Υπάρχει κάτι βαθιά ανθρώπινο στην πράξη της απομάκρυνσης. Δεν είναι πάντα φυγή από τον άλλον· μερικές φορές είναι φυγή από τον εαυτό μας. Άλλες φορές είναι επιστροφή. Σαν να δοκιμάζεις πόσο αντέχει ένα δεσμό το τέντωμα, μέχρι ποιο σημείο μπορεί να απλωθεί χωρίς να σπάσει.
Η σχέση δεν είναι ποτέ μια ευθεία γραμμή· είναι κύκλοι. Μικροί και μεγάλοι, αργοί και βίαιοι. Κύκλοι που θυμίζουν ανάσες. Παίρνεις απόσταση, σαν εκπνοή, και μετά ξαναγυρίζεις, εισπνέοντας μέσα σου τον άνθρωπο που νόμιζες πως έχασες. Στην πραγματικότητα, όμως, δεν χάνεται ποτέ κανείς τόσο εύκολα. Ό,τι γράφεται στον ρυθμό του αίματος, μένει.
Το να φεύγεις δε σημαίνει πάντα «τέλος». Σημαίνει χώρο. Σημαίνει να αφήνεις το οξυγόνο να μπει ανάμεσα, να σταματάς το πνίξιμο που φέρνει η υπερβολική εγγύτητα. Και το να επιστρέφεις δεν είναι απλή συνήθεια. Είναι επιλογή. Είναι το βλέμμα που δοκιμάστηκε αλλού και αποφάσισε να μείνει εδώ.
Οι σχέσεις που ζουν μέσα από αυτούς τους κύκλους έχουν κάτι παράξενα όμορφο. Δεν είναι σταθερές με την έννοια της βεβαιότητας· είναι σταθερές με την έννοια της επιμονής. Όπως η θάλασσα που φεύγει σε κάθε κύμα, αλλά πάντα βρίσκει τρόπο να αγγίζει την ακτή. Υπάρχουν άνθρωποι που τρομάζουν με τους κύκλους. Θέλουν γραμμές, ασφάλεια, τοίχους γύρω από τον έρωτα. Θέλουν να ξέρουν πως η παρουσία θα είναι μόνιμη, αμετακίνητη. Μα η ζωή δεν είναι έτσι. Οι ψυχές δεν αντέχουν να σταθούν ακίνητες. Θέλουν κίνηση. Θέλουν την άδεια να χαθούν για λίγο για να ξαναβρεθούν.
Όταν φεύγεις από έναν άνθρωπο που αγαπάς, νιώθεις ένα κομμάτι σου να ξεριζώνεται. Σαν να πας ενάντια σε μια φυσική τάση που σε τραβάει προς εκείνον. Και όταν επιστρέφεις, καταλαβαίνεις πως αυτή η βαρύτητα δεν ήταν φαντασία. Ήταν ο πιο αληθινός νόμος της δικής σου ύπαρξης.
Οι επιστροφές είναι γεμάτες τρυφερότητα. Ακόμα κι αν συνοδεύονται από συγκρούσεις, από δάκρυα, από κουβέντες κοφτερές. Η πράξη του να ξαναγυρνάς κουβαλάει μέσα της τη συγχώρεση, την αποδοχή, τη βαθιά παραδοχή ότι «σε διάλεξα ξανά». Ότι δεν ήταν δεδομένο, αλλά το έκανα από επιλογή.
