Με τις όλο και περισσότερες υποθέσεις σεξουαλικής παρενόχλησης να βγαίνουν στην επιφάνεια, τόσο στο εξωτερικό όσο και στην Ελλάδα, είναι καιρός να αρχίσουμε να μιλάμε για πράγματα που έχουν σημασία. Για όλα όσα γαλούχησαν τον κόσμο στην κοινωνία μέχρι και σήμερα, που κάνουν κάποιους να πιστεύουν ότι με διάφορες συμπεριφορές, συνεπάγεται και συγκατάθεση για σεξουαλική πράξη. Σημαντικό είναι να ξέρουμε ότι αυτό το θέμα δεν απασχολεί μόνο γυναίκες, εφόσον τα ποσοστά αντρικού βιασμού έχουν αυξηθεί, ωστόσο στατιστικά οι γυναίκες είναι πιο συχνά θύματα.

Πολλά θύματα σεξουαλικής παρενόχλησης πέφτουν στο στόχαστρο και κατατρέχονται, σχεδόν αναγκάζονται να πάρουν την ευθύνη για το πώς επέλεξαν να ζήσουν τη ζωή τους, για το πώς επέλεξαν να ντυθούν ή πόσο να βαφτούν και να καπνίσουν. Η κουλτούρα του «τα ήθελε και τα έπαθε» πρέπει να σταματήσει τώρα κι είναι καιρός να μάθουμε στα αγόρια και στους άντρες, αλλά και στις γυναίκες, τι πάει να πει συγκατάθεση, πώς πρέπει να σιγουρεύονται πως υπάρχει και πάνω από όλα, ότι οι επιλογές ντυσίματος μιας γυναίκας φυσικά και δε δίνουν συγκατάθεση.

Όπως όταν κλέψουν το σπίτι μας ή το αυτοκίνητό μας ενώ είχαμε κλειδώσει, δε μας ρωτάει κανένας τι κάναμε κι έτυχε αυτό σε μας, ακριβώς με τον ίδιο τρόπο είναι αδιανόητο να ρίχνουμε το φταίξιμο σε άτομα που έπεσαν θύματα βιασμού ή σεξουαλικής παρενόχλησης. Το πρόβλημά μας ως κοινωνία είναι ότι εδώ και χρόνια ρίχνουμε το φταίξιμο στα θύματα γιατί «το ζήτησαν» με κάποιον τρόπο και συγχωρούμε τους θύτες γιατί έπρατταν βάσει κάποιου ζωώδους ενστίκτου.

Το ζήτημα είναι ότι κανένας στον κόσμο δεν πρέπει να επηρεάζεται για το πώς θα ζήσει, πώς θα ντυθεί ή πώς θα συμπεριφερθεί, γιατί ίσως κάποιος άλλος αποφασίσει να του επιτεθεί επειδή έβγαλε λάθος συμπεράσματα. Σε πολλές χώρες, οι νόμοι για συγκατάθεση έχουν αλλάξει και πλέον εισακούονται όλες οι πρώτες μαρτυρίες του θύματος κι ο θύτης είναι υπεύθυνος να αποδείξει ότι υπήρχε συγκατάθεση. Όταν το θύμα είναι υπό την επήρεια αλκοόλης ή ναρκωτικών, τότε δεν είναι σε θέση να δώσει συγκατάθεση, οπότε δεν μπορεί και να αποδειχτεί, που σημαίνει ότι είναι εύκολο η ερωτική πράξη να αποδειχθεί βιασμός. Η λογική πίσω από αυτό είναι για να αποφευχθεί η οποιαδήποτε ρίψη ευθύνης στο θύμα.

Η συγκατάθεση για ερωτική πράξη είναι η αγάπη, είναι ο ενθουσιασμός, είναι το πάθος κι η ανυπομονησία, είναι τα λόγια που οδηγούν σ’ αυτό. Για να πάρεις συγκατάθεση πρέπει πρώτα να δεις ενδιαφέρον, πριν αποφασίσεις αν ακόμη κι ένα άγγιγμα είναι αποδεχτό. Ό,τι χρειάζεται βία, ζόρι ή εξαναγκασμό δεν είναι συγκατάθεση, όπως καμία άλλη πράξη ή παρουσιαστικό δε σημαίνουν σε καμία περίπτωση ότι ο απέναντί σου «το ζήτησε».

Τέλος, η συγκατάθεση μπορεί να αναιρεθεί σε οποιαδήποτε φάση. Ο δημόσιος γυμνισμός αποτελεί ποινικό αδίκημα, το μάκρος της φούστας, το βάθος του ντεκολτέ ή το ύψος των τακουνιών, όμως όχι. Γι’ αυτό και δεν αποτελούν συγκατάβαση για σεξουαλική πράξη και πρέπει σε καμία περίπτωση να επιρρίπτουν ευθύνη στα θύματα σεξουαλικής παρενόχλησης ή να κατευθύνουν τον τρόπο με τον οποίο συμπεριφερόμαστε σαν προστασία από ζωώδη ένστικτα.

 

Συντάκτης: Χαρά Αναξαγόρα
Επιμέλεια κειμένου: Γιοβάννα Κοντονικολάου