Υπάρχουν λέξεις που δε μεταφράζονται εύκολα. Όχι γιατί είναι δύσκολες, αλλά γιατί κουβαλούν μέσα τους μια ολόκληρη φιλοσοφία ζωής. Όπως η ελληνική γλώσσα είναι πλούσια γεμάτη φιλοσοφία, με τη δυνατότητα να περιγράψει κάτι με πολλές και διαφορετικές λέξεις, έχοντας όλες το ίδιο νόημα, έτσι αντίστοιχα και οι Ιάπωνες έχουν το χάρισμα να βαφτίζουν με μία μόνο λέξη καταστάσεις που εμείς χρειαζόμαστε τρεις παραγράφους για να περιγράψουμε.
Κι αν το καλοσκεφτείς, καθεμία απ’ αυτές τις λέξεις είναι ένας μικρός καθρέφτης της καθημερινότητάς μας, απλώς πιο ποιητικός.
Nekojita 猫舌
Η «γλώσσα της γάτας». Έτσι λέγεται κάποιος που δεν αντέχει τα πολύ ζεστά φαγητά ή ροφήματα. Αλλά το nekojita δεν είναι απλώς φυσιολογική ευαισθησία είναι τρόπος ζωής. Είναι εκείνοι που προτιμούν να περιμένουν λίγο, να αφήσουν τον καφέ να κρυώσει, να μην καούν στην πρώτη γουλιά.
Momijigari 紅葉狩り
Η τέχνη του να βγαίνεις στη φύση για να απολαύσεις τα φθινοπωρινά φύλλα που αλλάζουν χρώμα. Ούτε πεζοπορία, ούτε content creation. Μόνο να σταθείς εκεί και να πεις «κοίτα, φθινόπωράκι» Το momijigari είναι η υπενθύμιση ότι η ομορφιά δε χρειάζεται σκοπό. Μερικές φορές αρκεί να την κοιτάς.
Komorebi 木漏れ日
Η στιγμή που το φως περνά μέσα από τα φύλλα των δέντρων. Εκείνη τη στιγμή που ο ήλιος και η σκιά παίζουν κυνηγητό πάνω στην ατμόσφαιρα. Το komorebi εκφράζει την ήσυχη πλευρά της ευτυχίας, αυτή που δε φωτογραφίζεται, αλλά όταν τη συναντήσεις νιώθεις εσωτερική γαλήνη.
Betsubara 別腹
Η απόδειξη ότι πάντα υπάρχει λίγος χώρος για γλυκό. Γιατί όσο χορτάτη κι αν είσαι, μια παράβαση για γλυκό πάντα επιτρέπεται. Το betsubara είναι κάτι παραπάνω από αφορμή, είναι στάση ζωής. Η πεποίθηση ότι πάντα υπάρχει θέση για λίγη χαρά παραπάνω.
Tsundoku 積ん読
Η πράξη του να αγοράζεις βιβλία που δεν προλαβαίνεις ποτέ να διαβάσεις, αλλά τα κρατάς για εκείνη τη φορά που θα βρεις χρόνο τον απαραίτητο χρόνο. Αν είσαι λάτρης των βιβλίων σίγουρα μπορείς να καταλάβεις αυτό το συναίσθημα. Κάθε βιβλίο που αγοράζεις και αποθηκεύεις στο ράφι κουβαλάει την ελπίδα σε έντυπη μορφή.
Kintsugi 金継ぎ
Το kintsugi είναι η πιο όμορφη μεταφορά για τη ζωή: δεν προσπαθεί να κρύψει τις πληγές, τις φωτίζει. Η τέχνη του να κολλάς τα σπασμένα κεραμικά με χρυσό, μετατρέποντας τις ρωγμές τους σε σχέδια. Κι αν το καλοσκεφτείς, όλοι έχουμε τα δικά μας χρυσά ραγίσματα.
Kuchisabishii 口寂しい
Είναι εκείνες οι στιγμές που δεν πεινάς πραγματικά, αλλά κάτι μέσα σου ζητά συντροφιά κι αυτή έρχεται σε μορφή τσιπς ή μπισκότου. Είναι στην κυριολεξία «όταν τρως γιατί νιώθεις μοναξιά στο στόμα». Είναι εκείνες οι στιγμές που δεν πεινάς πραγματικά, αλλά κάτι μέσα σου αισθάνεται πως θέλει να τραφεί. Το kuchisabishii δεν είναι αδυναμία. Είναι η πιο ανθρώπινη απόδειξη πως η ψυχή, μερικές φορές, ψάχνει απλώς λίγη γεύση για να μην αισθάνεται άδεια.
Έτσι λοιπόν κάθε λέξη είναι και μια μικρή ιστορία. Εκει που μια γλώσσα θυμίζει ότι η ευαισθησία δεν είναι αδυναμία, πως οι ρωγμές μας μπορούν να λάμπουν, πως η χαρά συχνά κρύβεται στα πιο απλά, όπως στο φως ανάμεσα στα φύλλα, στο επιδόρπιο μετά το φαγητό, στο βιβλίο που ακόμα περιμένει.
Ίσως τελικά δε χρειάζεται να εφεύρουμε νέες λέξεις για να περιγράψουμε τη ζωή. Αρκεί να τη ζήσουμε λίγο πιο… ιαπωνικά.
Συντάκτης: Στρατούλα Ανεμέλλη
