Καλέ; Πόσα χρόνια κρατάμε αυτό το μαραφέτι στα χέρια μας; Ας δείξουμε εμείς οι millennials την ηλικία μας ακριβώς. Το πρώτο μου κινητό το απέκτησα το 2002. Πόσο διαφορετικά ήταν τα πράγματα τότε. Η κοινωνία μας ήταν διαφορετική και τα κινητά πολύ απλά -από τότε βέβαια το μέγεθος έπαιζε ρόλο. Μόνο που την εποχή εκείνη καλύτερο ήταν το πιο μικρό -σε αντίθεση με τώρα που σημασία έχει ποιος έχει το μεγαλύτερο. Εξυπνότερη η νέα γεννιά.
1. Χρήση κινητού
Το 2002 το κινητό ήταν μόνο για τηλέφωνα και sms. Έστελνες ένα μήνυμα και περίμενες απάντηση μετά από ώρα. Και βέβαια, το φιδάκι ήταν η κορυφή της ψυχαγωγίας. Σήμερα τα παιδιά έχουν smartphone με internet, TikTok, YouTube, Instagram, ChatGPT, όλα σε ένα. Μπορούν επίσης να δουν ταινία ή να κάνουν ακόμα και editing βίντεο στο κινητό. Εκτός των άλλων αν κάτι κολλήσει για 2 δευτερόλεπτα, γκρινιάζουν λες και χάθηκε ο κόσμος.
2. Ηλικία απόκτησης
Το 2002 έπαιρνες κινητό στο Γυμνάσιο ή στο Λύκειο. Πρώτη Γυμνασίου ελάχιστοι, πολύ προνομιούχοι είχαν αγοράσει. Το είχες για να σε βρίσκουν οι γονείς και κυρίως για να τους παίρνεις όταν τελείωνες από το φροντιστήριο ή όταν επέστρεφες από τη μονοήμερη εκδρομή. Σήμερα το έχουν από το δημοτικό. Στην πρώτη δημοτικού βλέπεις παιδιά με iphone καλύτερο από αυτό που θα αποκτήσει ποτέ ο δάσκαλός τους.
3. Χρόνος οθόνης
Το 2002 η μπαταρία κρατούσε μία εβδομάδα, γιατί το κινητό το άνοιγες για να στείλεις ένα «οκ» ή να δεις την ώρα. Σήμερα η μπαταρία τελειώνει σε 6 ώρες, γιατί η χρήση είναι συνεχής (social media, gaming, video call, AI apps)
4. Κάμερα
Το 2002 οι κάμερες ξεκίνησαν με vga ανάλυση (0,3 MP) και ήταν τρομερή πολυτέλεια. Όσοι είχαν κάμερα στο κινητό ήταν τοπ σταρ στο σχολείο. Σήμερα τα παιδιά τραβάνε βίντεο 4Κ, HDR, cinematic mode και εννοείται το editing επιτόπου, όπως είπα και πιο πάνω. Ανεβάζουν reels πριν ακόμα μάθουν σωστά να γράφουν ορθογραφία.
5. Σύνδεση
Το 2002 υπήρχε μόνο 2G-GSM. Το internet μέσω WAP που μας χρέωνε και μια περιουσία. Μπαίναμε μόνο από τον υπολογιστή με dial-up, το οποίο έκοβε την πρόσβαση στο σταθερό τηλέφωνο. Σήμερα έχουμε 4G και 5G παντού. Απεριόριστα data σε διάφορα πακέτα μεγάλα παιδιά ή για μικρά παιδιά (που τους τα πληρώνουν οι γονείς τους).
6. Αντίληψη της τεχνολογίας
Το 2002 το κινητό ήταν εργαλείο επικοινωνίας. Δεν το πολυενοχλούσες , γιατί αν κολλούσε κάτι ή ξεχνούσες το pin, έπρεπε να τρέξεις στο κοντινότερο κατάστημα σχετικό με κινητά για να σου το ξεμπλοκάρουν.
Σήμερα το κινητό είναι η επέκταση του εγκεφάλου. Αν πάρεις το κινητό από ένα παιδί εκτός από τα κλάματα που θα ακούς για ώρες, δεν ξέρει που είναι ο Βορράς ή ποιος είναι ο αριθμός του σπιτιού του.
7. Ψυχαγωγία και κοινωνικότητα
Το 2002 έπαιζες ποδόσφαιρο στην αλάνα, έκανες ποδήλατο, έπαιρνες τηλέφωνο κάποιο φίλο σου για να κανονίσετε έξοδο. Σήμερα τα παιδιά παίζουν online multiplayer, κάνουν TikTok challenges ή μιλούν με τους φίλους τους μέσω Discord χωρίς να βγουν από το σπίτι τους.
Οι διαφορές ανάμεσα στο τότε και στο τώρα είναι πολλές. Και ο καθένας από εμάς σίγουρα θα βρει και άλλες από αυτές που αναφέρονται εδώ. Κάτι πολύ σοβαρό και τεκμηριωμένο, όμως, που αξίζει να σημειωθεί, είναι πως σύμφωνα με νευροεπιστημονικές και παιδαγωγικές έρευνες (π.χ. American Academy of Pediatrics) :
Tότε (2000s): Η κοινωνικοποίηση γινόταν με φυσική παρουσία, ενίσχυε την ικανότητα ανάγνωσης εκφράσεων, συναισθηματικής νοημοσύνης και ενσυναίσθησης. Ο εγκέφαλος είχε λιγότερα εξωτερικά ερεθίσματα , άρα καλύτερη συγκέντρωση και προσοχή σε μια δραστηριότητα τη φορά.
Τώρα (2020s): Η συνεχής χρήση smartphone και social media από μικρή ηλικία συνδέεται με μειωμένη συγκέντρωση (attention span), αυξημένο άγχος και FOMO (fear of missing out), δυσκολία στη διαχείριση άμεσης ικανοποίησης (instant gratification), μικρότερο χρόνο ύπνου, καθώς και χαμηλότερη ποιότητα ύπνου, μείωση φυσικής δραστηριότητας, άρα αύξηση της παιδικής παχυσαρκίας.
Το συμπέρασμα των ερευνών βρίσκει τους ειδικούς να προτείνουν “screen-free time” και φυσικό παιχνίδι καθημερινά. Γιατί έτσι το παιδί χτίζει το βασικό του κοινωνικό και συναισθηματικό κεφάλαιο. Η τεχνολογία είναι εργαλείο, όχι η ίδια η ζωή του.
Και να σου πω και κάτι;
Το 2002 φοβόσουν να πατήσεις πολλά κουμπιά, μη χαλάσει το κινητό ενώ το 20025 πατάς ότι κουμπί θες. Αν χαλάσει, θα στο φτιάξει ένα πιτσιρίκι της Α΄Δημοτικού.
Επιμέλεια κειμένου: zinatsartsidou
