Είμαι φωτιά που δεν καίει, μα καπνίζει την ψυχή. Γεμίζω μέρες με σκιές κι αδειάζω τη σιωπή. Δεν έχω σώμα, δεν έχω φωνή, μα κυβερνώ την κάθε στιγμή. Τι είναι;

 

Είναι βαρύς σαν σίδερο, είναι γλυκός σα μέλι, μήτε με χέρι πιάνεται, μήτε στην τσέπη μπαίνει. Τι είναι;

 

Άγχος και αϋπνία (ύπνος).

Καταρχάς πριν πούμε οτιδήποτε άλλο έχω να δηλώσω ότι ζηλεύω θανάσιμα όσους νυστάζουν και απλά κλείνουν τα μάτια τους και κοιμούνται. Δεν ξέρετε τι δράμα είναι να υποφέρει ένας άνθρωπος από αϋπνία. Είναι ένα μαρτύριο που μόνο όποιος το έχει βιώσει μπορεί να καταλάβει πόσο μπορεί να επηρεάσει την καθημερινότητα. Τη διαλύει αργά και βασανιστικά, μέρα με τη μέρα, και αφού την αποτελειώσει τότε επεκτείνεται και προς άλλες κατευθύνσεις. Ροκανίζει την υγεία (σωματικά και ψυχικά), είτε επιδεινώνοντας τα ήδη υπάρχοντα προβλήματα είτε δημιουργώντας νέα.

Η αϋπνία κάνει εξαιρετική παρέα με το άγχος και όταν ενώνουν τις δυνάμεις τους, το αποτέλεσμα γίνεται ακόμα πιο εκρηκτικό. Το άγχος που δεν κουράζεται ποτέ δουλεύοντας αγόγγυστα 24 ώρες το 24ωρο, επηρεάζει κάθε πτυχή της ζωής. Είναι ατίθασο και θρασύτατο, δε γνωρίζει από όρια. Έρχεται απρόσκλητο (κάποιες φορές), συνάπτει δυνατή σχέση με το άτομο που το κουβαλάει και αν βρει πρόσφορο έδαφος απλώνεται και χτίζει τη φωλιά του φροντίζοντας να θέσει γερά θεμέλια. Σου γίνεται τσιμπούρι κοντολογίς.

Μπορούμε να απαλλαγούμε από αυτό το μαρτύριο;

Μπορούμε.

Πώς;

Συνέχισε να διαβάζεις και θα τα μάθεις όλα. Ως παθούσα, κάθισα και μελέτησα το άγχος και την αϋπνία, τα συγκέντρωσα και παρακάτω θα βρεις όλα όσα χρειάζεται να γνωρίζεις για αυτά τα δύο αγκάθια που ταλαιπωρούν αρκετό κόσμο. Στην Ελλάδα περίπου το 30% υποφέρει από αϋπνία και 1 στους 10 έχει βιώσει αγχώδη διαταραχή.

 

Αϋπνία: πως επιδρά το άγχος, οφέλη, επιπτώσεις, συμβουλές για ποιοτικό ύπνο 

Έρευνες δείχνουν ότι οι ενήλικες χρειάζονται 6-8 ώρες συνεχόμενου, ποιοτικού ύπνου ούτως ώστε σώμα και πνεύμα να μπορούν να ανακάμψουν αποτελεσματικά. Συγκεκριμένα:

  • Ο εγκέφαλος αποτοξινώνεται, επεξεργάζεται πληροφορίες, η μνήμη διατηρείται και μειώνονται οι πιθανότητες εμφάνισης νευροεκφυλιστικών νόσων.
  • Ενισχύεται η άμυνα του οργανισμού απέναντι σε λοιμώξεων κλπ.
  • Συνδράμει στη διατήρηση υγιούς βάρους και στην καλή λειτουργία του μεταβολισμού, βοηθά στη ρύθμιση της αρτηριακής πίεσης και του καρδιακού ρυθμού.
  • Βελτιώνει τη διάθεση, μειώνει το στρες και βοηθά στην πρόληψη της κατάθλιψης.
  • Βελτιώνει την προσοχή, τη συγκέντρωση, τη μάθηση και τις μαθησιακές επιδόσεις.

 

Αντιθέτως η έλλειψη ύπνου μπορεί να:

  • Αυξήσει τον κίνδυνο παχυσαρκίας, την εμφάνιση διαβήτη τύπου 2, υπέρτασης και καρδιαγγειακών παθήσεων.
  • Αυξάνει τον κίνδυνο κατάθλιψης και άλλων ψυχικών νόσων.
  • Αποδυναμώνει το ανοσοποιητικό σύστημα και το καθιστά πιο ευάλωτο έναντι λοιμώξεων.
  • Συνδέεται με μειωμένη απόδοση στην εργασία, αυξάνει τον κίνδυνο ατυχημάτων.
  • Συνδέεται με αυξημένο στρες.

