Γράφει η ψυχολόγος, Εύη Σύρου.
Έκτρωση: η δίωξη του μωρού, της μητρότητας, της πατρότητας ή της σχέσης;
Έκτρωση. Λέξη που τρομάζει, αλλά ακούγεται πολύ συχνά. Λέξη που διώχνει μία ζωή, αλλά μπορεί να φέρει το θάνατο σε προοπτικές ζωής πολλών ανθρώπων. Τελικά, ποιος πληρώνει το τίμημα μιας τέτοιας απόφασης; Το παιδί σίγουρα. Μήπως όμως και οι ίδιοι οι γονείς πληρώνουν ρισκάροντας τη σχέση τους;
Ο «πελαργός» ήταν ένα ψέμα, όχι ένα λάθος!
Σήμερα, θα έλεγε κανείς πως η γνώσεις αντισύλληψης έχουν πραγματικά μπει στο μυαλό όλων μας. Και ενώ η ιατρική και η τεχνολογία, μας προσφέρουν απλόχερα δυνατότητες να απολαμβάνουμε το σεξ, χωρίς απαραίτητα αυτό να σημαίνει καιεγκυμοσύνη, παρατηρούμε ότι τα ποσοστά εκτρώσεων αυξάνονται καθημερινά! Μήπως λοιπόν η αντισύλληψη έχει μπει μόνο στο μυαλό μας και όχι στο κρεβάτι μας; Τα «λάθη» της σεξουαλικής πράξης τονίζουν ότι η αντίληψή μας για την αντισύλληψη είναι μειωμένη. Τα ζευγάρια εξακολουθούν να πειραματίζονται με τις πιθανότητες και προσπαθούν να ελέγχουν την εγκυμοσύνη, χωρίς απαραίτητα να σκέφτονται ότι κάθε λάθος μπορεί να είναι και ένα παιδί.
Τι άλλο έρχεται με τον «πελαργό»;
Το πιο δύσκολο από όλα δεν είναι τελικά ότι μπορεί ένα ζευγάρι να καταλήξει σε μία έκτρωση, αλλά το γεγονός ότι ο «πελαργός» φέρνει τη μητρότητα, την πατρότητα και κατά συνέπεια την αλλαγή της σχέσης, ζητήματα δηλαδή που δεν «αποβάλλονται» τόσο εύκολα όσο το παιδί. Τη στιγμή της ανακάλυψης της ανεπιθύμητης εγκυμοσύνης, οι συνειρμοί της γυναίκας και του άνδρα δεν είναι μονάχα για το παιδί. Για παράδειγμα:
– Είμαι σε κατάλληλη ηλικία;
– Μπορώ να αντεπεξέλθω οικονομικά;
– Είναι η σχέση μου κατάλληλη για γάμο;
Όλοι αυτοί οι συνειρμοί είναι κοινωνικά δομημένοι και διαφέρουν από τους ουσιαστικούς συνειρμούς που αγγίζουν την ψυχοσύνθεση. Για παράδειγμα:
– Είμαι ικανή να γίνω μητέρα;
– Είμαι ικανός να γίνω πατέρας;
– Θέλω τώρα να γίνω γονιός;
– Είναι η σχέση μου δυνατή για να χτίσει μία άλλη ζωή;
– Τι θέλω από τον εαυτό μου και τι από τη σχέση μου τελικά;
Οι παραπάνω διερωτήσεις είναι η πηγή ενός μεγάλου ταξιδιού που φέρνει ο «πελαργός» και είναι αυτοί τελικά που αλλάζουν τον καθένα και τη σχέση με την έκτρωση. Γιατί εκεί, αρχίζουν να γίνονται οι πρώτες ουσιαστικές συγκρούσεις μέσα στο άτομο και μετά μέσα στη σχέση.
Το στοίχημα της ισορροπίας του ζευγαριού είναι χαμένο;
Όσο κι αν 2 άνθρωποι είναι δεμένοι μεταξύ τους, υπάρχει μία διαφορά στα φύλα που αλλάζει τον τρόπο που βιώνεται η έκτρωση. Ας δούμε τη διαδικασία σε 3 στάδια και πώς επηρεάζει τα δύο φύλα:
1 Σεξουαλική πράξη – 2 εγκυμοσύνη – 3 έκτρωση.
Βασιζόμαστε στο ότι κάθε άνθρωπος είναι ένα τρίπτυχο που αποτελείται από το ΣΩΜΑ, τη ΣΚΕΨΗ και το ΣΥΝΑΙΣΘΗΜΑ.