Κάποιες φορές οι κύκλοι δεν κλείνουν. Μένουν ανοιχτοί, αφήνοντας την αίσθηση μιας διαρκούς εκκρεμότητας. Αυτοί οι ανοιχτοί κύκλοι είναι που μας στοιχειώνουν. Γιατί δεν ξέρουμε αν θα υπάρξει επιστροφή ή αν η φυγή ήταν τελικά οριστική. Εκεί κρύβεται και η μεγαλύτερη ομορφιά, όσο κι αν πονάει: η αβεβαιότητα ότι τίποτα δεν είναι εγγυημένο. Οι σχέσεις δε μετριούνται σε χρόνια, σε χιλιόμετρα, σε καθημερινές συνήθειες. Μετριούνται σε επιστροφές. Πόσες φορές άντεξε μια καρδιά να ξανανοίξει; Πόσες φορές μπόρεσε να συγχωρέσει; Πόσες φορές το «φεύγω» έγινε η αφορμή για να ακουστεί ξανά το «μείνε»;
Είναι σκληρό να αποδέχεσαι πως η αγάπη δεν είναι σταθερή. Όμως είναι αληθινό. Η ομορφιά της κρύβεται ακριβώς σε αυτή την κίνηση. Στο να βλέπεις τον άλλον να φεύγει και να πιστεύεις ότι θα ξανάρθει· ή, ακόμα πιο θαρραλέα, στο να τον αφήνεις να φύγει χωρίς να απαιτείς επιστροφή. Γιατί η αγάπη που αξίζει, δε σέρνεται. Επιστρέφει από μόνη της.
Οι κύκλοι μας καθορίζουν. Μας μεγαλώνουν, μας μαθαίνουν. Κάθε φυγή μας δείχνει πόση ανάγκη έχουμε τον άλλον. Κάθε επιστροφή μας αποκαλύπτει πόσο αντέχει αυτό που χτίσαμε. Δεν υπάρχουν απόλυτες εγγυήσεις – μόνο η διαρκής κίνηση. Αυτό που μένει, τελικά, είναι η σιωπή ανάμεσα στη φυγή και την επιστροφή. Εκείνες οι ώρες που αναρωτιέσαι αν η πόρτα θα ξανανοίξει, αν το τηλέφωνο θα χτυπήσει, αν η αγκαλιά θα γεμίσει ξανά. Και μέσα σε αυτή τη σιωπή, ανακαλύπτεις τον εαυτό σου. Γιατί η αλήθεια είναι πως οι κύκλοι δεν αφορούν μόνο τον άλλον· αφορούν κι εσένα.
Φεύγεις για να βρεις ποιος είσαι χωρίς τον άλλον. Επιστρέφεις για να δεις ποιος είσαι μαζί του. Κι αν είσαι τυχερός, βρίσκεις μια ισορροπία: μια ταυτότητα που δε διαλύεται στη μοναξιά, αλλά ούτε χάνεται στη συνύπαρξη.
Η ομορφιά του να φεύγεις και να επιστρέφεις είναι ότι ποτέ δεν είσαι ο ίδιος όταν ξανάρχεσαι. Φεύγεις με αμφιβολίες, με θυμό, με φόβο. Επιστρέφεις πιο ώριμος, πιο γυμνός, πιο αληθινός. Ο χρόνος που μεσολάβησε, όσο μικρός ή μεγάλος κι αν είναι, σε έχει αλλάξει. Κι έτσι, η σχέση ανανεώνεται. Δεν είναι η ίδια αγάπη που άφησες· είναι μια νέα εκδοχή της, που αναγεννήθηκε από τα συντρίμμια της παλιάς.
Αυτό είναι που κάνει τους κύκλους τόσο πολύτιμους. Μας χαρίζουν την ευκαιρία να ξαναρχίσουμε, να ξανασυναντηθούμε, να ξαναδημιουργήσουμε. Να πούμε ξανά «σ’ αγαπώ», όχι γιατί πρέπει, αλλά γιατί το εννοούμε ακόμα πιο βαθιά. Και ίσως, στο τέλος, αυτό να είναι το νόημα των σχέσεων: όχι να αποφύγουμε τις φυγές, αλλά να επιτρέψουμε τις επιστροφές. Να αγαπήσουμε την ατέλεια, την αβεβαιότητα, την κυκλική φύση της αγάπης. Γιατί μόνο έτσι μπορεί να παραμείνει ζωντανή σαν την αναπνοή, σαν την παλίρροια, σαν την καρδιά που ποτέ δεν σταματά να χτυπά.
Συντάκτης: Ίννα Σταύρου
