Σου φέρονται όπως τους επιτρέπεις

Μάθαμε να χωρίζουμε σαν εχθροί από σχέσεις, συνεργασίες, φιλίες, συγγένειες, γιατί δε μάθαμε αλλιώς. Είναι δεδομένο για μας ότι «τέλος» σημαίνει θόρυβος, βρισιές κι αμφιβολίες κάθε τύπου.

Το να προστατεύεις τον εαυτό σου ή να τον υπερασπίζεσαι μέσα σε μία σχέση δε φαντάζει εξωπραγματικό κι ούτε συμβαίνει πάντα με τον χειρότερο τρόπο. Μπορείς να διαφωνείς χωρίς να γίνεσαι ειρωνικός, κακότροπος ή δυσάρεστος στον συνομιλητή σου. Να μάθεις να διεκδικείς χωρίς να δέχεσαι το εύσημο του ονειροπόλου, λες και παραλογίζεσαι. Και με το χέρι τσουρουφλισμένο σας υπο-γράφω ότι υπάρχουν αρκετά αρπακτικά εκεί έξω που λιγουρεύονται αυτή σου την αδυναμία.

Γιατί είναι αδυναμία να λες «ναι» σε όλα. Είναι αδυναμία να φοβάσαι να υπερασπιστείς τον εαυτό σου και τα δικαιώματά σου. Είναι αδυναμία να είσαι έρμαιο του όποιου φόβου σε καταβάλλει. Οι άνθρωποι που πετυχαίνουν τους στόχους τους έχουν μάθει να παλεύουν  γι’ αυτούς. Δεν είναι δειλοί, αλλά ούτε κι ατρόμητοι. Έχουν φόβους, ίδιους με τους δικούς σου, αλλά έχουν μάθει να σέβονται. Να σέβονται πάνω από όλα τον εαυτό τους κι όσα επιθυμούν.

Πολύς κόσμος πιστεύει πως το να διεκδικείς οτιδήποτε θεωρείται δικαίωμα σου σε κάνει αυτόματα επιθετικό στον συνομιλητή σου. Αυτό είναι ένα τεράστιο λάθος. Υπάρχει τρόπος να διαφωνείς ή να ζητάς αυτά που θες χωρίς να γίνεις αγενής. Το όπλο σου σε τέτοιες διαπραγματεύσεις δεν είναι η ευγένεια, αλλά η αυτοεκτίμησή σου. Όταν ξέρεις να σέβεσαι τον εαυτό σου τότε το θεωρείς αυτονόητο ότι θα σε σέβονται κι οι άλλοι.

Αλήθεια, πώς σε αντιμετωπίζουν οι άλλοι, μήπως πιστεύεις ότι σε χρησιμοποιούν ή σε εκμεταλλεύονται; Ένιωσες ποτέ ότι δε σε σέβονται ως άτομο; Μήπως πάλι προγραμμάτισαν κάτι στη δουλειά, στο σπίτι, στην παρέα σου χωρίς να σε ρωτήσουν πιστεύοντας ότι θα ακολουθούσες έτσι κι αλλιώς;

Αν η απάντηση έστω και σε μία από αυτές τις ερωτήσεις είναι «ναι», τότε, φιλαράκο, λυπάμαι που θα στο πω, αλλά δε φταίνε οι γύρω σου που σου φέρονται έτσι, αλλά εσύ που τους αφήνεις. Ο κόσμος σου φέρεται ακριβώς με τον τρόπο που του επιτρέπεις να σου φερθεί. Αν δεν αναλάβεις την προσωπική σου ευθύνη για τη συμπεριφορά των άλλων απέναντί σου, τότε θα συνεχίσεις να είσαι ανίσχυρος απέναντί τους.

Σκέψου ότι δε σε προσβάλλει εκείνος που σε βρίζει, αλλά η ιδέα σου ότι σε βρίζουν, έλεγε ο Επίκτητος. Οι ανθρώπινες συμπεριφορές διδάσκονται, αλλά όχι μόνο στα βιβλία. Τα μαθήματα δίνονται και μέσα απ’ τις διαπροσωπικές σχέσεις, απ’ την ποιότητα που τις διέπει κι απ’ το τι επιθυμεί ο καθένας μας. Γιατί σοφότερος όλων των δασκάλων είναι η συμπεριφορά μας. Διδάσκεις τους άλλους πώς θέλεις να σου συμπεριφέρονται μέσα απ’ την ανοχή που δείχνεις. Όσο υπομένεις τόσο θα το εκμεταλλεύονται. Όσο μάχεσαι τόσο θα κερδίζεις. Μια απαλή φαινομενικά διατύπωση, μα θαρραλέα σε περιεχόμενο.

Να αντιδράς όσο γίνεται με πράξεις κι όχι μόνο με λόγια.  Σήκω και φύγε απ’ οτιδήποτε θίγει την ιδιότητά σου ως  άνθρωπος. Μη θεωρείς κανένα είδος κακομεταχείρισης, βίας –λεκτικής, πόσο μάλλον σωματικής– κι υποτίμησης αυτονόητο. Βάλε το «όχι» στις απαντήσεις σου, διώξε το φόβο και διεκδίκησε ό,τι βαθιά μέσα σου φωνάζει «σώσε με».