Σε αυτό το πολύ απλοϊκό σήμα εξέλιξης παρατηρούμε ότι τα δύο φύλα έχουν κοινή εμπειρία μόνο στο πρώτο στάδιο. Αυτό σημαίνει ότι και οι δύο είναι με το σώμα τους στο πρώτο στάδιο, δηλαδή βιώνουν τη σεξουαλική πράξη από κοινού, συμμετέχουν, ανταλλάσσουν, ζουν. Αυτό ισχύει ανεξάρτητα από το είδος της σχέσης. Είτε είναι παντρεμένοι, είτε αγαπιούνται, είτε απλά συνευρίσκονται για μία φορά, το ουσιαστικό είναι ότι και οι δύο βιώνουν την εμπειρία τουλάχιστον με το σώμα τους.
Τα δύο επόμενα στάδια διαφέρουν στην εμπειρία. Δηλαδή, η γυναίκα είναι ο εκτελεστής της εμπειρίας ενώ ο άντρας βρίσκεται μόνο συναισθηματικά ή νοητικά (ή καθόλου ανάλογα τη συμμετοχή του στη σχέση και την εμπειρία) εκεί. Σε αυτά τα δύο στάδια, της εγκυμοσύνης και της έκτρωσης, δημιουργείται η μεγαλύτερη διαφορά αντίληψης που μπορεί να δέσει ή να διαλύσει τη σχέση, να ισορροπήσει ή να τραυματίσει συναισθηματικά τη γυναίκα και ίσως τον άνδρα.
Η ευθύνη, η πηγή της εσωτερικής σύγκρουσης
Το πώς ο άνδρας και η γυναίκα θα επηρεαστούν από την ανεπιθύμητη εγκυμοσύνη συνδέεται με την αντίληψη και την έκφραση της ευθύνης μεταξύ τους. Ποιας ευθύνης; Αρχικά, την ευθύνη του «λάθους» και μετέπειτα την ευθύνη της διακοπής της εγκυμοσύνης. Όσο κι αν η έκτρωση είναι μία τεχνική διαδικασία που διαρκεί λίγες ώρες ταλαιπωρίας σε ένα νοσοκομείο, στα κρυφά (ας μην ξεχνάμε ότι είναι παράνομη η έκτρωση στην Ελλάδα), η ευθύνη είναι μεγάλη και βάζει του συμμετέχοντες σε ένα κυκεώνα σκέψεων και συναισθημάτων. Χρειάζεται πολύ ιδιαίτερη προσπάθεια και από τον άνδρα και από τη γυναίκα για να αποβάλλουν αυτό που έχει δημιουργήσει στη σχέση τους η ευθύνη. Για παράδειγμα:
– Γιατί δεν θέλει το παιδί;
– Δηλαδή, εγώ θα το πληρώσω το λάθος;
– Κι αν δεν καταφέρω ξανά να μείνω έγκυος;
– Τώρα κατάλαβα γιατί είναι μαζί μου;
– Μήπως δεν θέλει τίποτα από εμένα;
Αυτά είναι παραδείγματα ενός μεγάλου εσωτερικού διαλόγου που αν δεν υποστηρίζεται συναισθηματικά από τη σχέση, μπορεί να οδηγήσει το ζευγάρι σε σύγκρουση, σε χωρισμό ή να δημιουργήσει επιθετικές συμπεριφορές για το άλλο φύλο.
Διαφορά ευθύνης έκτρωση-άμβλωση
Στις περιπτώσεις άμβλωσης, όπου για λόγους υγείας της μητέρας ή όταν το έμβρυο δεν εξελίσσεται ομαλά κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης, η ευθύνη έχει συγκεκριμένες απαντήσεις. Αυτό εξακολουθεί να είναι επίπονο και να επηρεάζει συναισθηματικά τη γυναίκα και το ζευγάρι, αλλά δεν δημιουργείται απαραίτητα η σύγκρουση της σχέσης αφού δεν ευθύνεται άμεσα κάποιος από τους δύο για την απόφαση της διακοπής της εγκυμοσύνης. Για αυτό, είναι πολύ σημαντικό στην έκτρωση να αναζητά και ο άνδρας και η γυναίκα τη βαθύτερη ουσία στο γεγονός, ώστε να μην τραυματιστεί η σχέση από ευθύνες που μπορεί να καταστρέψουν το ζευγάρι ή να επηρεάσουν τη γενικότερη συμπεριφορά στο άλλο φύλο ή στη σεξουαλική πράξη στο μέλλον.
