Ο Λάκης Λαζόπουλος φιλοξένησε στην εκπομπή του τον Ευθύμη Κάλφα, ο οποίος με ευφυΐα, χιούμορ, σαρκασμό και αυτοσαρκασμό μίλησε για τα παιδιά της θρυλικής γενιάς των 90s, που έχει τεράστια αντίθεση με τον τρόπο που μεγαλώνουν τα σημερινά παιδιά. Οι εμπειρίες μας (μιας που ανήκω στη γενιά των 90s) δεν είναι απλή νοσταλγία, είναι εμπειρίες που διαμόρφωσαν τον χαρακτήρα, την ηθική μας, τη στάση μας στα γεγονότα της ζωής και ολόκληρη την ιδιοσυγκρασία μας.
Χαρακτηριστικό παράδειγμα του Κάλφα είναι ότι τα περισσότερα παιδιά των 90s είχαμε δει μόνοι μας τον Τιτανικό και τη σκηνή όπου το πλοίο κόβεται σε δύο κομμάτια, ενώ οι σημερινοί γονείς ανησυχούν για το πώς θα διαχειριστούν τα παιδιά τους τον Βασιλιά των Λιονταριών και το θάνατο του Μουφάσα. Επίσης, ήμασταν υπάκουοι στους γονείς μας κι ευγενικοί με τους γύρω μας, γιατί αν θέλαμε, ας κάναμε κι αλλιώς. Οι κατσάδες των μανάδων μας έχτισαν εσαεί τα όρια και τις αρχές στη ζωή μας.
Τα παιδιά στα 90s είχαμε παιδική ανεμελιά. Ξυπνούσαμε το Σαββατοκύριακο για να δούμε παιδικά ως καθιερωμένη μας ιεροτελεστία, πωρωνόμασταν με τα μεταγλωττισμένα, παίζαμε γελώντας στις πλατείες και το nintedo και το gameboy ήταν ολόκληρη περιουσία για εμάς. Ανταλλάσσαμε κασέτες με εμπιστοσύνη, νιώθαμε ήρωες όταν βρίσκαμε ένα σπάνιο αυτοκόλλητο συλλογής κάθε είδους και κάναμε κόντρες με ποδήλατα ή τα πόδια μας για το ποιος θα φτάσει μακρύτερα. Το παιχνίδι ήταν το παν. Εκείνο το παιδί που κέρδιζε, δεν το ζηλεύαμε, αλλά ζητούσαμε διακαώς να ξαναπαίξουμε, για να βάλουμε κι άλλο τα δυνατά μας, να έχουμε κι εμείς μία νίκη στο ενεργητικό μας. Σπουδαία κατορθώματα, που μας δίδαξαν να κοιτάμε τον εαυτό μας με αυτοσεβασμό, να βλέπουμε μπροστά κι όχι να σκεφτόμαστε με μικρό νου κι αισθήματα κατωτερότητας. Σήμερα τα παιδιά συγκρίνουν τα ακριβότερα smartphones της αγοράς και παίζουν παιχνίδια που δεν τους δίνουν πραγματικό χώρο και χρόνο για την ηλικία τους.
Η φράση “ραντεβού στο σιντριβάνι” της πλατείας της πόλης που μεγάλωσα ήταν αυτονόητη για κάθε δραστηριότητα και βόλτα με φίλους. Τα παιδιά σήμερα στέλνουν emojis και μηνύματα και μεγαλώνουν μέσα σε μία τεχνολογία που εμείς ούτε καν φανταζόμασταν. Αντίθετα, τα βιβλία, οι συζητήσεις με τους μεγαλύτερους, οι βόλτες μας μάς εξασκούσαν στην κριτική σκέψη, στις πραγματικές εικόνες, στην βαθιά κι αληθινή χαρά. Δεν υπήρχαν άμεσα μηνύματα, αλλά άμεση επικοινωνία και φυσική ροή. Λύναμε τις διαφορές μας με απλότητα στον φυσικό κόσμο, χωρίς block και δράματα. Ακούγαμε μουσική και γράφαμε στίχους και στιχάκια, που μας συνοδεύουν μια ζωή. Αναζητούσαμε τις πληροφορίες που χρειαζόμασταν με παραδοσιακούς τρόπους κι επιτρεπόταν να βαρεθούμε κάτι, για να καταπιαστούμε με κάτι άλλο, που θα κινούσε το ενδιαφέρον μας.
