Και έρχεται η στιγμή, πολλές φορές, που πρέπει να αρνηθούμε κάτι που θέλουμε πολύ. Πρέπει; Κάποιος άλλος αποφασίζει για εμάς; Εμείς το κάνουμε αυτό στον εαυτό μας; Πολλές  φορές η ζωή μας φέρνει σε τέτοια θέση ή εμείς οι ίδιο φέρνουμε τον εαυτό μας σε ένα σημείο που είναι αδύνατον να κάνουμε αυτό που θέλουμε να κάνουμε και καταλήγουμε σε ή με κάτι που θέλαμε από ελάχιστα έως καθόλου.

Είμαστε οι άνθρωποι που λέμε πάντα ναι στους άλλους και βάζουμε πίσω τον εαυτό μας. Είμαστε αυτοί που πάντα καταλαβαίνουν τους άλλους και τους δικαιολογούν αλλά δεν απαιτούμε από τους άλλους να μας καταλάβουν και να μας δικαιολογήσουν εξίσου. Και μπορεί να μην μπορούμε να πούμε εύκολα όχι στους άλλους, αλλά το μόνο εύκολο για μας  είναι ένα μεγάλο όχι στον εαυτό μας και στις επιθυμίες μας. Και είναι το συγκεκριμένο όχι από αυτά που πονάνε και μας βαραίνουν πιο πολύ, το άτιμο.

Το όχι στον εαυτό σου συνεπάγεται με άρνηση στη ζωή σου. Αφήνεις τη ζωή να σε πάει και δεν την παίρνεις στα χέρια σου. Τι σημαίνει πρέπει να κάνεις το χατίρι του καθενός; Σημαίνει ότι δεν έχεις τον εαυτό σου αρκετά ψηλά, οπότε δε θα φτάσεις αρκετά ψηλά. Τι σημαίνει ότι θα σε αφήσουν πίσω οι άλλοι αν εσύ βάλεις μπροστά τον εαυτό σου; Θα σου πω εγώ. Οι άνθρωποι που θέλουν να είναι πιο «πάνω» από σένα, που θέλουν να είναι πάντα καλύτεροι από σένα, σημαίνει ότι δεν ήταν ποτέ δίπλα σου. Μόνο αυτοί που είναι δίπλα στα θέλω σου, αξίζουν να είναι στη ζωή σου. Και γιατί να βαραίνεις εσύ τον εαυτό σου για να νιώθουν καλά οι άλλοι;

Ας σκεφτούμε και μια άλλη εκδοχή του «όχι» σου. Σίγουρα υπάρχει κάτι που βγαίνει αυθόρμητα από μέσα σου, κάτι που ήθελες να κάνεις πάντα. Πρόσεξε τι λέω. Που ήθελες να κάνεις πάντα. Που σημαίνει ότι δεν το κάνεις. Γιατί ίσως δεν προσπάθησες καν ουσιαστικά. Δεν ισχύει αυτό όμως πάντα.

Πονάει αυτό το όχι στο όνειρο που δεν μπόρεσες ή δεν προσπάθησες αρκετά για να το πραγματοποιήσεις, αν και το δεν μπόρεσα με το δεν προσπάθησα αρκετά απέχουν παρασάγγας το ένα από το άλλο. Υπάρχει και η περίπτωση που κάποιος άλλος αποφασίζει για εσένα. Και πολλές περιπτώσεις υποπεριπτώσεων.

Καλά όλα αυτά, όμως τι συμπεραίνουμε για τα όχι; Ότι τα λέμε για να κάνουμε το «σωστό» για τη δική μας λογική και ηθική. Και εδώ είναι ένα μεγάλο θέμα. Τι γίνεται όταν έρχεσαι στη θέση που πραγματικά πρέπει να πεις ένα μεγάλο όχι;  Όταν είναι αναπόφευκτο αυτό και δεν μπορείς να το ελέγξεις.

Δυστυχώς οι ευκαιρίες και οι στιγμές που μας έρχονται στη ζωή δεν έρχονται πάντα στο κατάλληλο timing. Και καλά τα ναι μας τα λέμε εύκολα, χωρίς δυσκολία. Δεχόμαστε κάτι που θέλουμε να δεχτούμε και συμβαδίζει με τα πρέπει μας.  Τι γίνεται με τα όχι που πρέπει να πούμε; Είναι βαριά τα άτιμα δεν μπορούμε καν να τα σηκώσουμε πολλές φορές.

Δε μιλάω για τις στιγμές που δείλιασες και είπες όχι, για τις στιγμές που αδικαιολόγητα δεν προσπάθησες κάτι παραπάνω από το comfort zone σου. Μιλάω για την άρνηση σε κάτι που ήταν σημαντικό για σένα, σε κάτι που απλώς δεν μπορούσες να κάνεις, λόγω των καταστάσεων. Υπάρχουν και αυτοί που υποστηρίζουν ότι όλα είναι δυνατά εφόσον τα θέλεις, αλλά λυπάμαι που θα σας απογοητεύσω, δεν είναι όλα για όλους και δεν είναι όλοι για όλους.

Και εκεί έρχεται κάπου η πρώτη απογοήτευση. Και το βάρος. Αλλά μη στεναχωριέσαι όλοι κουβαλάμε το σταυρό μας. Θεωρώ πως οι άνθρωποι είναι όλα αυτά που δε ζήσανε, είναι πιο πολύ τα όχι τους παρά τα ναι τους. Αυτό που πάλεψες και σε απέρριψε, σε απογοήτευσε, σε ακύρωσε είναι αυτό που σου έμαθε, σε ωρίμασε, σε έκανε να καταλάβεις τι είναι αυτά που θέλεις και τι είναι αυτά που δεν θέλεις. Είτε είναι το όχι που σου είπαν είτε είναι το όχι που είπες. «Όλα αυτά που δεν ζήσαμε, αυτά μας ανήκουν. Εκεί που τελειώνουν τα όνειρα, εκεί αρχίζει η ζωή μας».

Και κάτι ακόμα. Μην έχεις το σύνδρομο του θύματος. Όλοι στη ίδια θέση είμαστε, ο καθένας είχε διαφορετικές δυσκολίες στη ζωή του. Αυτά που δεν έζησες δε σε κάνουν θύμα, ούτε σου δίνουν το δικαίωμα να απαιτείς με την πρόφαση όσων στερήθηκες κάποια στιγμή. Δεν υπάρχει άνθρωπος που να μην έχει στερηθεί. Είτε συμπόνια, είτε αγάπη, είτε υλικά αγαθά, είτε το οτιδήποτε. Αρκεί να καταλάβεις πως αυτό που στερήθηκες είναι αυτό που ζει ακόμα μέσα σου, που σου βάζει φωτιά και καίει αυτά που πρέπει να κάψει στο διάβα του.

Όπως είπε και ο Καβάφης αυτός που έχει έτοιμο το ναι, φανερώνεται και το πηγαίνει πέρα από την πεποίθηση και την τιμή του. Αυτός όμως που λέει το όχι το σωστό, είναι αυτός που θα το κουβαλάει μέσα του σε όλη του τη ζωή.

Συντάκτης: Σοφία Μπουμπάρη
Επιμέλεια κειμένου: Κατερίνα Καλή