Στην κοινωνική ζωή σχηματίζεται μια λεπτή γραμμή που συσχετίζει την ανάγκη επικύρωσης με τις απόψεις των άλλων. Οι περισσότεροι άνθρωποι -άλλοι σε μεγάλο βαθμό κι άλλοι μικρότερο- μεγαλώνουμε μαθαίνοντας να βλέπουμε την αναγνώριση ως απόδειξη παρουσίας. Χτίζουμε τη στάση μας απέναντι στον εαυτό μας επηρεασμένοι απ´ την επευφημία ή την αποδοκιμασία του περιβάλλοντος που ζούμε. Κι έτσι, η ανάγκη για επικύρωση μετατρέπεται σιγά σιγά σε εμμονή. Η οποία διαμορφώνει σκέψεις, επιλογές και αποφάσεις. Φυσικά, η χαρά απ’ την αναγνώριση παραμένει εύλογη όταν οι άλλοι αναγνωρίζουν την προσπάθειά μας. Το πρόβλημα ανακύπτει όταν η επιβεβαίωση γίνεται προϋπόθεση.

Η εσωτερική μας σταθερότητα εξαρτάται απ’ την αρκετά συχνά  υποκειμενική αποδοχή. Σ’ αυτό το σημείο, χάνεται η αυθεντικότητα των λόγων και των πράξεων μας. Για να παραμείνουμε αυθεντικοί σ’ έναν κόσμο που επιδοκιμάζει κυρίως την ομοιομορφία απαιτείται στρατηγική, σοφία και συναισθηματική ανθεκτικότητα. Ακολουθούν 4 στρατηγικές για να ξεπεράσεις τη συνεχή ανάγκη επικύρωσης απ’ τους άλλους.

 

1.Παρατήρησε από που προέρχονται οι λόγοι της επικύρωσης.

 

Η επιθυμία γι’αποδοχή ριζώνει απ´τα πρώτα χρόνια της ζωής μας. Από τότε που τα πρώτα μας «είμαι» και «μετράω σαν άνθρωπος» εξαρτήθηκαν απ’το πως αντιμετωπίζει τον βίο ο περίγυρος μας. Αρκεί να θυμηθείς ότι αρκετές φορές ο έπαινος δινόταν πιο πολύ ως επιβράβευση για συμμόρφωση κι η κριτική ερχόταν αμέσως μόλις είχες αποκλίνει απ’ τις δικές τους προσδοκίες. Με αποτέλεσμα να σχηματίζεται μια ιδιόμορφη εξίσωση:«βαδίζω με τα πρέπει τους = μ’εγκρίνουν.» Μια εξίσωση που συνεχίζει να λειτουργεί ακόμη κι όταν έχεις ενηλικιωθεί. Γι’ αυτό κι η παρατήρηση αποτελεί θεμελιώδες πρώτο βήμα. Εστιάζοντας στην εγρήγορση που εντοπίζει την κίνηση πριν καν αυτή εκδηλωθεί. Κάθε φορά που γεννιέται η ώθηση ν’αποδείξεις, να ευχαριστήσεις ή να ανταποκριθείς σε προσδοκίες που σε ξεπερνούν, κάνε μια παύση για να κοιτάξεις μέσα σου με αντικειμενικότητα.

Απάντησε ειλικρινά για το ποια ματιά σε σπρώχνει προς τα εκεί; Ποια φωνή; Απαντώντας, θα διαπιστώσεις ότι ενδέχεται ν’ αναδυθεί η μορφή ενός γονέα, ενός συγγενή, ενός δασκάλου, ενός φίλου ή μιας παλαιότερης απόρριψης. Αυτή η επίγνωση λειτουργεί σαν προθάλαμος απελευθέρωσης. Αργότερα θα φέρει αποδέσμευση απ’ό,τι σ’εχει κρατήσει αδύναμο. Αρκεί να παρατηρήσεις τον εαυτό σου, δίχως ψέματα. Μόνο τότε σπάει ο φαύλος κύκλος του «δείχνω ποιος είμαι, για να μ’εγκρίνεις.» Και στη θέση του θα γεννηθεί η αρχή του «να ´σαι, χωρίς να ζητάς επιβεβαίωση του πως είσαι.»

 

2.Στρέψε το βλέμμα στην αυτοαξία.

