5 κάπως άβολες αλλά ρεαλιστικές αλήθειες για τη μητρότητα

Κόρες πάρτε καφέ, νερό και σνακ, καθίστε αναπαυτικά και ελάτε να περιπλανηθούμε στον μαγευτικό κόσμο της μητρότητας. Το ταξίδι ξεκινά συνήθως με ένα θετικό τεστ εγκυμοσύνης που είτε παρακαλούσες να έρθει είτε έτυχε. Βέβαια αυτό δεν είναι μια απλή διαφορά, συνιστά ολόκληρο θέμα προς συζήτηση από μόνο του οπότε σήμερα δε θα επεκταθούμε περαιτέρω. Το τεστ κηρύσσει την έναρξη μιας ολοκαίνουργιας εμπειρίας, της εγκυμοσύνης. Για 9 μήνες παύεις να είσαι οποία ήσουν μέχρι ακριβώς τη στιγμή που διάβασες το τεστ. Είσαι έγκυος πια, το σώμα σου μετατρέπεται σε ένα οργανωμένο εργοτάξιο όπου συντελείται ένα θαύμα, δημιουργείται ζωή. Για αυτή την περίοδο έχουν γραφτεί πραγματικά σπουδαία κείμενα και προτείνω να το διαβάσεις μαζί με το δικό μου γιατί λέει…όχι, δε θα κάνω spoiler. Απλά διάβασε το.

Ως μαμά ενός υπέροχου οκτάχρονου πλάσματος και επί σειρά ετών μπέιμπι σίτερ, κατέγραψα ορισμένες σκέψεις για τη μητρότητα και τις δυσκολίες της, τόσο πρακτικές όσο και συναισθηματικές.

Δεν ξέρω αν θέλεις να δεις την αλήθεια πίσω από τις λέξεις που θα ακολουθήσουν γιατί το πρώτο και βασικό θολό σημείο στην ιστορία της μητρότητας είναι η κοινωνική πίεση και τα κοινωνικά ψευδή• η μαμά πλέει σε πελάγη ευτυχίας, το μωρό σαν καλοκουρδισμένη μηχανή δουλεύει με πρόγραμμα και όλα κυλάνε τέλεια σ’ αυτή την ουτοπία. Μάντεψε. Ούτε καν!

Μετά την εγκυμοσύνη λοιπόν ακολουθεί μια μακρά περίοδος όπου:

