Λάνθιμος: Υπογράφει στους “Film Workers for Pαlestine” γιατί η τέχνη είναι πολιτική πράξη

Τις τελευταίες ώρες viral έχει γίνει η είδηση ότι ο Γιώργος Λάνθιμος συνυπέγραψε την επιστολή του οργανισμού “Film Workers for Palestine”, αρνούμενος να συνεργαστεί με Ισραηλινές εταιρείες που συμμετέχουν στη γεονοκτονία των Παλαιστινίων. Εργαζόμενοι του κινηματογράφου σε όλο τον κόσμο ανταποκρίνονται στο κάλεσμα των Παλαιστίνιων συναδέλφων τους, που ζητούν από τη διεθνή κινηματογραφική βιομηχανία «να κάνει ό,τι είναι ανθρώπινα δυνατό» για να σταματήσει η συνενοχή στη γενοκτονία που διαπράττεται στη Γάζα. Ήδη περισσότεροι από 1.200 κινηματογραφιστές, ηθοποιοί και επαγγελματίες του χώρου έχουν υπογράψει, ανάμεσά τους ο Adam McKay, η Ava DuVernay, ο Gael García Bernal, ο Javier Bardem, η Tilda Swinton, η Olivia Colman, ο Mark Ruffalo, η Susan Sarandon, αλλά και ο Γιώργος Λάνθιμος.

 

Δείτε αυτή τη δημοσίευση στο Instagram.

 

Η δημοσίευση κοινοποιήθηκε από το χρήστη Film Workers for Palestine (@filmworkers4palestine)

Ο ίδιος πριν λίγες μέρες βρέθηκε στο 82^ο φεστιβάλ Κινηματογράφου της Βενετίας για την πρεμιέρα της νέας του ταινίας “Bugonia”με πρωταγωνίστρια την Έμα Στόουν. Κατά τη διάρκεια της συνέντευξης τύπου φορούσε μια καρφίτσα με την παλαιστινιακή σημαία τραβώντας την προσοχή τόσο των παρευρισκόμενων όσο και του Τύπου. Εμείς πάντως δεν περιμέναμε κάτι διαφορετικό από το Γιώργο Λάνθιμο.

Ο Λάνθιμος συνηθίζει να «μιλάει» μέσα από τις ταινίες του για ό,τι τον απασχολεί. Τι να πρώτο θυμηθούμε; Τον Κυνόδοντα; Το Lobster; Το πρόσφατο Poor Things; Όλες έχουν κάτι να πουν. Καταπιάνεται με θέματα που λίγοι τολμούν να θίξουν: τα κακώς κείμενα μιας οικογένειας, την πίεση της κοινωνίας για συμμόρφωση με τα «πρέπει», το φεμινισμό και το πώς βλέπει η κοινωνία μια γυναίκα που δε συμβιβάζεται με το ρόλο που αυτή της έχει προδώσει. Χρησιμοποιώντας τις αγαπημένες σε όλους μας -ή και όχι- αλληγορίες βάζει το θεατή να σκεφτεί, να προβληματιστεί, να δράσει.

Άλλωστε αυτός δεν είναι και ο σκοπός της τέχνης; Ή τουλάχιστον αυτός θα έπρεπε να είναι αν με ρωτάς.

Η τέχνη είναι ταυτόχρονα και πολιτική πράξη;

