Έρευνα ΜΙΤ: Αυτό που συμβαίνει στον εγκέφαλο όταν γράφεις με ΑΙ είναι λίγο σοκ

Αν έχεις βρεθεί να χαζεύεις μια λευκή σελίδα Word και να λες «ας το γράψει το ChatGPT, βαριέμαι», δεν είσαι ο μόνος πίστεψέ με. Και να σου πω την αλήθεια, δε νομίζω να νιώθει και κανένας τύψεις. Αλλά αυτό είναι λογικά μέχρι να διαβάσεις κι εσύ τη σοβαρή έρευνα του MIT.

Η ερευνάρα (μιλάμε τώρα για MIT, όχι random blog) λέγεται:

“Your Brain on ChatGPT: Accumulation of Cognitive Debt when Using an AI Assistant for Essay Writing Task” και προσπάθησε να δει, όχι με υποθέσεις αλλά με κανονικό EEG πάνω σε κεφάλια, τι παθαίνει ο εγκέφαλός σου όταν γράφεις κείμενα με τη βοήθεια AI αντί να το κάνεις μόνος σου. Και τα αποτελέσματα ήταν… λίγο σοκαριστικά.

Όλοι ξέρουμε ότι ChatGPT = πιο ξεκούραστο μυαλό. Αλλά όχι με την καλή έννοια.

Στην έρευνα συμμετείχαν 54 άτομα (ναι, λίγοι, αλλά σκέψου το σαν demo), και τους έβαλαν να γράψουν SAT-style δοκίμια (αυτά τα ψιλοβαρετά αλλά απαιτητικά θέματα που μετράνε και το μυαλό σου και το πόσο καλά γράφεις).

Τους χώρισαν σε τρεις ομάδες:

• Μία που έγραφε τελείως μόνη της (χωρίς βοήθεια)
• Μία που μπορούσε να googlάρει
• Και μία που είχε στα χέρια της το ChatGPT

Την ώρα που έγραφαν, τους είχαν συνδέσει με EEG (με ηλεκτρόδια στον εγκέφαλο σαν ταινία επιστημονικής φαντασίας) για να βλέπουν πόσο δουλεύει ο εγκέφαλός τους. Και τι βρήκαν; Όσοι χρησιμοποιούσαν ChatGPT είχαν σημαντικά χαμηλότερη εγκεφαλική δραστηριότητα. Το μυαλό τους βασικά ήταν σε airplane mode. Δηλαδή ούτε δημιουργική σκέψη, ούτε σύνθεση, ούτε καν αποθήκευση μνήμης.
Το χειρότερο; Δεν θυμούνταν καν τι έγραψαν.

Μετά το τέλος της άσκησης, ζήτησαν από όλους να περιγράψουν τι είχαν γράψει. Όσοι είχαν γράψει μόνοι τους μπορούσαν να θυμηθούν και το επιχείρημά τους και τη δομή. Όσοι χρησιμοποίησαν ChatGPT; Δυσκολεύονταν να θυμηθούν καν τι είχαν γράψει. Λες και κάποιος άλλος έγραψε για λογαριασμό τους (που βασικά ισχύει).

Και δεν είναι μόνο θέμα μνήμης. Όταν τους ρώτησαν αν ένιωθαν πως το κείμενο ήταν δικό τους, η απάντηση ήταν απογοητευτική. Οι περισσότεροι που έγραψαν με βοήθεια AI δεν ένιωθαν καμία προσωπική σύνδεση με αυτό που μόλις είχαν παραδώσει. Ένα κείμενο/ζόμπι.

Γλωσσικά τέλεια κείμενα αλλά αδιάφορα

Ναι οκ, τα δοκίμια που έβγαλε το ChatGPT ήταν λογοτεχνικά smooth. Γραμματική, σύνταξη, ροή — όλα άψογα. Αλλά οι καθηγητές που τα διάβασαν τα βρήκαν ομοιόμορφα, προβλέψιμα και χωρίς ψυχή. Σαν να διαβάζεις το ίδιο essay με διαφορετικά ονόματα.

Από την άλλη, τα δοκίμια των «εγκεφαλικών» ομάδων (χωρίς AI) είχαν πιο αυθεντικό ύφος, ακόμα κι αν είχαν λάθη. Είχαν άποψη, είχαν φωνή. Δηλαδή ναι, είχαν λίγα στραβοπατήματα, αλλά ένιωθες ότι πίσω τους υπήρχε άνθρωπος.

Τι σημαίνει αυτό για εμάς;
Αν περιμένεις να σου πω “σταμάτα να χρησιμοποιείς το ChatGPT”, συγγνώμη αλλά δεν θα το κάνω. Το εργαλείο είναι σούπερ — ειδικά όταν έχεις deadlines ή αν απλά βαριέσαι.
ΑΛΛΑ η έρευνα του MIT μας χτυπάει καμπανάκι:
Αν συνεχίσουμε να βασιζόμαστε αποκλειστικά σε αυτό, θα αρχίσουμε να γράφουμε λιγότερο με το μυαλό και περισσότερο με το auto-complete.

Και το πιο σημαντικό;
Δεν θα νιώθουμε τίποτα για αυτά που παράγουμε. Ούτε περηφάνια, ούτε σύνδεση, ούτε καν ανάμνηση.

Άρα τι κάνουμε;

Την επόμενη φορά που θες να γράψεις κάτι, προσπάθησε πρώτα να το σκεφτείς μόνος/μόνη σου. Έστω ένα outline, μια ιδέα. Χτίσε τη βάση και μετά φώναξε το ChatGPT σαν βοηθό — όχι σαν αποκλειστικό συγγραφέα.
Γιατί αν δεν γράψεις με το μυαλό σου, σε λίγο καιρό ίσως να ξεχάσεις πώς είναι να γράφεις καν.
Μπορείς να βάλεις λίγο AI στη ζωή σου.
Απλά μην το αφήσεις να σου κλέψει τη φωνή.