Κάθε παρέα που σέβεται τον εαυτό της αποτελείται ανεπίσημα από μέλη που αντιπροσωπεύουν συγκεκριμένες κατηγορίες. Υπάρχει ο χαβαλές, που ζει απ’ τις πλάκες και τα αστεία του ακόμη και σε στιγμές που μόνο πλάκες και αστεία δεν ταιριάζουν. Υπάρχει ο γκρινιάρης, εκείνος που ποτέ δε συμφωνεί με το μαγαζί που θα βγείτε, που ποτέ δε βρίσκει κάτι αξιόλογο να παραγγείλει και που πάντα η μουσική του φαίνεται υπερβολικά δυνατή. Υπάρχει κι ο ψυχολόγος, αυτός που ακούει με τις ώρες τα προβλήματα των υπολοίπων και καλείται να δώσει συμβουλές, οδηγίες και γενικά να σώσει τους βασανισμένους αισθηματίες της παρέας.

Ο ψυχολόγος της παρέας δε χρειάζεται να έχει πτυχίο για να κάνει τη δουλειά του, απλά να είναι καλός ακροατής και να έχει μεγάλη καρδιά. Δε βαριέται ποτέ να συζητάει τα ίδια πράγματα ξανά και ξανά και προσπαθεί να αντιδράει σαν να τα ακούει πρώτη φορά. Ξέρει τον τρόπο να χειριστεί τον κάθε φίλο του, ξέρει τα κουμπιά του και πώς να τον κάνει να ανοιχτεί χωρίς να τον φέρει σε δύσκολη θέση. Έχει ηθική κι αξίες και δεν κουτσομπολεύει τις εξομολογήσεις που ακούει από ‘δω και από ‘κει. Ξέρει πως για να συνεχίσει να έχει αυτόν τον ρόλο, πρέπει να αποδεικνύει συνεχώς πως τον αξίζει.

Γιατί να θέλει κάποιος να γίνει ψυχολόγος σε μια παρέα; Ίσως είναι η ακόρεστη περιέργεια να μάθεις κάθε ανατριχιαστική λεπτομέρεια της ζωής των φίλων σου. Ίσως πάλι σ’ αρέσει να βλέπεις μια εικόνα από μια άλλη οπτική, να μαθαίνεις πώς αντιμετωπίζει ο καθένας μια κατάσταση και να συγκρίνεις με το πώς θα χειριζόσουν εσύ μια αντίστοιχη στιγμή. Ίσως πάλι απλά οι υπόλοιποι να έχουν καταλάβει πως είσαι καλός γι’ αυτή τη δουλειά και προτιμούν να βγάζουν τα εσώψυχά τους σε σένα. Όπως και να έχει, αν την ανέλαβες τη θέση, οφείλεις να ανταποκριθείς κι επάξια στα καθήκοντά σου.

Πέρα απ’ το να ακούς, που είναι από μόνο του πολύ σπουδαίο, δεν πρέπει ποτέ να παραμελείς τον πυρήνα της δουλειάς σου· να συμβουλεύεις.  Αχ, αυτές οι συμβουλές. Πόσες φορές έχει μαλλιάσει η γλώσσα μας να υποστηρίζουμε κάτι κι ο φίλος μας επιδεκτικά να το αγνοεί. Πόσες φορές έχει συμφωνήσει, έχει δείξει πως κατανοεί τη λογική από πίσω τους και τελικά όχι μόνο δεν το εφαρμόζει, αλλά πηγαίνει πάλι και κάνει του κεφαλιού του, προκαλώντας για άλλη μια φορά θύματα. Καταστάσεις που δε βγάζουν νόημα, οι φαύλοι κύκλοι των συμβουλών.

Ωστόσο, εσύ, όσο κι αν ξέρεις βαθιά μέσα σου ότι δεν πρόκειται οι συμβουλές σου να πιάσουν τόπο, οφείλεις να τις δώσεις και να τις υποστηρίζεις μέχρι τέλος. Κάθε φορά που το ίδιο θέμα έρχεται στο προσκήνιο, εσύ θα λες για άλλη μια φορά το σωστό που σαν τρίτος βλέπεις καλύτερα και δε θα κάνεις πίσω όσο και αν λυπάσαι τον χαμένο κόπο. Η δουλειά σου είναι να βλέπεις τα πράγματα αντικειμενικά και να προτείνεις λύσεις. Τώρα αν ο πελάτης δεν εφαρμόζει τη συνταγή σου, ξέρεις ότι στα θέματα καρδιάς το μόνο που μπορείς πραγματικά να κάνεις είναι να σταθείς δίπλα του ό,τι και να επιλέξει εκείνος στο τέλος.

Μπορεί να ακούγεται βαρετή δουλειά, καταναγκαστικό έργο το όποιο μάλιστα δεν αποδίδει πάντα, αλλά η αλήθεια είναι πολύ διαφορετική. Το να βλέπεις τους φίλους σου πρόθυμους να σου ανοίξουν την καρδιά τους και να θεωρούν πως αξίζει να εμπιστευτούν τις σκέψεις τους σε σένα, είναι η μεγαλύτερη ανταμοιβή για την 15η φορά που ακούς την ίδια ιστορία για τον ίδιο γκόμενο που βασανίζει την κολλητή σου.

Όταν βλέπεις πως ο άλλος σε εκτιμά και σε σέβεται, θέλει τη γνώμη σου -άσχετα αν θα την ακολουθήσει ή όχι-, τρέχει σε σένα πρώτα και σου εξομολογείται σαν να μιλάει στον ίδιο του τον εαυτό, ε, αυτό είναι μια αίσθηση που δεν μπορεί να τη συναγωνιστεί τίποτα. Το να ξέρεις πως έχεις κερδίσει την εμπιστοσύνη τους και πλέον σε θεωρούν δικό τους άνθρωπο είναι ο μεγαλύτερο δώρο μιας φιλίας.

Δεν μπορεί ο καθένας να γίνει ψυχολόγος της παρέας, όσο κολλητός φίλος και να είναι. Δεν είναι όλοι για όλα, δεν έχουν όλοι την όρεξη να ακούν ή πολλές φορές δεν μπορούν να μπουν στη θέση σου και να σε καταλάβουν. Δεν είναι πως φταίνε αυτοί, απλά δεν είναι στη φύση τους. Δεν πειράζει, πάω στοίχημα πως έχει βρει ήδη τον δικό σου προσωπικό δωρεάν ψυχολόγο και τρέχεις σ’ αυτόν την πρώτη στιγμή που σου συμβαίνει κάτι. Ανυπομονείς να ακούσεις τι θα σου πει, άλλοτε τον τρέμεις για την κριτική του, άλλοτε τον ευγνωμονείς που είναι πάντα δίπλα σου. Μαλώνετε, διαφωνείτε, κάπου τα βρίσκετε, κάπου απορείς πώς καταφέρνει και λέει πάντα αυτό που χρειάζεσαι να ακούσεις. Μα είναι απλό -αυτή είναι η δουλειά του.

 

Συντάκτης: Νεφέλη Κομματά
Επιμέλεια κειμένου: Πωλίνα Πανέρη