Οι παραδοσιακές γιορτές δεν είναι ημερομηνίες. Είναι στιγμές που μυρίζουν σπίτι, φωνές που μπλέκονται, σώματα που μαθαίνουν να στέκονται μαζί. Κι όταν περνούν στις νέες γενιές, δεν αλλοιώνονται· απλώς αποκαλύπτουν μια άλλη πλευρά τους. Πιο απλή. Πιο ειλικρινή. Πιο ανθρώπινη.

Οι παλιότεροι μεγάλωσαν με τη γιορτή ως καθήκον.”Έτσι γίνεται “, “έτσι το βρήκαμε”, “έτσι θα συνεχίσει”. Υπήρχε ασφάλεια σε αυτό, αλλά και βάρος. Οι νέοι, αντίθετα, δεν κουβαλούν την ίδια υπομονή απέναντι σε ό,τι δεν καταλαβαίνουν. Δεν θέλουν να επαναλαμβάνουν μηχανικά. Θέλουν να νιώθουν. Κι αν δεν νιώσουν, το λένε. Χωρίς κακία. Χωρίς πρόθεση να γκρεμίσουν κάτι. Απλώς δεν τους αρκεί το “επειδή έτσι”.

Σήμερα, μια παραδοσιακή γιορτή μπορεί να είναι λιγότερο τελετουργική και περισσότερο βιωματική. Το πανηγύρι δεν είναι μόνο χορός και τραγούδι· είναι συνάντηση. Είναι το βλέμμα που ψάχνει κάποιον γνωστό μέσα στο πλήθος, το παιδί που ρωτά τι σημαίνει ένα έθιμο, ο νέος που θέλει να συμμετάσχει αλλά με τον δικό του ρυθμό. Κάποιοι κρατούν κινητό, κάποιοι κρατούν μνήμες. Και αυτά τα δύο δεν συγκρούονται όσο νομίζουμε.

Οι νέες γενιές δεν έχουν ανάγκη να αποδείξουν ότι σέβονται την παράδοση. Ο σεβασμός τους φαίνεται αλλού: στο ότι επιλέγουν να είναι παρόντες. Στο ότι προσπαθούν να τη συνδέσουν με τη ζωή τους, με τις αξίες τους, με τις σχέσεις τους. Θέλουν οι γιορτές να μην αποκλείουν, να μην τρομάζουν, να μην απαιτούν σιωπή εκεί όπου υπάρχει ανάγκη για λόγο. Θέλουν χώρο για ευαισθησία, για διαφορετικότητα, για μικρές αλήθειες που παλιά δεν έβρισκαν θέση.

Κάποιοι φοβούνται ότι έτσι κάτι χάνεται. Ότι δεν είναι όπως παλιά. Μα οι γιορτές δεν γεννήθηκαν για να είναι ίδιες. Γεννήθηκαν για να υπηρετούν τους ανθρώπους. Και οι άνθρωποι αλλάζουν. Όχι επειδή ξεχνούν, αλλά επειδή ζουν αλλιώς. Αν μια γιορτή δεν προσαρμοστεί, δεν πεθαiνει θεαματικά. Απλώς αδειάζει. Κι αυτό είναι το μόνο πραγματικό τέλος της.

Οι νέοι δεν κρατούν την παράδοση με σφιγμένη γροθιά. Την κρατούν με ανοιχτό χέρι. Τη ρωτούν, τη δοκιμάζουν, τη φέρνουν πιο κοντά στην καθημερινότητά τους. Κι έτσι, χωρίς μεγάλα λόγια, της επιστρέφουν κάτι πολύτιμο: την αλήθεια της στιγμής. Ίσως αυτό να είναι τελικά το πιο ουσιαστικό. Ότι οι παραδοσιακές γιορτές συνεχίζουν να υπάρχουν όχι επειδή τις προστατεύουμε από την αλλαγή, αλλά επειδή τις αφήνουμε να αναπνέουν μέσα στον χρόνο. Να γεμίζουν ξανά με φωνές, με αδέξια βήματα, με ανθρώπους που δεν προσποιούνται. Και τότε, χωρίς να το καταλάβουμε, η παράδοση δεν μοιάζει παλιά. Μοιάζει ζωντανή.

Συντάκτης: Σοφία Γεωργούλα
Επιμέλεια κειμένου: Αγγελική Θεοχαρίδη