

Γενέθλια ή γενάθλια;
Και εξηγώ ευθύς αμέσως. Θεωρώ ότι γενέθλια έχουμε μέχρι εκείνη τη χρονιά-σταθμό, όπου για κάποιο ανεξήγητο (μέχρι τώρα) λόγο σταματάμε να τα γιορτάζουμε. Μετά την πλήρωση Χ ετών, τα γενέθλια μετατρέπονται σε γενάθλια και ξεκινά ένα νέο ταξίδι. Τη θέση της τούρτας και των ανάλογων με την ηλικία κεριών καταλαμβάνουν σκέψεις όχι και τόσο ευχάριστες. Ούτε καν αισιόδοξες. Μαυρίλα ή, αγγλιστί, birthday blues. Εμένα, π.χ., τα γενάθλια ξεκίνησαν κάπου στα 28, όπου είχα φύγει απ’ τη γονεϊκή αγκαλιά και είχα ανοίξει τα φτερά μου προς την ουσιαστική ενηλικίωση. Τα 29α γενέθλια ήταν λίγο χειρότερα και από τα 30α και μετά άρχισαν επισήμως τα birthday blues. Και τώρα που βαδίζω ολοταχώς για μια ολοκαίνουργια δεκαετία, νομίζω πως κατέληξα στους λόγους που ένας άνθρωπος μελαγχολεί στα γενέθλιά του:
- Τα γενέθλια είναι κάτι σαν προσωπική Πρωτοχρονιά. Και τι κάνουμε κάθε Πρωτοχρονιά; Ελέγχουμε αν πετύχαμε τους στόχους που είχαμε θέσει την προηγούμενη. Κάνουμε μια ανασκόπηση και προσδιορίζουμε τα αποτελέσματα (πέρα από ρυτίδες και άσπρες τρίχες). Άρα, τα γενέθλια είτε έχουν μια γλυκιά εσάνς από επιτυχία, εκπλήρωση και πραγμάτωση, είτε λειτουργούν ως υπενθύμιση του πόσο απέτυχες τις τελευταίες 360 ημέρες, σβήνοντας κάθε προσπάθεια που έκανες για να ξεπεράσεις την όποια ατυχία, δυσκολία, αναποδιά ή αποτυχία. Η απόσταση ανάμεσα στις προσδοκίες που είχες και τα αποτελέσματα που ήρθαν μεταφράζεται σε απογοήτευση, που σίγουρα δε βοηθά στο μενταλιτέ.
- Όπως λέει πολύ εύστοχα το γνωστό άσμα: “Μαμά, γερνάω, μαμά”. Κάθε χρόνος που περνάει ανακινεί την ιδέα του θανάτου. Ότι βαδίζουμε προς το τέλος. Κάθε τούρτα που σβήνουμε μας φέρνει ένα βήμα πιο κοντά στο αναπόφευκτο. Όλο αυτό σαφώς δουλεύει υπόγεια, στο υποσυνείδητο που ροκανίζει προοδευτικά την απόσταση με το συνειδητό που προστάζει χαμόγελο, αγκαλιές, χορό και “Να ζήσεις γλυκούλ@ και χρόνια πολλά, μεγάλ@ να γίνεις με άσπρα μαλλιά…”. Μέχρι τη στιγμή που υποσυνείδητο και συνειδητό ανταμώνουν… είναι ακριβώς τη στιγμή που κάνουν ντεμπούτο οι άσπρες τρίχες.
- Τα δώρα από τους γονείς ή μάλλον η απουσία των δώρων τους. Δεν ξέρω κατά πόσο οι δικοί σου γονείς εξακολουθούν να αγοράζουν δώρα, αλλά στη συντριπτική πλειοψηφία των ανθρώπων που γνωρίζω, τα δώρα από τους γονείς μετατράπηκαν σε: “Πάρε αυτά τα χρήματα να κεράσεις τους φίλους σου ή να διαλέξεις κάτι που θέλεις”. Αν ζεις σε δικό σου σπίτι, τότε είναι εξόχως πιθανό να λάβεις ένα δώρο που εξυπηρετεί μια ανάγκη. Όχι όμως τη συναισθηματική. Καμία σχέση με τα δώρα που παίρναμε σαν παιδιά, που τα περιμέναμε πώς και πώς, ακόμα και αν γνωρίζαμε τι είναι. Και αυτό κοστίζει στην ψυχούλα του ενήλικα εορτάζοντα, όχι τόσο για τα λεφτά ή το δώρο καθαυτό, όσο για τη χαμένη παιδικότητα που συμβολίζει τόσο ζωηρά και που έρχεται σε ευθεία σύγκρουση με το γήρας και τα συμπαρομαρτούντα προβλήματα υγείας.
