Μαμά… πόσα συναισθήματα κρύβονται πίσω από αυτή τη λέξη -ή μάλλον ιδιότητα- που δεν ξέρει πραγματικά κανείς; Όταν αποφασίζει μια γυναίκα να γίνει μητέρα, δεν μπορεί με τίποτα να φανταστεί τη ζωή της και την καθημερινότητά της από εκεί και πέρα. Κι αυτό γιατί έχει συχνά πλήρη άγνοια για το τι έπεται, μιας και η μητρότητα παντού παρουσιάζεται ως κάτι μαγικό και ιδεατό.
Έπειτα, όλοι βλέπουν το χαμόγελο του μωρού, τις αγκαλιές, τα πρώτα βήματα, αργότερα τα κατορθώματά του, που είναι όλα μοναδικά συναισθήματα και σε γεμίζουν σε σημείο που αναρωτιέσαι καμιά φορά. Λίγοι είναι εκείνοι, όμως, που μπορούν να δουν πίσω από όλα αυτά και να αναγνωρίσουν τι κρύβει το χαμόγελο της μαμάς κάποιες φορές. Λίγοι είναι εκείνοι που θα αναρωτηθούν αν κοιμήθηκε καλά η μαμά και όχι το μωρό, αν έφαγε καλά η μαμά και όχι το μωρό. Βέβαια, στο μυαλό κάποιων αυτά συνδέονται. Για παράδειγμα, αφού κοιμήθηκε το μωρό καλά θα κοιμήθηκε και η μαμά, θα έλεγε κανείς. Κι όμως, δεν είναι έτσι. Πόσες φορές η μαμά έχει άπειρες τύψεις και πολλά ερωτήματα στο μυαλό της που δεν την αφήνουν να ξεκουραστεί;
Η καθημερινότητα του μωρού δεν είναι μόνο οι εμφανείς πράξεις, ασφαλώς, όπως τάισμα, ύπνος, μπάνιο. Είναι και το ραντεβού για το εμβόλιο, είναι το τι λείπει από το σπίτι, είναι οι δραστηριότητες που βοηθούν την ανάπτυξή του και άλλα τέτοια πολλά. Όταν γίνεσαι πρώτη φορά μαμά, ανεξαρτήτως ηλικίας, η μοναξιά σου χτυπάει την πόρτα, η οποία σε βάθος χρόνου ισοδυναμεί με θλίψη ή και κατάθλιψη. Οι ώρες που περνάει η μαμά με το μωρό μόνη της, ιδίως στην αρχή, είναι πολλές, αλλά σχεδόν ποτέ αυτή η μαμά δεν έχει το δικαίωμα να το επικοινωνήσει. Οι πιο συχνές απαντήσεις είναι «έλα μωρέ, θα περάσει», «έτσι είναι στην αρχή». Με αποτέλεσμα αυτή η μαμά να μη θέλει να μοιραστεί τις σκέψεις της ή ακόμη να νιώθει άσχημα για αυτές, κι έτσι σιγά σιγά να κλείνεται ολοένα και παραπάνω στον εαυτό της.
Πολλές γυναίκες, άθελά τους, χάνουν την ταυτότητά τους μέσα από τη μητρότητα. Δεν είναι πια η Μαρία, είναι «η μαμά του Κώστα». Και αυτό δουλεύει αθόρυβα στην ψυχολογία τους. Σε αρκετές περιπτώσεις χάνουν ακόμη και τη δουλειά τους για να αφοσιωθούν στο παιδί. Και όχι, δεν είναι σωστό να σκέφτεται κανείς «αν δεν ήθελε, ας μη γινόταν μαμά». Μία γυναίκα δε γίνεται μητέρα για να είναι μόνο αυτό. Φυσικά και θα είναι εκεί, θα δώσει όλο της το είναι και την ψυχή της για το παιδί της. Αλλά πίσω από αυτή την εικόνα υπάρχει πάντα μια γυναίκα με τις δικές της ανάγκες. Έχετε δει ποτέ ένα παιδάκι στην παιδική χαρά πολύ στυλάτο, πολύ περιποιημένο, και δίπλα του η μαμά με φόρμες και έναν πρόχειρο κότσο; Αυτή η μαμά ήθελε κι εκείνη να είναι όμορφη, να ταιριάξει τα ρούχα της με του παιδιού της, να έχει φροντισμένα μαλλιά. Όμως ίδρωσε και λερώθηκε δυο φορές μέχρι να φύγουν από το σπίτι και, ίσως, έκλαψε άλλες δύο σιωπηλά στο μπάνιο. Αυτά, όμως, δεν τα βλέπει σχεδόν κανείς.
Όλες αυτές οι δυσκολίες γίνονται πιο διαχειρίσιμες όταν υπάρχει στήριξη – πρώτα από τον σύντροφο και έπειτα από το στενό οικογενειακό περιβάλλον. Όταν μια νέα μαμά μιλάει για όλα όσα βιώνει, είτε στην αρχή είτε αργότερα, δεν κάνει τη μητρότητα λιγότερο μαγική ούτε τη μειώνει. Αντίθετα, την κάνει πιο αληθινή και πιο ανθρώπινη. Μαθαίνοντας ότι δεν είναι μόνη με αυτές τις σκέψεις και τις εμπειρίες, νιώθει ελευθερία και μπορεί να ζήσει την κάθε στιγμή με λιγότερες τύψεις.
Η μητρότητα είναι υπέροχη και δύσκολη μαζί. Κι όμως, ένα βλέμμα, ένα γέλιο και μια αγκαλιά του παιδιού σου αρκούν για να σβήσουν την πιο σκληρή της στιγμή.
Συντάκτης: Παναγιώτα Γκογκομήτρου