Όταν ο άνθρωπος βιώνει άγχος τότε αυτό μπορεί να επηρεάσει επιπλέον τις συνήθειες ύπνου, δημιουργώντας ένα φαύλο κύκλο καθώς δυσκολεύει το άτομο να χαλαρώσει και να ξεκουραστεί. Η απουσία ύπνου εντείνει το άγχος και αυτός ο κύκλος δεν σταματά εύκολα. Ο διακεκομμένος ύπνος, οι εφιάλτες, το αίσθημα ανησυχίας και οι νυχτερινοί πονοκέφαλοι είναι συμπτώματα άγχους και χρήζουν διερεύνησης και αντιμετώπισης.

Στη συνέχεια αναφέρονται ορισμένες τεχνικές για την επίτευξη ποιοτικού ύπνου.

  • Το σταθερό πρόγραμμα ύπνου βοηθά. Προσπαθήστε να ξαπλώνετε και να ξυπνάτε, κατά το δυνατόν, την ίδια ώρα καθημερινά.
  • Ένα ήσυχο, τακτοποιημένο (όσο περίεργο και αν ακούγεται) και σκοτεινό δωμάτιο βοηθά στην χαλάρωση και κατά συνέπεια στον ύπνο.
  • Διαχείριση άγχους και τεχνικές χαλάρωσης. Ο διαλογισμός, οι ασκήσεις αναπνοής φαίνεται να βοηθούν στη διαχείριση του άγχους και κατ´επεκταση στη χαλάρωση και τελικά τον ύπνο.
  • Μείνετε μακριά από οθόνες και προτιμήστε να διαβάσετε ένα βιβλίο. Ο εγκέφαλος δουλεύει σε άλλο ρυθμό και η χαλάρωση επιτυγχάνεται ομαλότερα.
  • Αναζήτηση επαγγελματικής βοήθειας για τη λήψη αγωγής ή έναρξη ψυχοθεραπείας.
  •  Η διατροφή παίζει ρόλο παντού και φυσικά στον ύπνο. Ο περιορισμός της καφεΐνης, του αλκοόλ και τα ελαφρά γεύματα συμβάλλουν στη χαλάρωση και τελικά τον ύπνο.
  • Μειωμένη πρόσληψη υγρών από τις 20:00 και μετά καθώς έτσι μειώνονται και οι μεταμεσονύκτιες επισκέψεις στην τουαλέτα.
  • Βάλτε την άσκηση στη ζωή σας. Για 1000+1 λόγους.
  • Δοκιμάστε να χρησιμοποιήσετε συμπληρώματα διατροφής που βοηθούν στον ύπνο αλλά και στη διαχείριση του άγχους. Στο εμπόριο κυκλοφορούν σκευάσματα σε διάφορες μορφές όπως ταμπλέτες, ζελεδάκια, σπρέι, υπογλώσσια κλπ. Οι ουσίες που έχουν συσχετιστεί με τον ύπνο είναι η μελατονίνη, η βαλεριάνα, η ινοσιτόλη, το GABA (Γ-αμινοβουτυρικό οξύ), το μαγνήσιο, η ροδιόλα και η πασιφλόρα. Ο γιατρός ή ο φαρμακοποιός σας είναι εκείνοι που μπορούν να προτείνουν αυτό που ταιριάζει καλύτερα στην περίπτωση του καθένα.

 

Με μια ματιά στα παραπάνω μπορεί εύκολα να δει κανείς πως τόσο το άγχος όσο και ο ύπνος είναι πολυπαραγοντικά φαινόμενα. Δεν υπάρχει (δυστυχώς) μαγικό κουμπί που το πατάς και όλα δουλεύουν στον αυτόματο. Στο κάτω κάτω και οι άνθρωποι δεν είμαστε ένα πράγμα μόνο, είμαστε πολλά παραπάνω και όλοι διαφορετικοί μεταξύ μας.

Και έχοντας αυτό κατά νου θα πω ότι οι σύγχρονες συνθήκες ζωής είναι έτσι και αλλιώς απαιτητικές και γίνονται ακόμα πιο δύσκολες αν αντιμετωπίζουμε προκλήσεις σαν τις παραπάνω. Αν φερθούμε με στοργή και φροντίδα στο μέσα αλλά και το έξω μας μπορεί να πετύχουμε πολλά.

 

Έστω έναν ύπνο της προκοπής.

Καλή ξεκούραση.

Συντάκτης: Σοφία Τρέπα
Επιμέλεια κειμένου: Αγγελική Θεοχαρίδη