Μία απόκοσμη κι εντυπωσιακή κόκκινη βροχή έλουσε το Ορμούζ στο Ιράν

Το βίντεο μοιάζει βγαλμένο από ταινία φαντασίας: καταρρακτώδης βροχή πέφτει στην Ασημένια και την Κόκκινη παραλία του νησιού Ορμούζ στο Ιράν και, μέσα σε λίγα δευτερόλεπτα, το νερό βάφεται κατακόκκινο, σαν αίμα. Δεν είναι η πρώτη φορά που το φαινόμενο γίνεται viral — και σίγουρα όχι η τελευταία. Γιατί το Ορμούζ δεν είναι απλώς ένα νησί. Είναι ένα γεωλογικό θαύμα που, κάθε φορά που βρέχει, θυμίζει στον κόσμο πόσο εξωπραγματική μπορεί να γίνει η φύση.

Το «ματωμένο» νερό δεν οφείλεται σε κάποια καταστροφή ή ρύπανση. Σύμφωνα με τον ιρανικό οργανισμό τουρισμού, το έδαφος της περιοχής έχει εξαιρετικά υψηλή περιεκτικότητα σε οξείδιο του σιδήρου. Όταν η βροχή έρχεται σε επαφή με το χώμα, παρασύρει τα ορυκτά και μετατρέπει τα ρυάκια και τις παραλίες σε ένα εντυπωσιακό κόκκινο τοπίο, που μοιάζει σχεδόν απόκοσμο.

Δεν είναι τυχαίο άλλωστε ότι το Ορμούζ είναι γνωστό ως «το νησί του ουράνιου τόξου». Το έδαφός του φιλοξενεί δεκάδες αποχρώσεις – κόκκινες, κίτρινες, πορτοκαλί, λευκές – αποτέλεσμα μιας μοναδικής γεωλογικής ιστορίας. Η έντονη βροχόπτωση θεωρείται σπάνιο φαινόμενο για την περιοχή και γι’ αυτό κάθε καταιγίδα μετατρέπεται αυτόματα σε ψηφιακό γεγονός παγκόσμιας εμβέλειας.

Όπως εξηγεί το Παρατηρητήριο Γης της NASA μιλώντας στο iflscience, το νησί είναι ουσιαστικά ένας τεράστιος «αλατόθραυστης»: ένας λόφος σε σχήμα δάκρυ, αποτελούμενος από αλάτι, γύψο, ανυδρίτη και άλλα εξατμιστικά πετρώματα που έχουν αναδυθεί μέσα από βαθύτερα στρώματα βράχων. Το αλάτι, όντας πιο «ελαφρύ» και αδύναμο υλικό, συμπεριφέρεται σχεδόν σαν υγρό όταν βρίσκεται υπό υψηλή πίεση, ρέοντας προς την επιφάνεια.

Η ανερχόμενη αυτή μάζα, όμως, δεν αποτελείται μόνο από αλάτι. Μέσα της εγκλωβίζονται στρώματα αργίλου, ανθρακικών πετρωμάτων, σχιστόλιθου και ηφαιστειακών πετρωμάτων πλούσιων σε σίδηρο. Καθώς αυτά τα υλικά ανεβαίνουν και αλληλεπιδρούν με το νερό και τα γύρω ορυκτά, αποκτούν έντονες αποχρώσεις του κόκκινου, του κίτρινου και του πορτοκαλί, δημιουργώντας το χαρακτηριστικό πολύχρωμο τοπίο του Ορμούζ.

Το «χρώμα του αίματος» εξηγείται και επιστημονικά. Μελέτη του 2023 αναφέρει ότι το κόκκινο έδαφος του νησιού οφείλει την απόχρωσή του σε ένα μείγμα αιματίτη και υδροξειδίων σιδήρου, με τον αιματίτη να υπερισχύει. Αυτό το χώμα εξορύσσεται και χρησιμοποιείται σε χρώματα, καλλυντικά και προσόψεις κτιρίων. Όταν όμως βρέχεται, μεταμορφώνεται σε ένα φυσικό θέαμα που κόβει την ανάσα και προσελκύει ταξιδιώτες από όλο τον κόσμο.

Και όμως, το κόκκινο χώμα του Ορμούζ δεν είναι μόνο για να το κοιτάς. Παρά την υψηλή περιεκτικότητά του σε βαρέα μέταλλα – γεγονός που καθιστά την κατανάλωσή του μη ασφαλή σύμφωνα με τους ειδικούς – οι ντόπιοι το χρησιμοποιούν παραδοσιακά στα τρόφιμα. Το αποκαλούν «Gelak» και το μετατρέπουν σε σάλτσα ή μπαχαρικό, ενώ έχει και ξεχωριστή θέση στην παρασκευή του τοπικού ψωμιού «tomshi», που καταναλώνεται μαζί με άλλα φαγητά.

Δεν είναι τυχαίο ότι το Ορμούζ έχει χαρακτηριστεί κατά καιρούς ως «το μοναδικό φαγώσιμο βουνό του κόσμου». Η Μάριαμ Πεϊκανί εξηγεί ότι το κόκκινο χώμα χρησιμοποιείται ως σάλτσα με την ονομασία «Σουράχ», η οποία απλώνεται στο ψωμί λίγο πριν αυτό ψηθεί. Παράλληλα, το ίδιο ορυκτό αξιοποιείται από ντόπιους καλλιτέχνες ως φυσική βαφή, σε κεραμικά, καλλυντικά και έργα τέχνης.

Ιδιαίτερη είναι και η «Θεά του Αλατιού», ένα βουνό του νησιού, του οποίου τα άλατα θεωρείται ότι έχουν θεραπευτικές ιδιότητες. Σύμφωνα με τον ξεναγό Φαρζάντ Κάι, απορροφούν και απελευθερώνουν ενέργεια, χαρίζοντας στους επισκέπτες αίσθηση αναζωογόνησης. Δεν είναι τυχαίο ότι η περιοχή ονομάζεται και «Κοιλάδα της Ενέργειας». Λίγο πιο πέρα, στην Κοιλάδα των Αγάλματων, οι διαβρωμένοι από τον άνεμο βράχοι μοιάζουν με φυσικά γλυπτά, σαν μια υπαίθρια γκαλερί τέχνης που έχει σμιλευτεί επί χιλιάδες χρόνια.

Παρά τη μοναδικότητά του, το Ορμούζ παραμένει μακριά από τους μαζικούς τουριστικούς χάρτες, με περίπου 19.000 επισκέπτες τον χρόνο. Κι όμως, κάθε φορά που πέφτει βροχή και το νησί «βάφεται» κόκκινο, ο κόσμος θυμάται την ύπαρξή του.