Θέλουν διαρκώς να κάνουν κάτι

«Μα πήγε ήδη 8 η ώρα; Για να δω το πρόγραμμά μου για σήμερα. Πρέπει να περάσω απ’ την τράπεζα, πριν πάω στο γραφείο, να πάω μετά στο σύνδεσμο εθελοντισμού, να κάνω μια επίσκεψη στη γιαγιά και να της πάω κάποια πραγματάκια, να πάω στο μάθημα υποκριτικής, να συγυρίσω το σπίτι, να τελειώσω εκκρεμότητες της δουλειάς και να πάω και στο αποψινό μάθημα Zumba∙ ξέχασα κάτι;».

Μήπως σας φαίνεται γνωστό το παραπάνω σενάριο; Αν είστε ένα απ’ τα υπερκινητικά και πλήρως δραστήρια άτομα, τότε καταλαβαίνετε πως ίσως πιο πάνω να περιέγραψα μία μέρα (ή ένα κομμάτι της) απ’ τη ζωή σας. Αν πάλι δεν είσαι εσύ ο ίδιος υπερκινητικός, σίγουρα στο σενάριο αυτό θα αναγνώρισες κάποιο φίλο σου ή μέλος της οικογένειάς σου.

Η υπερκινητικότητα (χωρίς να μπούμε σε ψυχολογικά χωράφια) είναι η ανάγκη ενός ατόμου να είναι συνεχώς δραστήριο, να ασχολείται διαρκώς με κάτι. Εκείνα τα άτομα που δε βλέπεις ποτέ να χαλαρώνουν, όχι απαραίτητα γιατί δεν έχουν ανάγκη να ξεκουραστούν, αλλά γιατί δε βρίσκουν χρόνο γι’ αυτό. Είναι μπλεγμένοι σε τόσα πολλά και διαφορετικά πράγματα που είναι θαύμα πώς τα προλαβαίνουν όλα και δεν πέφτουν κάτω ξεροί.

Βέβαια, η υπερκινητικότητά τους δεν εξαρτάται μόνο απ’ τις υποχρεώσεις τους. Τα άτομα αυτά τείνουν να γεμίζουν το πρόγραμμά τους με διάφορα πράγματα, το κάνουν γιατί έχουν συνηθίσει ή έτσι προτιμούν τη ζωή τους, (ασφυκτικά) γεμάτη. Όταν έχεις πολλά πράγματα να κάνεις αναγκάζεσαι να οργανώνεις το χρόνο σου για να τα προλάβεις όλα ενώ όταν δεν έχεις πολλές δραστηριότητες (άρα ούτε κι ανάγκη για ακριβή προγραμματισμό) ίσως ο χρόνος να μη σου μοιάζει ποτέ αρκετός.

Πολλοί θα πουν πως αυτή η στάση τους εκδηλώνει μια όρεξη για ζωή, μια επιθυμία για βοήθεια και προσφορά, μια τάση να ευχαριστήσουν φίλους κι οικογένεια και μια υπευθυνότητα απέναντι στη δουλειά και τις υποχρεώσεις τους. Ορισμένοι θα ισχυριστούν πως συμπεριφέρονται έτσι μόνο και μόνο για να δειχθούν και να αναγνωριστούν, κάτι σαν επίδειξη δυνατοτήτων. Κι άλλοι, πιο καχύποπτοι, θα σκεφτούν πως αυτή η υπερβολή θέλει να καλύψει προσωπικά συναισθηματικά κενά. Όλοι, όμως, λίγο-πολύ ζηλεύουν την ενέργεια και τη δημιουργικότητά τους.

Ανεξάρτητα από όσα σκέφτονται οι άλλοι γι’ αυτούς, οι ίδιοι γιατί επιλέγουν αυτό τον (σίγουρα πιεστικό) τρόπο ζωής; Δεν είναι κάτι τραγικό να έχεις υπερφορτωμένο πρόγραμμα, αλλά στην πορεία οι διαρκείς απαιτήσεις ίσως καθιστούν αδύνατο για κάποιον να αντεπεξέλθει και σίγουρα επώδυνο, ψυχολογικά και σωματικά. Γιατί επιθυμούν κι αναζητούν ένα έντονο καθημερινό πρόγραμμα, γεμάτο εθελοντισμούς, χόμπι, αθλήματα, πορείες κι ό,τι άλλο μπορούν να φανταστούν;

Με αυτόν τον τρόπο ίσως να θέλουν να αφήσουν το στίγμα τους στην κοινωνία, να νιώσουν πως κάτι προσφέρουν κι αυτοί, πως είναι χρήσιμοι, να ανεβάσουν την αυτοπεποίθησή τους.  Από κάποιο σημείο και μετά, το βαρυφορτωμένο πρόγραμμα γίνεται συνήθεια. Ξυπνάς το πρωί και σκέφτεσαι όλα αυτά που πρέπει να κάνεις κι οπωσδήποτε δεν πρέπει να ξεχάσεις. Όταν ξυπνάς χωρίς να έχεις κάτι να κάνεις, αισθάνεσαι ένα κενό, μια θλίψη, μια ματαιότητα αφού δεν έχεις με τι να ασχοληθείς. Ευκαιρία για ξεκούραση; Μπα, τα υπερκινητικά άτομα δεν έχουν συνηθίσει να μην κάνουν τίποτα, δεν μπορούν να απολαύσουν την τόση ηρεμία, ίσα-ίσα τους μελαγχολεί.

Εγκλωβισμένος πια σε μια καθημερινότητα και μια ζωή συνεχώς στην πρίζα, γίνεσαι υπηρέτης του εαυτού σου. Κάνεις τόσα πολλά και διαφορετικά πράγματα, τόσο για εσένα όσο και για τους άλλους, χωρίς να σου αφήνεις περιθώρια να παραπονιέσαι πως έχεις κουραστεί. Έτσι έχεις συνηθίσει, να θυσιάζεις τον ελεύθερο χρόνο σου για να δημιουργείς κάτι μεγαλύτερο είτε προς βαθύτερο προσωπικό σου όφελος είτε για το καλό άλλων.

Κανείς δεν μπορεί να κατηγορήσει αυτά τα άτομα για τη δραστήρια συμπεριφορά τους. Είναι απ’ τη φύση τους έτσι κι αν τους στερήσεις τη δυνατότητα να κάνουν πολλά πράγματα, ίσως να νιώσουν πως δεν είναι αρκετοί, ίσως χάσουν την αυτοεκτίμησή τους, μπορεί ακόμη και να αντιμετωπίσουν σοβαρές ψυχολογικές μεταπτώσεις.

Όλα χρειάζονται ένα μέτρο. Να προσπαθούμε για να ‘μαστε χαρούμενοι, ικανοποιημένοι κι υγιείς, να καμαρώνουμε για την ενέργειά μας, όχι όμως να μας εξαντλούμε, να τεστάρουμε τις αντοχές μας, να μας φτάνουμε διαρκώς στα όριά μας και να φλερτάρουμε με την υπερκόπωση. Να μας αγαπάμε και να μας προσέχουμε!