Δε χρειάζεται να αναλύσουμε τη σημασία της οικογένειας. Όποιου είδους και μορφής και να ‘ναι, όσα άτομα κι αν περιλαμβάνει είναι το σημείο αναφοράς μας, η αφετηρία μας και φυσικά μεγάλο μέρος της ταυτότητάς μας. Οι γονείς μας, είτε βιολογικοί είτε θετοί, είναι δυο άνθρωποι μοναδικοί για μας. Με όλα τα στραβά τους και τα λάθη τους, δεν παύουν να είναι απαραίτητοι. Δεκανίκια, θα έλεγα. Εκεί όταν ακόμα δεν μπορούμε να φάμε, να πάμε τουαλέτα και να μιλήσουμε. Εκεί όταν κλαίμε, φωνάζουμε, χτυπιόμαστε. Εκεί όταν μαθαίνουμε να γράφουμε και να διαβάζουμε. Εκεί σε κάθε φόβο, σε κάθε πόνο, σε κάθε ανησυχία. Εκεί πάντοτε, όσο χρονών κι αν είμαστε. Είμαστε πάντοτε τα παιδιά τους κι είναι πάντοτε οι γονείς μας.
Και τους γονείς μας τους έχουμε στο μυαλό μας μαζί. Σαν δυο γρανάζια μιας μηχανής που δεν μπορεί να λειτουργήσει με το ένα μονάχα. Ο ένας συμπληρώνει τον άλλο. Ένας τα πάει καλύτερα στα πρακτικά, άλλος στα θεωρητικά. Άλλος με την κόρη, άλλος με το γιο. Συμφωνούν, διαφωνούν, πάντα κάπως τα βρίσκουν. Φτιάχνουν μια ομάδα ανίκητη. Μα στο μυαλό μας είναι τόσο πολύ γονείς που ξεχνούμε πως οι άνθρωποι αυτοί είναι και ζευγάρι. Και μάλιστα ήταν ζευγάρι πολύ πριν γίνουν γονείς μας. Πολύ πριν καν υπάρξουμε σαν ιδέα στο μυαλό τους. Και γονείς μας θα ‘ναι για πάντα, ζευγάρι όμως μπορεί να μην είναι.
Οι άνθρωποι, καλώς ή κακώς, κάποια στιγμή μπορεί και να χωρίσουν. Το «για πάντα» δεν είναι για όλους. Ή μάλλον δεν έχει για όλους την ίδια διάρκεια. Και φυσικά κανείς δεν μπορεί να καταπιεστεί και να παραμείνει με έναν άνθρωπο, ο οποίος δεν τον γεμίζει πια. Οι απαιτήσεις, οι συνήθειες, οι ανάγκες αλλάζουν. Όσα ένωσαν κάποτε δυο ανθρώπους μπορεί να μην υφίστανται πια. Κι ο καθένας θα ‘λεγε πως δεν υπάρχει καλύτερη λύση απ’ το χωρισμό σε τέτοια περίπτωση. Σε όλες εκτός από μία, την περίπτωση στην οποία υπάρχουν παιδιά. Εκεί όλοι μαγκώνονται και πιστεύουν πως πρώτο λόγο έχουν πάντα τα τέκνα.
Κι έτσι είναι. Όταν πάρεις την απόφαση να κάνεις οικογένεια, δεσμεύεσαι για μια ζωή απέναντι στο πλάσμα που αναλαμβάνεις να μεγαλώσεις. Είναι προτεραιότητά σου σε κάθε σου απόφαση, πρέπει όμως να λαμβάνεις υπόψιν τη γνώμη του ακόμη κι για όσα φαινομενικά δεν το αφορούν; Αν, λοιπόν, έρθει η στιγμή της σύγκρουσης με το -μέχρι τότε- έτερό σου ήμισυ, μάλλον θα πρέπει να παλέψεις λιγουλάκι ώστε να διατηρήσεις αυτό το καθημερινό «μαζί» που το παιδί σου λαχταρά να βλέπει. Μα φυσικά ίσως και να μη λειτουργήσει. Κι αν οι γονείς είναι δυστυχισμένοι πώς να ‘ναι χαρούμενο το παιδί; Ο χωρισμός ίσως αποδειχθεί μονόδρομος.
Τα μικρότερα παιδιά ίσως να μην αντιληφθούν πλήρως τι συμβαίνει. Τα λίγο μεγαλύτερα, όμως, ίσως αντιδράσουν άσχημα. Πολλές φορές τα παιδιά αισθάνονται υπεύθυνα όταν οι γονείς τους χωρίζουν. Ανησυχούν, φοβούνται και ντρέπονται να το πουν στους φίλους τους. Ζηλεύουν τους φίλους τους που οι γονείς τους είναι ακόμη μαζί. Κι έτσι θα σας γκρινιάξουν, θα τσακωθούν μαζί σας, θα σας κάνουν να νιώσετε τύψεις. Γιατί απλώς ανατρέπετε ένα από τα μεγαλύτερα δεδομένα της ζωής τους.
Αν τα πράγματα σας φανούν σκούρα και δυσκολεύεστε να τα διαχειριστείτε μη διστάσετε να ζητήσετε βοήθεια από ειδικό. Δεν είναι ντροπή, αντιθέτως θα προστατέψετε μια παιδική ευάλωτη ψυχή απ’ το να πληγωθεί ανεπανόρθωτα. Πάνω και πρώτα απ’ όλα, όμως, συζητείστε με το παιδί σας. Εξηγήστε του την απόφασή σας και ακούστε την άποψή του. Και το σημαντικότερο, δώστε του να καταλάβει πως το «μαζί» που ξέρει και φοβάται τόσο μη χάσει, δεν πρόκειται να αλλάξει, γιατί γονείς του θα είστε για πάντα. Κι αυτό είναι κάτι που οφείλετε να κάνετε ακόμα κι αν πιεστείτε, να εξασφαλίσετε δηλαδή λίγες στιγμές που θα περνάτε όλοι μαζί ακόμη και μετά το χωρισμό. Μια οικογένεια δεν μπορεί να διαλυθεί απλώς και μόνο επειδή ένα ζευγάρι αποφάσισε πως δεν μπορεί να είναι πια ζευγάρι. Μια οικογένεια διαλύεται όταν τα μέλη της σταματούν να προσπαθούν το ένα για το καλό του άλλου.
Σε μια αγαπημένη μου ταινία αναφέρεται η λέξη Ohana. Ohana στα χαβανέζικα θα πει οικογένεια. Κι όπως μου έμαθαν η Lilo και ο Stitch, οικογένεια θα πει ότι κανένας δε μένει πίσω. Κανένας δεν ξεχνιέται.
Συντάκτης: Ουρανία Κάππου
Επιμέλεια κειμένου: Βασιλική Γ.
Επιμέλεια κειμένου: Βασιλική Γ.