 

Η αυτοαξία θεμελιώνεται μέσα απ’την καθημερινή συνέπεια. Τη διακρίνεις όταν κρατάς το λόγο σου. Όταν επιλέγεις το πιο ανηφορικό μονοπάτι. Όταν ακολουθείς το οτιδήποτε που σε κρατά ακέραιο στις αξίες και στα ιδανικά σου. Κυρίως, στηρίζεται στην εσωτερική συνέχεια. Δηλαδή, η σκέψη, ο λόγος κι η πράξη να παραμένουν ενωμένα για να σε κρατήσουν όρθιο στη διαδρομή σου. Η πιο σημαντική της εστίαση αφορά τον εσωτερικό σου κόσμο. Να μπορείς να σε κοιτάξεις και να πεις «ναι, αυτό είμαι.» Συνήθως, εμφανίζεται σε ανύποπτες στιγμές. Σε μια επιλογή που έκανες κι ήταν κοντά σ’ αυτό που πραγματικά ήθελες. Σε μια απόφαση που πήρες μόνος. Σε μια περίσταση που μίλησε απο μόνη της. Τι μας δηλώνουν τα παραπάνω; Θα ‘ταν ωφέλιμο να μετράς τον εαυτό σου με σταθμά δικά σου. Αποφεύγοντας τα δανεικά κι αγύριστα. Με τον καιρό, η προσωπικότητά σου θα διακρίνει τι της ταιριάζει και τι αφήνει έξω. Και κάπως έτσι, η ανάγκη να
σ´εγκρίνουν όλοι παύει να ‘ναι αυτοσκοπός και θα δώσει τη θέση της σε μια προσωπική αντίληψη κι οπτική.

 

3.Καλλιέργησε την απεξάρτηση απ’ τη συνεχή επιθυμία να κάνεις το τέλειο, για ν ‘ακούσεις επαινετικά λόγια.

 

Η απεξάρτηση απ’ αυτήν την επιθυμία ζητάει να επιστρέψεις στην πραγματικότητά του ότι όλοι οι άνθρωποι είμαστε τέλεια ατελείς. Ο έπαινος μπορεί να λειτουργήσει υποστηρικτικά, όμως χάνει την ουσία του όταν στηρίζεται σε εντυπώσεις κι όχι σε διαπιστώσεις. Εκείνος που πασχίζει να λάβει στιγμιαία επαινετικά λόγια, μόνο και μόνο για να τονώσει την αυτοπεποίθησή του, είναι σίγουρο πως κάποια στιγμή θα βρεθεί χωρίς ουσιαστικό αφήγημα. Η συγκεκριμένη απεξάρτηση θα προέλθει απ’ τη μικρή παύση πριν την ομιλία. Απ’το «όχι τώρα» μπροστά στον παρορμητικό διαμοιρασμό. Απ’την απόφαση να μην εξηγήσεις πριν προετοιμαστείς κατάλληλα. Εφόσον καλλιεργήσεις την αυτοσυγκράτηση θ’ ανακαλύψεις χώρο για σκέψη. Και μέσα σ’ αυτόν τον χώρο θ’αρχίσει να δυναμώνει μια φωνή που στέκεται ολομόναχη, για να ολοκληρωθεί νοηματικά. Πώς επιτυγχάνεται αυτό; Απ’ την σκόπιμη μοναχικότητα που καθαρίζει τον νου. Όσο λιγότερο αναζητάς αποδοχή στη φασαρία της καθημερινότητας, τόσο περισσότερο καθορίζεις ο ίδιος την πορεία σου. Η διαδικασία της περισυλλογής σε προετοιμάζει να παρατηρείς τον εαυτό σου καθαρά και να διαμορφώσεις εσυ τους όρους της πορείας σου.

 

4.Επίλεξε ανθρώπους που σε βλέπουν ολόκληρο.

 

Η πολυπόθητη σταθερότητα δε βρίσκεται μόνο στη μοναχική σου πορεία. Επηρεάζεται βαθιά κι απ´ το ποιους αφήνεις να σε πλησιάσουν κι εν τέλει να εισέλθουν στη ζωή σου. Όταν διαλέγεις ανθρώπους που κοιτούν πέρα απ’ την εικόνα σου αποκτάς ελεύθερη βούληση. Αφού, η παρουσία σου γίνεται ξεχωριστή κι έχεις τη συντροφιά εκείνων που σου επιτρέπουν να υπάρξεις όπως είσαι και με ό,τι καλό και γνήσιο κουβαλάς. Σε τέτοιες σχέσεις η ασάφεια για το τι είναι υποκριτικό σταδιακά υποχωρεί. Σ’αυτό το κλίμα, η ύπαρξή σου πατάει σε κάτι πραγματικό. Βρίσκεσαι ανάμεσα σ’ ανθρώπους που καταλαβαίνουν, κατανοούν, αφουγκράζονται, στηρίζουν και βοηθούν. Στην πολύτιμη παρουσία τους η ψυχή σου ησυχάζει και βοηθάει το μυαλό σου να σκέφτεται πιο συγκροτημένα κι ώριμα.

Συντάκτης: Δημήτρης Μπότης
Επιμέλεια κειμένου: Αγγελική Θεοχαρίδη