Περίοδος. Ένα φυσιολογικό κομμάτι της ζωής κάθε γυναίκας, που όμως εξακολουθεί να συνοδεύεται από σιωπή, ταμπού και τρομακτική έλλειψη σοβαρής επιστημονικής έρευνας. Την ίδια στιγμή, οι ειδικοί καταγράφουν ότι τα τελευταία χρόνια η εμμηναρχή εμφανίζεται σε ολοένα και μικρότερες ηλικίες, φαινόμενο που έχει ανησυχήσει την ιατρική κοινότητα αλλά και την κοινωνία.
Από τα χημικά που βρίσκονται στα προϊόντα υγιεινής μέχρι την αθέατη επίδρασή τους στον οργανισμό, τα αποτελέσματα αυτής της ηλικιακής μετατόπισης έρχονται να μας θυμίσουν μερικές αλήθειες που συχνά μένουν στο περιθώριο:
1) Ελλιπής έρευνα για την υγεία των γυναικών
Οι μελέτες γύρω από την περίοδο – από την εμμηναρχή έως την εμμηνόπαυση – είναι ελάχιστες. Επικρατεί θολούρα και συχνά οι εξηγήσεις μένουν επιφανειακές. Μία άποψη είναι ότι τα συμπτώματα των γυναικών είναι «πολυσύνθετα». Μία άλλη, πιο κυνική, είναι ότι οι έρευνες γίνονται κυρίως από άντρες, ενώ οι άντρες θεωρούνται πιο «εύκολη» ομάδα μελέτης.
2) Το ταμπού της περιόδου
Ακόμη και σήμερα, το 2025, η περίοδος παραμένει θέμα ταμπού. Γυναίκες και κορίτσια κρύβουν τις σερβιέτες τους, διστάζουν να μιλήσουν ανοιχτά, και αποκλείονται – χωρίς δική τους επιλογή – από κοινωνικές, αθλητικές ή θρησκευτικές δραστηριότητες.
3) Έλλειψη ελέγχου στα προϊόντα υγιεινής
Σερβιέτες, σερβιετάκια και ταμπόν αποτελούν βασικά είδη καθημερινής υγιεινής, αλλά ο έλεγχος για τα υλικά τους είναι ελάχιστος. Η αλήθεια είναι πως δε γνωρίζουμε τι βάζουμε στο σώμα μας και ποιες μπορεί να είναι οι μακροπρόθεσμες συνέπειες.
4) Οι ερευνητές του National Institute of Environmental Health Sciences εικάζουν ότι η πρόωρη εφηβεία ενδέχεται να συνδέεται με κοινό χημικό σε προϊόντα προσωπικής φροντίδας
Μία χημική ένωση που βρίσκεται σε πληθώρα προϊόντων – από καλλυντικά και αρωματικά χώρου έως απορρυπαντικά και σαπούνια – μπορεί να στέλνει σήμα σε περιοχή του εγκεφάλου που ενεργοποιεί την έναρξη της εφηβείας. Η musk ambrette, μια συνθετική αρωματική ένωση, φαίνεται να επηρεάζει τον υποθάλαμο – την περιοχή του εγκεφάλου υπεύθυνη για την παραγωγή ορμονών. Η ουσία αυτή μπορεί να ενεργοποιεί την GnRH, την ορμόνη που σηματοδοτεί την εφηβεία και ρυθμίζει την παραγωγή οιστρογόνων, τεστοστερόνης και προγεστερόνης. Η musk ambrette χρησιμοποιείται ευρέως σε φθηνά ή απομιμητικά αρώματα και προϊόντα προσωπικής φροντίδας. Χωρίς σαφή δεδομένα για την ασφάλειά της και με ανάγκη για περισσότερη έρευνα, οι ειδικοί συστήνουν στους γονείς να προτιμούν προϊόντα χωρίς άρωμα για τα παιδιά.
Τι μπορούμε να κάνουμε;
Τα τελευταία χρόνια έχουν εμφανιστεί εναλλακτικές επιλογές: προϊόντα με φυσικά υλικά, πλενόμενα, χωρίς χρωστικές και χωρίς επικίνδυνες ουσίες, όπως υφασμάτινες σερβιέτες, εσώρουχα περιόδου και άλλα. Δεν επιστρέφουμε «στα πανιά της γιαγιάς μας», αλλά κάνουμε πιο συνειδητές επιλογές, γνωρίζοντας πλέον ότι η επιστήμη αρχίζει σιγά-σιγά να επιβεβαιώνει όσα οι γυναίκες υποψιάζονταν εδώ και καιρό.
Η περίοδος δεν πρέπει να είναι ταμπού. Είναι υγεία. Και η υγεία χρειάζεται γνώση, έρευνα και επιλογές που μας προστατεύουν.
