Χωρίζουν τα ζευγάρια. Όσο κι αν ξεκινούν για το «για πάντα», αυτό στην πορεία τους ξεφεύγει και χάνεται. Οι λόγοι είναι πολλοί και διάφοροι. Δεν αξίζει να τους αναλύσουμε, γιατί αυτά είναι προσωπικά δεδομένα που κλείνει πίσω της η πόρτα του καθενός. Μην κρίνετε, όμως, για να μην κριθείτε. Ουδείς γνωρίζει πόση σκόνη υπάρχει στο πατάκι της κάθε εξώπορτας και πόση μπαίνει μέσα κάθε φορά που ανοίγει η πόρτα.

Διαζύγιο. Λέξη σύνθετη που διαιρεί το ένα και το κομματιάζει, αφήνοντας διαιρεμένες ψυχές και σώματα, βιώματα, όνειρα κι ελπίδες. Το μαζί γίνεται χώρια, αδειάζουν οι στιγμές, αδειάζουν οι ντουλάπες και το μόνο που γεμίζει είναι ο σάκος που κουβαλάει ο καθένας τους στην πλάτη του. Ένα-ένα τα συναισθήματα χώνονται μέσα του και το βάρος αυξάνεται, κάνοντας τον άνθρωπο να καμπουριάζει. Ο σάκος γίνεται «ασκός του Αιόλου», παραγεμίζει και μπουκώνει. Πνίγεται ο άνθρωπος κι αρχίζουν να ξεπηδούν από μέσα όλα εκείνα που ζητάνε φωνή.

Ο πόνος γίνεται θυμός, η απογοήτευση γίνεται έχθρα, η προδοσία γίνεται εκδίκηση, ο πληγωμένος εγωισμός γίνεται δηλητήριο σε βέλος κι όλα κουβαριάζονται, μπερδεύονται και μεταμορφώνονται σε κραυγές, εκβιασμούς κι απειλές. Αυτοί που κάποτε ήταν σύντροφοι και συνοδοιπόροι στη ζωή οχυρώνονται πίσω από τείχη σ’ αντίπαλα στρατόπεδα, οπλίζονται και πυροβολούν επιδιώκοντας να πληγώσουν τον υποτιθέμενο εχθρό τόσο, όσο χρειάζεται για να έχει έναν αργό κι επίπονο θάνατο.

Κι όλο αυτό γιατί ρε γαμώτο; Πληγωθήκατε, ναι. Προδοθήκατε. Φάγατε τα μούτρα σας. Ό,τι κι αν αντιπαραθέσετε, θα πάρετε γι’ απάντηση ένα μεγάλο «ναι». Μα δίπλα θα στέκεται αγέρωχο κι ένα γαμημένο «αλλά», το ίδιο τεράστιο και δυνατό, έτοιμο να σας χαστουκίσει και να σας ξυπνήσει αν τα καταφέρει.

Σ’ αυτόν τον πόλεμο δεν υπάρχει νικητής, μόνο θύματα, δεν υπάρχουν λάφυρα, μόνο ερείπια και δεν υπάρχει δίκαιο και σωστό, μόνο άδικο και λάθος. Για να φτάσει η κοινή πορεία σ’ αδιέξοδο υπήρξαν λάθη. Και τα λάθη δε γίνονται πάντα εσκεμμένα, μα γίνονται κι από τους δύο.

Και οι δυο προτρέχουν για να φτάσουν στο ανώτερο σκαλοπάτι, στην κορυφή. Να βλέπουν τον άλλον αφ’ υψηλού. Αλλά ποιος ο λόγος να θέλουν τόσο να βγουν ο ένας πάνω από τον άλλον; Για το ποιος θα πάρει το χειροκρότημα; Ποιος θα κερδίσει τις εντυπώσεις και θα κλέψει την παράσταση; Μα η παράσταση έλαβε τέλος αγαπητοί, δεν το καταλαβαίνετε; Στο δικό σας θέατρο του παραλόγου γίνατε θεατές κι οι μόνοι που θα σας χειροκροτήσουν είναι οι εαυτοί σας κι αυτοί λίγο πριν συνειδητοποιήσουν πόσο άκυρο κι ανούσιο είναι όλο αυτό το παιχνίδι.

Χωρίζω δε σημαίνει εκδικούμαι, δε σημαίνει χτυπάω αλύπητα, δε σημαίνει διαγράφω όσα έζησα, μοιράστηκα, γεύτηκα. Μπορεί να μην ήταν όμορφος ο κοινός βίος, μπορεί να μην ήταν αυτό που ονειρευτήκατε, μπορεί όλα ν’ άλλαξαν με τα χρόνια, μπορεί να δώσατε πολλά και να πήρατε λίγα ή και τίποτε. Μπορεί να κρίνετε τους εαυτούς σας αυστηρά ή με επιείκεια. Δεκτά όλα και τα υπέρ και τα κατά και τα πλυμένα και τ’ άπλυτα και τα σπασμένα και τα γερά. Όλα εσείς τα ξέρετε καλύτερα από τον καθένα. Εσάς βαραίνουν, εσάς ταΐζουν, εσάς αδειάζουν και γεμίζουν.

Κι αν δώσατε ψυχή και πήρατε χαστούκι κι αν φύγατε πρώτοι κι αν αγαπάτε ακόμη, μην καταδικάζετε τις επιλογές σας, μα ούτε και τις αντιδράσεις του άλλου. Δεν είναι εύκολο, καταλαβαίνω. Τα θέλετε όλα πίσω να τα ξαναγράψετε από την αρχή, να μην τα τελειώσετε αμαχητί, να μην ξαναφήσετε στην τύχη τους κάποια πράγματα, να κρατήσετε τα ηνία και να κουμαντάρετε καλύτερα το λεωφορείο της ζωής.