• Η στιγμή που δε θα ξεχάσεις ποτέ είναι όταν αντικρίζεις τα μάτια ενός ανθρώπου που μόλις βγήκε από μέσα σου. Συστήνεστε για πρώτη φορά και ας γνωρίζεστε ήδη κατά μιαν έννοια. Αυτό το eye contact μπορεί κανείς να το χαρακτηρίσει από μαγικό μέχρι τρομακτικό και είναι οκ αν με ρωτάς. Ένα μικροσκοπικό πλάσμα, πλήρως εξαρτώμενο από εσένα που δε μπορεί να επικοινωνήσει την ανάγκη του. Εύκολο; Καθόλου. Εσύ στο μεταξύ πρέπει να ανακτήσεις δυνάμεις γιατί αυτό που μόλις ξεκίνησε δεν έχει τελειωμό. Όλα αυτά εννοείται με ένα σώμα πληγωμένο από τη γέννα και ορμόνες που μπορούν να σε οδηγήσουν στην παράνοια. Και την οικογένεια να περιμένει να δει τη χαρωπή μαμά να παίρνει το μωρό της αγκαλιά και να καβαλάνε παρέα ένα σύννεφο να πετάξουν στην ευτυχία. Η αλήθεια βέβαια για κάθε γυναίκα μπορεί να διαφέρει λίγο. Ο πόνος και η αγωνία μπορεί να σε πνίξουν. Μπορεί να μη “νιώσεις μαμά” αμέσως. Μπορεί να μη θες επισκέψεις και κουβεντούλα. Μπορεί να μη θες να κρατάς 24 ώρες το 24ωρο το μωρό αγκαλιά. Μπορεί να θέλεις κάτι άλλο. Πίστεψέ με δεν είσαι κακιά. Είσαι απλά άνθρωπος.
• Προσδοκίες – πραγματικότητα σημειώσατε άσσο. Όσο και αν έχεις σκεφτεί κάποια πράγματα, όσο και αν έχεις προετοιμαστεί η μητρότητα είναι μια διαρκής εμπειρία που αφορά όμως ακόμα έναν άνθρωπο. Έναν μικρό άνθρωπο που δεν έρχεται με οδηγίες χρήσης και που εξερευνά τον κόσμο και κάνει απανωτά crush test στην αντοχή σου αγνοώντας εντελώς τις χρονικές συγκυρίες. Πόσες φορές έτυχε να ακυρωθούν σχέδια γιατί το παιδί αρρώστησε ή χτύπησε; Η αντιμετώπιση απρόοπτων γεγονότων και ανατροπές στον προγραμματισμό είναι όροι της ισόβιας σχέσης με το παιδί σου.
• Μαζί του μαθαίνεις τον κόσμο απ’ την αρχή και ταυτόχρονα φτιάχνετε έναν δικό σας ολοκαίνουργιο που όμως κάτι λείπει. Πριν το παιδί είχες ένα lifestyle, μια καθημερινότητα που δε διέφερε σημαντικά από των υπολοίπων. Με τον ερχομό ενός παιδιού αλλάζει η δυναμική της οικογένειας. Ο μικρός συγκάτοικος έχει τα δικά του πράγματα (και είναι πολλά, πίστεψέ με) και όσο μεγαλώνει έχει τη δική του άποψη. Παρέα με το παιδί μαθαίνεις (ή εφευρίσκεις) παιχνίδια, τραγούδια, σχολικές γιορτές, διαβάζεις κανόνες γραμματικής και την προπαίδεια και σε ζώνουν τα φίδια που δε θυμάσαι τίποτα αλλά πρέπει να τα εξηγήσεις στο παιδί που έχει απορίες. Μερικές φορές έχει πλάκα, άλλες πάλι όχι. Γιατί κάποτε έκανες αλλά πράγματα και είναι φορές που σου λείπουν και τα αποζητάς ενδόμυχα. Σου λείπουν οι φίλοι σου, το σπίτι και η ζωή σου όπως ήταν πριν. Σου λείπεις. Πες το δυνατά, δεν είναι κακό. Είναι ανθρώπινο.