Περνάμε στο κεφάλαιο “σημάδια”. Πέφταμε. Χτυπούσαμε. Εντάξει και τι έγινε; Βάζαμε λίγο betadine και τέλος. Προσωπικά, είχα πατέρα φαρμακοποιό και θυμάμαι ακόμη εκείνο το απόγευμα που είχα τραυματιστεί και προσπαθούσε να με πείσει, για να περιποιηθεί το σκισμένο μου γόνατο. Την ίδια στιγμή, ήθελα απλά να το σκουπίσω και να συνεχίσω να παίζω με τον αδερφό μου, το παιχνίδι που είχαμε εφεύρει με τη φαντασία μας. Σήμερα, οι γονείς θα ξεσηκώσουν όλο το σόι για ένα απλό χτύπημα του παιδιού, θα αναζητήσουν αντιτετανικό ορό, θα δημιουργήσουν άγχος και στο παιδί για το τίποτα και γενικώς η υπερβολή θα είναι στο μεγαλείο της. Αξίζει να σταθούμε, διότι τα σημερινά παιδιά μαθαίνουν η ανατροφή τους να κινείται μέσα σε μία φούσκα προστασίας, που τα γεμίζει φοβίες κι εξαρτήσεις, που αποτελούν τροχοπέδη για τη σιγουριά προς τον εαυτό τους, τις ικανότητες και την ανεξαρτησία τους. Δεν εννοούμε να μη δίνεται η πρέπουσα σημασία, αλλά να δίνεται όση αντιστοιχεί. Λέμε ναι στην ουσιαστική σύνδεση γονέα – παιδιού μέσα από την επίγνωση, την κατανόηση και την ενσυναίσθηση, ώστε τα παιδιά να αναπνέουν και να μεταβαίνουν ηλικιακά ισορροπημένα.
Τα παιδιά των 90s είχαμε επιλογές στις δραστηριότητές μας και στα ατομικά μας ενδιαφέροντα κι οι γονείς μας μάς επικροτούσαν, γιατί ήξεραν πως έτσι θα νιώθουμε την επιθυμία να αποδώσουμε. Τις δεξιότητές μας τις αναπτύσσαμε με λιγότερη πίεση και περισσότερη αυθεντικότητα, γιατί δεν προείχε το “φαίνεσθαι”, αλλά το “είναι”. Επομένως, η κριτική και η αυτοκριτική ήταν παραγωγικά μέσα για την εξελικτική μας πορεία. Ακούγαμε μπράβο, όταν το αξίζαμε κι είχαμε πηγαία κίνητρα να έχουμε σταθερές ανάσες για να χτίσουμε ελεύθερα το οικοδόμημά μας.
Πόσα smile με ήλιο και φοίνικα ζωγραφίσαμε κι ακόμα κι αυτό μας προκαλούσε χαρά. Σήμερα βλέπουμε παιδιά χωρίς ελευθερία, θυμωμένα ή απλανή βλέμματα, που έχουν γύρω τους τόσα μέσα και δεν μπορούν να επιλέξουν τον δρόμο τους. Η απλότητα είναι ελκυστική, οι συμβουλές θα πρέπει να έχουν ωθητικό χαρακτήρα και να μη δημιουργούν μειονεκτικότητα στο παιδί. Εμείς στα 90s δε βιαζόμασταν να μεγαλώσουμε, αλλά να κρατούσαν εκείνες οι εποχές κι άλλο. Σήμερα βλέπουμε παιδιά με ξύλινο λόγο (φυσικά υπάρχουν εξαιρέσεις και keep going), με αργκό κι ένα κινητό ως προέκταση του χεριού τους. Τα παιδιά των 90s μαθαίναμε την προπαίδεια νεράκι, για να γίνουμε ικανότεροι άνθρωποι στο μέλλον, για να χτίσουμε τις βάσεις μας και παράλληλα ήμασταν πρώτοι στα μπαλνταφάν και στις σκανδαλιές. Όλα ήταν απλούστερα, αλλά όλα τα συνδυάζαμε. Τα παιδιά των 90s ήμασταν ετοιμόλογα με την καλή έννοια και με στοιχειώδεις τρόπους ευγένειας. Τα σημερινά παιδιά έχουν αριστοκρατικά ονόματα, πολλά μέσα ικανοποίησης, τόσους πολλούς σπόρους για να φυτέψουν και να ανθίσουν, αλλά τα κρατήματα μέσα τους τα εμποδίζουν.
Τη ζωή την ανεβαίνουμε σκαλοπάτι σκαλοπάτι. Η παιδική ηλικία είναι συνώνυμο της αθωότητας, της ξεγνοιασιάς, της χαράς, της κουλτούρας της δεκαετίας του ’90 με θεμελιώδεις αρχές δε, αλλά με πολλή όρεξη μέσα μας να φουλάρουμε από όλα όσα σημαίνει πραγματική ζωή σε κάθε ηλικία. Κάθε παιδί το ωφελεί να μεγαλώνει χωρίς απωθημένα και λίστες με τσεκ, που του δημιουργούν βραχνά. Είμαστε όντα πολύπλευρα κι όσα περισσότερα κλαδιά αναπτύξουμε από μικροί, τόσα περισσότερα τα μπουμπούκια που θα διανθιστούμε, τόσο υγιέστεροι και πλήρεις θα αισθανόμαστε μεγαλύτεροι.
Έχε τον νου στο παιδί….
Συντάκτης: Ελένη Γιόρκα
