Ιστορικά, έχουμε δει πολλές φορές την πολιτική μας ταυτότητα να ορίζει ξεκάθαρα το πού είμαστε ευπρόσδεκτοι και πού όχι. Σε αυτό το πλαίσιο η Ρωσία προσφέρει ένα νέο είδος διαβατηρίου: μια βίζα όχι για εργασία, όχι για ανθρωπιστικούς λόγους, αλλά για «κοινές αξίες». Το 2024, εν μέσω πολέμου, απομόνωσης και διεθνών πιέσεων, η Μόσχα στράφηκε ξανά στη σκληρή ιδεολογική της γραμμή, χρησιμοποιώντας την αντί-woke ρητορική ως εργαλείο εξωτερικής πολιτικής και προπαγάνδας. Και σήμερα, δε διστάζει να χτίσει μια νέα εικόνα για τη χώρα – αυτή της «καταφυγής» για όσους απορρίπτουν την ελευθερία και την αυτοδιάθεση.
Εγκαινίασε λοιπόν τη «Βίζα Κοινών Αξιών» — ένα πρόγραμμα που ενθαρρύνει τη μετανάστευση πολιτών από 47 χώρες, ευρωπαϊκές και μη, με βασικό κριτήριο την αντίθεσή τους στη λεγόμενη woke ατζέντα. Οι ενδιαφερόμενοι δε χρειάζεται να γνωρίζουν τη ρωσική γλώσσα, τη νομοθεσία ή τον πολιτισμό της χώρας. Η μόνη προϋπόθεση για να γίνουν δεκτοί είναι η ρητή απόρριψη των ιδεών που σχετίζονται με τη woke κουλτούρα και όσα αυτή πρεσβεύει.
Η εν λόγω βίζα έχει ισχύ τριών ετών με δυνατότητα επέκτασης και, ανεπίσημα, έχει ήδη χαρακτηριστεί ως «αντί-woke βίζα». Απευθύνεται τόσο σε άτομα όσο και σε οικογένειες που δηλώνουν δυσαρεστημένοι από τις φιλελεύθερες πολιτικές των χωρών διαμονής τους και αναζητούν μια νέα αρχή στη Ρωσία.
Μήπως είναι τυχαίο ότι η Ρωσία αποφασίζει να στοχοποιήσει τη woke ατζέντα ακριβώς αυτή την περίοδο;
Πού ακριβώς όμως στοχεύει η Ρωσία με το πρόγραμμα αυτό;
Μια χώρα που άλλοτε θεωρούνταν υπερδύναμη, θέλει να αποδείξει στη Δύση, άλλα και σε άλλες χώρες με μεγάλη δύναμη, όπως η Κίνα και οι ΗΠΑ ότι δεν έχει εγκαταλείψει τη μάχη. Μετά τον πόλεμο με την Ουκρανία έχασε μεγάλο έδαφος και η Βίζα Κοινών Αξιών είναι ένας τρόπος να αποδείξει ότι πολλοί Δυτικοί θέλουν να μεταναστεύσουν στην «παρεξηγημένη» Ρωσία. Μέχρι τον Μάιο που μας πέρασε οι αιτήσεις που έχουν υποβληθεί έφτασαν τις 1.156. Μάλιστα, αρκετοί πολίτες που έχον ήδη μετοικήσει προβάλλουν την εμπειρία τους στα social media, τονίζοντας ότι η Ρωσία είναι μια ασφαλής χώρα, που τηρεί τις παραδόσεις και τις θρησκευτικές αξίες. Οικογένειες από τις ΗΠΑ που επωφελήθηκαν από αυτό, δήλωσαν ότι μετανάστευσαν γιατί ένιωθαν ότι η κοινωνία παραπαίει εξαιτίας των ΛΟΑΤΚΙ+ ατόμων και της woke ατζέντας. Άλλωστε, και ο Πούτιν στο αντίστοιχο προεδρικό διάταγμα δήλωσε ότι το πρόγραμμα αυτό υποστηρίζει ανθρώπους που συμμερίζονται τις «παραδοσιακές και πνευματικές ρωσικές αξίες». Σύμφωνα με τον ίδιο είναι ένα σχέδιο ανθρωπιστικής υποστήριξης.
Είναι αληθινές οι εμπειρίες των οικογενειών ή πρόκειται για μια προσπάθεια καλοστημένης προπαγάνδας;
Το ανεξάρτητο περιοδικό «Important Stories» δημοσιοποίησε μια έρευνα που υποστηρίζει ότι οι υποτιθέμενες οικογένειες που περιγράφουν τη θετική τους εμπειρία, στην πραγματικότητα είναι bloggers που παράγουν περιεχόμενο για λογαριασμό του κρατικού συστήματος. Οι bloggers αυτοί σύμφωνα με το δημοσίευμα λαμβάνουν κρατικές επιχορηγήσεις, για να πείσουν ανθρώπους από δυτικές χώρες ότι βρίσκονται σε ηθική παρακμή, εξαιτίας της woke ατζέντας
Πόσο προβληματικό όμως είναι αυτό;
Οι αντιλήψεις και οι πολιτικές της Ρωσίας, αλλά και του Πούτιν είναι πάνω κάτω γνωστές και προβλέψιμες. Όμως, για άλλη μια φορά βρίσκεται στο στόχαστρο η ΛΟΑΤΚΙ+ κοινότητα, της οποίας τα δικαιώματα διακυβεύονται. Η Βίζα Κοινωνικών Αξιών είναι ένα ακόμη εργαλείο προπαγάνδας που αυτή τη φορά στοχεύει τη woke ατζέντα. Ίσως ο στόχος αυτός να μην είναι και τόσο τυχαίος, μιας και το τελευταίο διάστημα έχει δημιουργηθεί πολύς ντόρος γύρω από αυτή. Επίσης, φαίνεται ότι η αντί woke ατζέντα έχει πολλούς υποστηρικτές, τους οποίους η Ρωσία εκμεταλλεύεται για να κερδίσει το έδαφος που τα τελευταία χρόνια έχει χάσει.
Η Βίζα Κοινών Αξιών, πίσω από τις φαινομενικά «πνευματικές» διακηρύξεις, είναι ένα ακόμα πιόνι στη γεωπολιτική σκακιέρα. Δεν απευθύνεται απλώς σε ανθρώπους που διαφωνούν με την woke κουλτούρα, αλλά στοχεύει να διχάσει, να διαδώσει κρατικό αφήγημα μέσω «πρόθυμων» εκπροσώπων και να επανασυστήσει τη Ρωσία ως το υποτιθέμενο αντίβαρο μιας παρακμάζουσας Δύσης.
Όμως όταν η επιλεκτική ηθική ντύνεται με μανδύα αξιών, και η προπαγάνδα περνάει από influencers με θεοσεβούμενο χαμόγελο, το ερώτημα δεν είναι ποιος πείθεται — αλλά ποιος αντιστέκεται.
Πηγή φωτογραφίας: CNN
Συντάκτης: Μαρία Μωραΐτη