Οι επαγγελματίες της έβδομης τέχνης πήραν θέση ενάντια στη γενοκτονία που διαπράττεται αυτή τη στιγμή στην Παλαιστίνη. Πάνω από 1.200 επαγγελματίες από το χώρο του θεάματος μεταξύ άλλων και πολύ μεγάλα ονόματα που κατέχουν Όσκαρ, και Χρυσό Φοίνικα, υπέγραψαν μία επιστολή με την οποία δηλώνουν ότι δεν επιθυμούν πλέον τη συνεργασία με ισραηλινές εταιρείες παραγωγής. Η συγκεκριμένη επιστολή δημοσιεύτηκε τη Δευτέρα από τον οργανισμό “Film Workers for Palestine” και μεταξύ άλλων αναφέρει ότι «η συνεργασία με τέτοιου είδους ιδρύματα αποτελεί δικαιολόγηση της γενοκτονίας και συνεργασία με την κυβέρνηση που τη διαπράττει, με χαρακτηριστικό παράδειγμα το Φεστιβάλ Κινηματογράφου Ιερουσαλήμ, το οποίο συνεργάζεται με την ισραηλινή κυβέρνηση». Μάλιστα, μέσω αυτής οι καλλιτέχνες δήλωσαν ρητά ότι αρνούνται να γίνουν συνεργοί αυτής της φρικαλεότητας που εκτυλίσσεται αυτή τη στιγμή στη λωρίδα της Γάζας. Χαρακτηριστικά, στην επιστολή αναφέρεται: «Σε αυτή την κρίσιμη στιγμή, όπου πολλές από τις κυβερνήσεις μας επιτρέπουν τη σφαγή στη Γάζα, πρέπει να κάνουμε ό,τι μπορούμε για να μη γίνουμε συνεργοί σε αυτήν την αδυσώπητη φρίκη».

Είναι η πρώτη φορά που το καλλιτεχνικό στερέωμα τοποθετείται σε όσα συμβαίνουν στον κόσμο; Όχι, η τέχνη έχει αποδείξει ότι δεν παραμένει απολιτίκ μπροστά σε τόσο σοβαρά κοινωνικοπολιτικά ζητήματα. Και κατά την ταπεινή μας άποψη και πολύ καλά κάνει. Το 1980 ο κόσμος του κινηματογράφου έκανε ένα μεγάλο μποϊκοτάζ στο καθεστώς του Απαρχάιντ στη Νότια Αφρική. Οι καλλιτέχνες αρνούνταν να συνεργαστούν με όσους υποστήριζαν το καθεστώς. Μήπως μας θυμίζει κάτι; Οι διοργανωτές του “Film Workers for Palestine” εμπνεύστηκαν την κίνηση αυτή από την τότε πρωτοβουλία “Filmmakers United Against Apartheid”.

Μήπως τελικά η τέχνη είναι ταυτόχρονα και πολιτική πράξη;

Ορισμένοι καλλιτέχνες, μεταξύ των οποίων και ο αγαπημένος μας Γιώργος Λάνθιμος δεν κάνουν άμεσα παρεμβάσεις για κοινωνικά ή πολιτικά ζητήματα. Επιλέγουν ωστόσο, έναν άλλο τρόπο να τοποθετηθούν και αυτός είναι μέσω της θεματολογίας, αισθητικής και της αναπαράστασης που επιλέγουν στα έργα τους. Θα έπρεπε όμως η τέχνη να εμπεριέχει στοιχεία πολιτικής; Ας τα πάρουμε λίγο από την αρχή. Ποιος είναι ο σκοπός της τέχνης; Η τέχνη δεν είναι μόνο ψυχαγωγία, να πάμε να δούμε ή να διαβάσουμε κάτι να περάσουμε καλά και that’s it. Είναι κάτι πολύ πιο ουσιώδες. Η τέχνη σε αφυπνίζει, σε προτρέπει να σκεφτείς πιο out of the box, ενεργοποιεί το μυαλό σου ρε παιδί μου. Και μιας και μιλάμε για το Λάνθιμο. Ξέρεις γιατί είναι τόσο πετυχημένος και χαίρει τόσης εκτίμησης; Γιατί είναι καλλιτέχνης που θέτει στο κοινό του ερωτήματα, που θέλοντας και μη το προβληματίζει και το βάζει να σκεφτεί. Ταυτόχρονα όμως δε σου λέει την αποψάρα του για το θέμα, προτιμά να το κάνει με έναν άλλο τρόπο πιο έμμεσο, για να κάνεις κι εσύ ως θεατής τη δουλίτσα που πρέπει.

Αν το καλοσκεφούμε οι πράξεις και οι τοποθετήσεις μας δεν εμπεριέχουν μια φιλοσοφία, μια στάση απέναντι στα πράγματα; Αυτό δεν είναι μιας μορφής πολιτική πράξη;