Η Δανάη -ένα παιδί με αυτισμό- διδάσκει στην πράξη τι σημαίνει «Συμπερίληψη»

Η Δανάη δε μιλάει πολύ.

Κάποιες λέξεις τις λέει ανάποδα. Κάποιες δεν τις λέει καθόλου.

Όταν χαίρεται, κουνάει τα χέρια της λες και πετάει.

Όταν θυμώνει, βγάζει ήχους που δε χωράνε στις λέξεις.

Οι άλλοι την κοιτούν. Μερικοί γελάνε. Μερικοί τρομάζουν.

Κι όμως, είναι απλώς ένα παιδί.

Ένα παιδί που ψάχνει αγάπη.

Όπως όλα τα παιδιά.

Την πρώτη φορά που μπήκε στην τάξη, η σιωπή ήταν βαριά.

Οι συμμαθητές της δεν ήξεραν πώς να την προσεγγίσουν.

Η δασκάλα τους μίλησε για αυτισμό, για αποδοχή, για διαφορετικότητα.

Αλλά τα παιδιά δεν ακούνε μόνο με το μυαλό.

Ακούνε με την καρδιά.

Κι η καρδιά θέλει χρόνο.

Ο Αντρέας την πλησίασε πρώτος.

Όχι γιατί κατάλαβε τι σημαίνει νευροαναπτυξιακή διαταραχή.

Αλλά γιατί του άρεσε που η Δανάη ζωγράφιζε ήλιους με έξι ακτίνες και σπίτια με τρεις καμινάδες.

Του άρεσε που δε γελούσε στα ίδια αστεία, αλλά γελούσε δυνατά, αυθόρμητα, όπως τα πουλιά.

Και κάπως έτσι, ξεκίνησε ένα παιχνίδι διαφορετικό.

Χωρίς πολλούς κανόνες. Χωρίς πολλές λέξεις.

Με χώρο. Με βλέμματα. Με αποδοχή.

Αυτό είναι συμπερίληψη.

Όχι να φτιάξεις τον άλλον στα μέτρα σου.

Αλλά να ανοίξεις τα μέτρα σου για να χωρέσει.

Η κοινωνία μας αγαπά τις ταμπέλες:

Κανονικός – Μη κανονικός.

Φυσιολογικός – Ιδιαίτερος.

Άριστος – Άτυχος.

Μα η ζωή δεν είναι διαγωνισμός.

Είναι συνύπαρξη.

Κάθε φορά που κάνουμε λίγο χώρο για τον Άλλον, για τον διαφορετικό,

κάνουμε χώρο και για τον εαυτό μας.

Γιατί κάποτε θα είμαστε εμείς οι “διαφορετικοί”.

Με μια απώλεια. Μια αναπηρία. Ένα φορτίο που δε φαίνεται.

Κι όταν έρθει εκείνη η μέρα, θα θυμόμαστε ποιος μας κοίταξε με καλοσύνη.

Ποιος κάθισε δίπλα μας χωρίς να ρωτήσει πολλά.

Ποιος μας δέχτηκε χωρίς να προσπαθήσει να μας αλλάξει.

Η συμπερίληψη δε χρειάζεται μεγάλες θεωρίες.

Χρειάζεται μικρές πράξεις.

Όπως να έχεις υπομονή όταν κάποιος αργεί να απαντήσει.

Να κάνεις ένα βήμα πίσω για να χωρέσει το καροτσάκι.

Να δώσεις τον λόγο σε κάποιον που διστάζει.

Να μην προσπερνάς τον αόρατο.

Χρειάζεται να διδάξουμε τα παιδιά μας όχι απλώς να ανέχονται, αλλά να σέβονται.

Όχι απλώς να καταλαβαίνουν, αλλά να νοιάζονται.

Να μην κοιτούν τη διαφορετικότητα ως μειονέκτημα, αλλά ως πλούτο.

Στο σχολείο, στο πάρκο, στη δουλειά, στο λεωφορείο.

Κάθε μέρα είναι μια ευκαιρία να μάθουμε ξανά τι σημαίνει “μαζί”.

Δεν ξέρω πότε αποφασίσαμε πως όλοι πρέπει να λειτουργούν το ίδιο.

Πως όλοι πρέπει να μαθαίνουν το ίδιο, να αγαπούν το ίδιο, να προχωρούν με τον ίδιο ρυθμό.

Η φύση δεν συμφωνεί μαζί μας.

Τα δέντρα δεν μεγαλώνουν όλα ίσια.

Κι όμως όλα είναι χρήσιμα. Όλα είναι όμορφα.

Έτσι και οι άνθρωποι.

Η Δανάη σήμερα έχει φίλους.

Κάποιοι έμαθαν να την καταλαβαίνουν. Άλλοι όχι ακόμα.

Αλλά εκείνη είναι πια κομμάτι.

Όχι ένα παιδί που “ανέχονται”,

αλλά ένα παιδί που περιμένουν κάθε πρωί να έρθει.

Και αυτό, για μένα, είναι επανάσταση.

Όχι γιατί αλλάξαμε τη Δανάη.

Αλλά γιατί αλλάξαμε εμείς.

Και βάλαμε αγάπη εκεί που πριν υπήρχε αμηχανία.

Ερωτήσεις εκεί που πριν υπήρχαν βιαστικά συμπεράσματα.

Επαφή εκεί που πριν υπήρχε απόσταση.

Η συμπερίληψη δεν είναι μια λέξη. Είναι στάση ζωής.

Είναι το βλέμμα που λέει:

“Σε βλέπω. Και σ’ αγαπάω, ακριβώς όπως είσαι.”