- Οι ηλικίες ορόσημα και η κοινωνική πίεση που προκύπτει από νόρμες, όπως: στα 22 πρέπει να έχεις πάρει πτυχίο, στα 30 να έχεις δουλειά – καριέρα στρωμένη, να έχεις ερωτευτεί και να ετοιμάζεσαι για το επόμενο βήμα. Κάπου εκεί, μετά τα 30, αν είσαι γυναίκα, ενδεχομένως να ακούσεις την πλέον αγαπημένη (καθόλου) ερώτηση που γίνεται κατ’ αποκλειστικότητα στο φύλο μας: “πότε θα κάνεις παιδί;”. Μεγάλη μάστιγα αλλά και εξίσου μεγάλη κουβέντα, για αυτό ας το αφήσουμε εδώ χωρίς ανάλυση. Σε κάθε τούρτα που κερνάς, κάθε ευχή που δέχεσαι, μπορεί να συνοδεύεται με κάτι από τα παραπάνω, ακόμα και αν δεν ειπωθεί φωναχτά. Το υποσυνείδητο ξέρει να αποκωδικοποιεί τέτοιες πληροφορίες, απ’ όπου και αν προέρχονται, με όποιον τρόπο και αν εκφέρονται.
- Οι καλεσμένοι εναλλάσσονται ανάλογα με τη φάση στην οποία βρισκόμαστε όταν γιορτάζουμε τα γενέθλια. Ακόμα και η ημέρα που πέφτουν μπορεί να επηρεάσει τη διάθεση αλλά και την προσέλευση ή μη των ατόμων που θέλεις να έχεις γύρω σου, και όλα τα παραπάνω να σε κάνουν λίγο πιο “μπλε”. Οι φωτογραφίες γενεθλίων με τους καλεσμένους προφυλάσσουν την ανάμνηση απ’ τη φθορά της λήθης και συγχρόνως κρατούν ένα άτυπο σκορ δημοτικότητας: που γιόρτασες πέρυσι και πόσοι σε τίμησαν με την παρουσία τους. Φέτος θα ξεπεράσεις άραγε το σκορ;
- Για το τέλος, άφησα μια ειδική περίπτωση που όλοι καλούμαστε να αντιμετωπίζουμε σαν ενδεχόμενο και κάποια στιγμή σαν συμβάν πια. Τα πρώτα γενέθλια χωρίς τους γονείς. Τα πρώτα γενέθλια χωρίς εκείνο το τηλεφώνημα από τη μάνα και τον πατέρα. Ο ορισμός των γεναθλίων.
Σε όποια κατηγορία ανθρώπων και αν ανήκεις, η ημέρα των γενεθλίων είναι μια ξεχωριστή μέρα τόσο για σένα όσο και για τους ανθρώπους που σε μεγάλωσαν. Για τους φίλους, τους συναδέλφους, για όσους ευχήθηκαν από καρδιάς να γίνεις 100. Μπορεί να είναι μια φορτισμένη μέρα για όλα τα παραπάνω, αλλά συγχρόνως μπορεί να δώσει μια καλή αφορμή για ουσιαστικές αλλαγές, με πρώτη και σημαντικότερη την αλλαγή του ίδιου του φορτίου. Στην αναμέτρηση του υποσυνείδητου με το συνειδητό, μπορείς να διαλέξεις πλευρά.
Οι ημέρες έχουν την αξία που τους δίνουμε, γι’ αυτό κάνε τη να αξίζει και άσε το υποσυνείδητό σου να λέει.
Επιμέλεια κειμένου: Αγγελική Θεοχαρίδη