• Τύψεις, ενοχές, “θρήνος” και ευγνωμοσύνη συνάμα. Τα συναισθήματα που νιώθεις πολλές φορές είναι τόσο συγκεχυμένα που δεν ξέρεις πως να φερθείς. Κάθε ηλικία και φάση ανάπτυξης του παιδιού έχει τα δικά της ζόρια και πάντα πέφτεις στην παγίδα ότι μεγαλώνοντας θα ηρεμήσετε όλοι, αλλά δεν. Ούτε κατά διάνοια. Δε μπορείς να κάνεις κάτι για να αλλάξεις την φυσική πορεία των πραγμάτων. Το παιδί μεγαλώνει και μαζί μεγαλώνεις και εσύ. Εκείνο ψάχνει το δρόμο του και οι αντοχές σου εξασθενούν γιατί ταυτόχρονα οι υποχρεώσεις τρέχουν, ίσως δουλεύεις, έχεις και εναν σύζυγο που ενώ μένετε μαζί δεν έχετε χρόνο οι δύο σας. Ενώ τρέχεις να τα προλάβεις όλα, νιώθεις ότι από κάπου λείπεις, ότι κάτι σου διέφυγε. Τη στιγμή που λες δεν έχω να δώσω άλλο, σε αγκαλιάζει το μικρό και δια μαγείας τα ξεχνάς όλα, οι μπαταρίες φουλάρουν και συνεχίζεις. Μπορεί μες τη μέρα να θυμώσεις, να φωνάξεις, να το μαλώσεις, να το αγκαλιάσεις, να χορέψετε, να παίξετε ένα παιχνίδι ή να πάτε μια βόλτα και κάθε βράδυ να αναρωτιέσαι: ήμουν αρκετή; Τα έκανα σωστά; Μήπως το παράκανα; Και απάντηση να μην παίρνεις. Και κάπου εκεί μπορεί να σε πιάσει το παραπονο• θυμάσαι τις ώρες ύπνου που έχασες, τα 2,3,4 (άντε 10) κιλά που έμειναν ενθύμιο από την εγκυμοσύνη, το ποσό ευάλωτη ήσουν στο μαιευτήριο όταν μπαινόβγαιναν γιατροί στο δωμάτιο και σε ψαχούλευαν. Σκέφτεσαι και άλλα που πότε δε μπόρεσες να ξεστομίσεις γιατί όποτε άνοιγες το στόμα σου να μιλήσεις, κάποιος σου έκοβε τη φόρα. Πόσο αχάριστη ένιωσες τότε, μόλις είχες γίνει μαμά, τα είχες καταφέρει. Το παιδί κοιμόταν γαλήνιο δίπλα σου και εσύ τόλμησες να παραπονεθείς που ένιωσες σαν ένα κομμάτι κρέας στο μαιευτήριο; Στεναχωριέσαι που δεν έχεις χάσει τα κιλά αλλά κανείς δε ρώτησε πόσα χρόνια πάλευες με τη βουλιμία. Θα το πω άλλη μια φορά. Είναι ανθρώπινο. Ότι μας πόνεσε και έμεινε θαμμένο για καιρό, σε μια ευάλωτη στιγμή θα βρει το χώρο και θα βγει στην επιφάνεια. Και αν δεν εκφραστεί ποτέ, μπορεί να ενσωματωθεί στη συμπεριφορά και να γίνει χούι, ίρτζι, παραξενιά, απωθημένο κλπ.
• Στους δύο τρίτος χωρεί. Η σχέση που αναπτύσσεται με το παιδί είναι ισόβια και καθόλου δίκαιη. Έρχεται στη ζωή σου και παραγκωνίζει μεμιάς οτιδήποτε άλλο σε απασχολούσε μέχρι τώρα. Ξαφνικά σε νοιάζουν πράγματα που δε φανταζόσουν ότι θα ένοιαζαν κανένα νοήμον ον. Κάνεις τις πιο αλλόκοτες συζητήσεις με τον άνθρωπο σου και η σχέση σας αυτομάτως περνάει σε άλλο λέβελ. Μαζί με την αντοχή σας δοκιμάζεται και ο δεσμός σας, το παιδί δρα σαν καταλύτης. Φέρνει στην επιφάνεια ότι διάφορες και προβλήματα υπάρχουν ανάμεσα στο ζευγάρι. Αν μπορέσετε να ξεπεράσετε το στάδιο όπου το μωρό ξυπνάει κάθε τρεις και λίγο, ο αποστειρωτής δουλεύει υπερωρίες και εσείς φυλάτε γερμανικό εναλλάξ, σου λέω με σιγουριά ότι βρίσκεστε σε καλό δρόμο. Αλλά ακολουθούν και άλλες πιστές που αφορούν τη διαπαιδαγώγηση, τη συμπεριφορά, τη μέθοδο νουθεσίας, τις αξίες και καθεμία από αυτές έχεις τις δικές της ξεχωριστές απαιτήσεις.

Προσωπικά, θεωρώ πως η μεγαλύτερη πρόκληση στη μητρότητα είναι ότι βαδίζεις στα τυφλά, δεν ξέρεις αν όλα όσα προσπαθείς έχουν αποτέλεσμα. Το μεγάλο ταμείο γίνεται δεκαετίες αργότερα, όταν πια θα έχει μεγαλώσει και θα διαμορφώνει τη ζωή με τους δικούς του όρους.

Αν συνεχίσει να χαμογελά όπως τότε που ήταν παιδί, τότε μάλλον κάτι πήγε καλά τα προηγούμενα χρόνια. Αν πάλι όχι, είπαμε, άνθρωποι είμαστε.

Μπορεί να θέλει κάτι άλλο.