Όμως προχώρα, άνθρωπε. Μόνος. Μπορείς κι ας πονάς, κι ας φοβάσαι. Βάλε την παύλα δίπλα στην τελεία και ξεκίνα παράγραφο αφήνοντας περιθώριο. Το νέο σου κεφάλαιο δεν είναι σίγουρο πότε θα ξαναρχίσει να εκτυλίσσεται, μα σίγουρα μια καινούρια παράγραφο θα καταφέρεις να ξεκινήσεις. Χωρίς κατηγορώ, χωρίς τη μανία υπεράσπισης του δίκιου σου. Μείωσε τα ντεσιμπέλ και ξεκίνα ν’ ακούς.

Ηχογράφησε τον εαυτό σου την ώρα που ψάχνεις να βρεις την άκρη μέσα από καβγάδες και φασαρίες και πες αλήθεια, αν θ’ άντεχες εσύ να σου μιλούν με τον ίδιο τρόπο. Αν θα μπορούσες να καθαρίσεις το μυαλό σου, να σκεφτείς και να πάρεις αποφάσεις υπό το καθεστώς της βίας. Ναι, όπως το διαβάζεις. Βία. Χωρίς ν’ αγγίζεις τον άλλο, του παραβιάζεις την ψυχή και το δικαίωμα της ελεύθερης βούλησης. Προστάτεψε τον εαυτό σου και τον πρώην σύντροφό σου από σένα κι ενέπνευσέ του την αντίστοιχη αντίδραση. Και βουτήξτε, επιτέλους, τη γλώσσα στο μυαλό σας πριν ανοίξετε το στόμα σας για οποιοδήποτε λόγο.

Κι αν δεν είστε μόνο οι δυο σας; Αν υπάρχουν παιδιά, φροντίστε να μη γίνουν αυτά οι παράπλευρες απώλειες ενός ανώφελου εγκλήματος. Χωρίζω δε σημαίνει γίνομαι εχθρός. Δε σημαίνει παρατάω στο έλεος το παιδί μου. Έχουμε πει δεν υπάρχει ρήμα ξε-αγαπάω, τουλάχιστον όχι όσον αφορά τα παιδιά μας. Σταματήστε λοιπόν τις φωνές και τις διαμαρτυρίες. Κάντε εικόνα και συγκεντρωθείτε στο τρομαγμένο βλέμμα ενός αθώου πλάσματος, όταν γίνεται μάρτυρας διαπληκτισμών και αλληλοσκοτωμών. Σκεφτείτε το να κλείνει τ’ αυτιά του με τα μαξιλάρια, να κρύβεται κάτω από τραπέζια και κρεβάτια. Να κλειδώνεται και ν’ απομονώνεται και όλα όσα του «χαρίζετε» σαν εικόνες τόσο γενναιόδωρα να προσπαθεί να τα τακτοποιήσει μέσα στο κεφάλι του και να τα γυρίζει προς όφελός του ή εναντίον του κατά τη διάρκεια της ζωής του.

Δεν είναι μπαλάκια τα παιδιά και δεν είναι χαζά. Μην υποτιμάτε τη νοημοσύνη τους, όσο μικρά ή μεγάλα κι αν είναι. Κι όχι ψέματα, όχι άλλα παραμύθια γαμώτο. Τι θα πει η φράση δε θ’ αλλάξει τίποτε; Αφού όλα αλλάζουν και το ξέρετε. Απ’ το πιο μικρό μέχρι το πιο μεγάλο, όσα κρύβονται στη διάρκεια που αγκαλιάζει την καλημέρα και την καληνύχτα ενός παιδιού, μεταβάλλεται. Πείτε μόνο ότι δε θ’ αλλάξει η ποιότητα της αγάπης σας. Φροντίστε η νέα τους πραγματικότητα και καθημερινότητα να είναι όμορφη και γεμάτη ουσιαστικά κι εποικοδομητικά. Κανένας τρίτος μη μπει ανάμεσα σε σας και στα παιδιά σας χωρίς έλεγχο και κυρίως προστατέψτε τα από εσάς τους ίδιους.

Τα παιδιά δεν είναι ασπίδα σας και δεν είναι σκανδάλη σας, είναι το δώρο της ζωής σας. Σεβαστείτε τα ζόρια που τραβάνε σ’ όποια ηλικία κι αν βρίσκονται και σταθείτε δίπλα τους ή πίσω τους αν χρειαστεί, μα όχι απέναντί τους. Στη ζωή όλα είναι ρευστά και τα δεδομένα ποτέ δεν παραμένουν ίδια. Μακάρι όλα να κρατούσαν τόσο όσο θα μας έκαναν να νιώθουμε πλήρεις σε καθημερινή βάση.

Κανείς δε λέει να τελειώσει ένας γάμος χωρίς σκέψη και συνείδηση, αλλά αν δυο άνθρωποι δεν μπορούν σ΄ένα υγιές «μαζί», ας πάνε σ’ ένα υγιές χώρια. Διατηρώντας την αξιοπρέπειά τους, κρατώντας απ’ αυτό που τελείωσε ό,τι καλύτερο και σαλπάροντας για το αύριο.

Συντάκτης: Μελίνα Αγγελάκη
Επιμέλεια κειμένου: Αναστασία Νάννου