Το ξέρεις ότι μπορείς να βγάλεις χρήματα αν η Siri σε άκουγε χωρίς να δώσεις το οκ;

Σε μια εποχή όπου η τεχνολογία έχει γίνει αναπόσπαστο κομμάτι της καθημερινότητάς μας, τα smartphones και οι ψηφιακοί βοηθοί όπως η Siri, η Alexa και η Google Assistant, μας διευκολύνουν σε δεκάδες μικρές και μεγάλες στιγμές της ζωής. Από ένα απλό «τι καιρό θα κάνει αύριο;» μέχρι τη δημιουργία ραντεβού, υπενθυμίσεων και την αναζήτηση πληροφοριών.

Όμως, τι συμβαίνει όταν αυτή η τεχνολογία, που υποτίθεται ότι ενεργοποιείται μόνο όταν τη χρειάζεσαι, σε καταγράφει χωρίς να το ξέρεις; Αυτό ακριβώς αποκαλύφθηκε σε μια υπόθεση που έχει προκαλέσει αναστάτωση στην Αμερική και ανησυχία σε χρήστες παγκοσμίως, καθώς η Siri ενδέχεται να κατέγραψε ιδιωτικές σου συνομιλίες χωρίς την άδειά σου, και τώρα, αν είσαι κάτοικος ΗΠΑ, μπορείς να ζητήσεις χρηματική αποζημίωση.

Για εκείνους που ζουν στα βουνά και δεν έχουν ιδέα για το τι μιλάμε, η Siri είναι η φωνητική βοηθός που συνοδεύει τις περισσότερες συσκευές της Apple: από τα iPhone και τα iPad, μέχρι τα Apple Watch, τα HomePod και τους υπολογιστές Mac. Ο χρήστης μπορεί να τη «ξυπνήσει» λέγοντας απλώς «Hey Siri» και να δώσει προφορικές εντολές.

Ωστόσο, όπως αποκαλύφθηκε σε μια σειρά από καταγγελίες και δημοσιογραφικές έρευνες, η Siri ενεργοποιούνταν ακούσια, χωρίς να ειδοποιεί τον χρήστη, και κατέγραφε προσωπικές συνομιλίες που δεν προορίζονταν για εκείνη. Για παράδειγμα, ένας χρήστης μπορεί να μιλούσε με το παιδί του ή τον/την σύντροφό του και να μην είχε καμία πρόθεση να ενεργοποιήσει τη Siri. Η συσκευή, παρ’ όλα αυτά, κατέγραφε τμήματα της συζήτησης και τα έστελνε για ανάλυση στους διακομιστές της Apple.

Σε πολλές περιπτώσεις, αυτά τα δεδομένα κατέληγαν σε ανθρώπους – εργολάβους της Apple – που αναλάμβαναν να τα επεξεργαστούν στο πλαίσιο βελτίωσης της τεχνητής νοημοσύνης. Αν και η Apple δήλωσε ότι οι ενέργειες αυτές έγιναν ανώνυμα και με ασφάλεια, ο θόρυβος που προκλήθηκε ήταν τόσο μεγάλος, που οδήγησε τελικά σε ομαδική αγωγή κατά της εταιρείας στις Ηνωμένες Πολιτείες, κάνοντάς την – χωρίς να αποδεχτεί ότι υπέπεσε σε παρανομία – να συμφωνήσει σε εξωδικαστικό διακανονισμό ύψους 95 εκατομμυρίων δολαρίων. Αυτό σημαίνει ότι δέχτηκε να καταβάλει χρηματικά ποσά σε όσους χρήστες επηρεάστηκαν, με σκοπό να λήξει η υπόθεση χωρίς μακρόχρονες δικαστικές διαδικασίες. Τυχαίο; Δε νομίζω.

Τώρα, όσον αφορά την αμφιλεγόμενη αποζημίωση, θα σου πω πως ο διακανονισμός αφορά κατοίκους των Ηνωμένων Πολιτειών, που είχαν στην κατοχή τους ή χρησιμοποιούσαν συσκευές Apple με ενεργοποιημένη τη Siri, πιστεύοντας ότι η Siri ενεργοποιήθηκε ακούσια και κατέγραψε συνομιλίες χωρίς να υπάρχει η σχετική πρόθεση. Η αποζημίωση που μπορεί να λάβει κάποιος φτάνει έως 100 δολάρια, με ανώτατο όριο 20 δολάρια ανά συσκευή για έως 5 συσκευές.

Και επειδή ξέρω πως η αμέσως επόμενη ερώτηση είναι «τι γίνεται με αυτό στην Ελλάδα;», τότε θα σου πω πως αν είσαι στην Ελλάδα ή σε άλλη ευρωπαϊκή χώρα, αυτή η αποζημίωση ενδεχομένως να μη σε καλύπτει. Τι και αν μιλάς με κάποιον και η Siri μπορεί να ξεκινήσει να καλεί κόσμο γιατί άκουσε ένα όνομα; (Διόλου απίθανο – μου έχει συμβεί). Τι και αν οι προσωπικές μας κουβεντούλες μπορεί να γίνουν viral; Η αποζημίωση των έως και 100 δολαρίων που προσφέρει η Apple στο πλαίσιο του εξωδικαστικού διακανονισμού ύψους 95 εκατομμυρίων δολαρίων, καλύπτει άτομα που είχαν στην κατοχή τους ή αγόρασαν συσκευές με ενεργοποιημένη τη Siri μεταξύ 17 Σεπτεμβρίου 2014 και 31 Δεκεμβρίου 2024 και που ισχυρίζονται ότι η Siri ενεργοποιήθηκε ακούσια κατά τη διάρκεια ιδιωτικών συνομιλιών, εντος ΗΠΑ.

Ωστόσο, αυτό δε σημαίνει ότι δεν έχεις δικαιώματα. Στην Ευρωπαϊκή Ένωση ισχύει ο Γενικός Κανονισμός για την Προστασία Δεδομένων (GDPR), που είναι από τους αυστηρότερους παγκοσμίως. Αν πιστεύεις ότι τα προσωπικά σου δεδομένα έχουν παραβιαστεί από τη Siri ή άλλη υπηρεσία της Apple, μπορείς να υποβάλεις καταγγελία στην Αρχή Προστασίας Δεδομένων Προσωπικού Χαρακτήρα ή, εναλλακτικά, μπορείς να συμβουλευτείς δικηγόρο για να εξετάσεις αν δικαιούσαι αποζημίωση με βάση το εθνικό ή ευρωπαϊκό δίκαιο.

Βλέπεις, η τεχνολογία μάς προσφέρει δυνατότητες αλλά και προκλήσεις. Το περιστατικό με τη Siri δείχνει ότι ακόμα και οι πιο έμπιστες εταιρείες μπορούν να εμπλακούν σε πρακτικές που παραβιάζουν την ιδιωτικότητά μας. Το σημαντικό είναι να γνωρίζεις τα δικαιώματά σου, να διεκδικείς αποζημίωση όταν πρέπει και, πάνω απ’ όλα, να χρησιμοποιείς την τεχνολογία με ενημερωμένο και υπεύθυνο τρόπο, αποτρέποντάς την από το να σε παρακολουθεί σιωπηλά.

Έτοιμος να απενεργοποιήσεις τη μικρή γλυκιά πανούργα ψηφιακή βοηθό σου;