Έχεις αναρωτηθεί ποτέ τι συμβαίνει στον ψυχισμό ενός ανθρώπου που του αρέσει να μαλώνει με τους άλλους; Οι καβγάδες είναι μια συχνή και πολλές φορές αναπόφευκτη πτυχή των ανθρώπινων σχέσεων. Όμως, για μερικούς ανθρώπους ο καβγάς δεν είναι απλώς μία παροδική έκρηξη θυμού, αλλά μια συνηθισμένη συμπεριφορά που επαναλαμβάνεται και κάποιες φορές τους προκαλεί ακόμα κι απόλαυση.
Υπάρχουν μερικοί λόγοι που συμβαίνει αυτό.
Χημεία του εγκεφάλου
Όταν κάποιος τσακώνεται απελευθερώνονται πολλές ουσίες όπως αδρεναλίνη και ντοπαμίνη. Όταν ξεκινά ένας καβγάς, η αδρεναλίνη απελευθερώνεται και προκαλεί έντονη σωματική και ψυχική διέγερση με αυξημένους παλμούς, ένταση στους μυς, εστιασμένη προσοχή. Το άτομο νιώθει ζωντανό και σε απόλυτη εγρήγορση, κάτι που για πολλούς, μπορεί να λειτουργεί σχεδόν ανακουφιστικά, ειδικά αν νιώθουν συναισθηματική ανία. Αν ο καβγάς εξελιχθεί με τρόπο που κάνει το άτομο να νιώθει ότι κερδίζει ή εκφράζεται, τότε ο εγκέφαλος απελευθερώνει ντοπαμίνη, τη βασική ουσία της ανταμοιβής. Αυτή η έκρηξη ενισχύει τη συμπεριφορά, γιατί ο εγκέφαλος την καταγράφει ως κάτι θετικό. Έτσι, αρχίζει να συνδέει τον καβγά με μια μορφή συναισθηματικής επιβεβαίωσης.
Η αίσθηση οικειότητας
Αν ένα παιδί μεγαλώσει σε ένα περιβάλλον όπου οι εντάσεις, οι φωνές ή οι λεκτικές συγκρούσεις είναι συχνές, τότε ο εγκέφαλός του μαθαίνει να συνδέει τον καβγά με το φυσιολογικό ή ακόμη και με το οικείο. Σε κάποιες οικογένειες, η μόνη μορφή προσοχής ή συναισθηματικής έκφρασης μπορεί να έρχεται μέσα από τη σύγκρουση. Το άτομο που έχει μεγαλώσει σε περιβάλλον γεμάτο ένταση και συναισθηματική αστάθεια, μπορεί να νιώθει παράξενα όταν υπάρχει ηρεμία οπότε προκαλεί καβγάδες για να νιώσει οικεία.
Εκτόνωση των κόμπλεξ
Ένας καβγάς μπορεί να λειτουργεί ως έκφραση ανασφάλειας και ανάγκης για επιβεβαίωση σε μια σχέση. Όταν κάποιος φοβάται την εγκατάλειψη, προκαλεί συγκρούσεις για να δει αν ο άλλος θα μείνει και θα δείξει ενδιαφέρον, ακόμα κι αν είναι θυμός. Αν ο άλλος ανταποκριθεί, το άτομο νιώθει σημαντικό και ασφαλές προσωρινά.
Συναισθηματικό ξέσπασμα
Πολλές φορές, όταν κάποιος δεν εκφράζει τα συναισθήματά του, αυτά μαζεύονται μέσα του σαν ένα σφικτό κουβάρι έντασης. Σιγά σιγά, αυτή η πίεση γίνεται πιο μεγάλη και δύσκολη να κρατηθεί, μέχρι που φτάνει μια στιγμή που ξεχειλίζει. Τότε, ο καβγάς γίνεται σαν μια έκρηξη που λυτρώνει όλο αυτό το φορτίο που είχε μέσα του. Είναι ένας τρόπος να βγει όλο αυτό που είχε καταπιεστεί και να νιώσει για λίγο ανακούφιση, ακόμα κι αν μετά ακολουθούν δυσκολίες στις σχέσεις του.
Αποφυγή
Μερικές φορές, ο καβγάς είναι στην πραγματικότητα ένας τρόπος να αποφύγει κάποιος να αντιμετωπίσει πιο δύσκολα ή επώδυνα συναισθήματα, όπως η λύπη, ο φόβος ή η μοναξιά. Όταν νιώθουμε αυτά τα συναισθήματα, μπορεί να είναι πολύ δύσκολο να τα διαχειριστούμε, οπότε ο θυμός έρχεται σαν μια ασπίδα που μας προστατεύει προσωρινά. Είναι σαν να βάζουμε μπροστά έναν τοίχο για να μην έρθουμε αντιμέτωποι με όσα πραγματικά μας πληγώνουν. Με αυτόν τον τρόπο, ο καβγάς λειτουργεί σαν μια έξοδος διαφυγής, μια εύκολη αλλά και συχνά καταστροφική λύση για να μη χρειαστεί να κοιτάξουμε μέσα μας και να διαχειριστούμε αυτά που μας βαραίνουν.
Μπουστ ενέργειας
Ξέρεις, μερικές φορές οι καβγάδες φαίνεται να μας δίνουν ενέργεια ή να είναι ο μοναδικός τρόπος να εκφράσουμε όσα έχουμε μέσα μας. Αν αυτό σε χαρακτηρίζει, το πρώτο βήμα είναι να καταλάβεις τι κρύβεται πίσω από αυτή την ανάγκη: άγχος, ανασφάλεια ή απλά συνήθεια; Δοκίμασε να κάνεις ένα βήμα πίσω όταν νιώθεις την ένταση να ανεβαίνει και αντί για καβγά, πες αυτό που νιώθεις με ήρεμο τρόπο. Μπορείς να γράψεις τι έχεις στο μυαλό σου ή να μιλήσεις με κάποιον που εμπιστεύεσαι. Αν αισθάνεσαι ότι αυτή η συμπεριφορά καταστρέφει τις σχέσεις σου αλλά και εσένα, μη διστάσεις να ζητήσεις τη βοήθεια ενός ειδικού ψυχικής υγείας.
Αν έχεις στη ζωή σου κάποιον που φαίνεται να τροφοδοτείται συνεχώς μέσα από καβγάδες, μην πέσεις στην παγίδα και δικαιολογήσεις αυτή τη συμπεριφορά. Το να μαλώνεις συνεχώς δεν είναι ούτε υγιές ούτε αποδεκτό, ακόμα κι αν αυτός ο άνθρωπος λέει ότι έτσι εκφράζεται. Κράτα την ψυχραιμία σου, αλλά μην αφήνεις κανέναν να σε υποτιμά ή να σε φέρνει συνέχεια σε ένταση. Θέσε ξεκάθαρα όρια και πες του ότι δεν πρόκειται να συμμετέχεις σε καβγάδες που δεν οδηγούν πουθενά. Αν η συμπεριφορά δεν αλλάζει, να θυμάσαι ότι έχεις το δικαίωμα να αποστασιοποιηθείς και να προστατέψεις την ψυχική σου ηρεμία. Δε χρειάζεται να γίνεσαι μέρος ενός ατελείωτου κύκλου έντασης· η ηρεμία σου πρέπει να είναι η προτεραιότητά σου.
Συντάκτης: Ευθυμία Πράπα
