Ας είμαστε ειλικρινείς: ποτέ καμία σχέση δε γλίτωσε από καβγάδες– και όποιος σου πει το αντίθετο, είτε ψεύδεται ασύστολα είτε είναι ένα βήμα πριν τον ανακηρύξουμε άγιο! Όσο και αν αγαπάς τον άνθρωπό σου, όσο και αν είσαι τέρας ψυχραιμίας και οριακά πρωτοξάδερφος του Δαλάι Λάμα, κάποια στιγμή θα συμβεί, θα σε εκνευρίσει. Θα ακουστεί η πιο λάθος λέξη, την πιο λάθος στιγμή, θα ξεχαστεί κάτι που δεν έπρεπε ή θα αναπνέει λίγο πιο δυνατά σήμερα απ’ όσο αντέχεις.
Έτσι, από το «Αγάπη μου, να σου πω λίγο;» περνάς στο «Ακούς τι σου λέω;» με την ταχύτητα του φωτός! Οι τόνοι ανεβαίνουν, τα νεύρα παίρνουν φωτιά και οι καρδιές χτυπούν σαν να δίνετε πανελλήνιες μέσα στο σαλόνι σας.
Το αστείο ξέρεις ποιο είναι;
Τις περισσότερες φορές δε μαλώνουμε καν για αυτά που λέμε, αλλά γιατί νιώσαμε ότι δεν ακουστήκαμε. Λες και αν αρχίσεις να φωνάζεις και «ξεδιπλώσεις το ανάστημά σου», ο τόνος της φωνής θα μεταφραστεί αυτόματα σε κατανόηση. Πάνω σε αυτό, η ψυχοθεραπεύτρια Lynne Maureen Hurdle μίλησε για κάτι που, όσο απλό και αστείο κι αν ακούγεται, σώζει ζωές – ή έστω σχέσεις.
Όταν νιώσεις ότι μια διαφωνία φτάνει στα όρια πυρηνικής έκρηξης – σταμάτα! Κάνε μια παύση για τρία λεπτά. Όχι φωνές, όχι ειρωνείες, όχι αδιαφορία και ατελείωτο σκρολάρισμα στα social, όχι «τώρα μιλάω εγώ, θα με ακούσεις». Απλά σιγή– ας το πούμε ένα mini reset, ένα πέρασμα από τα “pit stop” τέλος πάντων.
Αυτά τα τρία λεπτά δεν είναι για να ανασυνταχθείς, να πιεις το αίμα του συντρόφου σου με το καλαμάκι και να ανακηρυχτείς το χρυσό κουφέτο του καβγά, ούτε για να ετοιμάσεις λίστα με όλα όσα σε έχουν ενοχλήσει από το 2017 και να αρχίσεις να τα χτυπάς ένα ένα με χρονολογική σειρά. Αυτά τα τρία πολύτιμα λεπτά είναι απλά για να θυμηθείς γιατί ξεκίνησες αυτή την κουβέντα εξαρχής. Αφήνεις την καρδιά σου να ρίξει παλμούς, τον εγκέφαλο στροφές και βλέπεις ποιον πραγματικά έχεις απέναντί σου. Δεν είναι ο εχθρός· είναι ο άνθρωπός σου, η ομάδα σου, αυτός που κάποτε σε έκανε να γελάς με την ψυχή σου και όχι να παθαίνεις αυτανάφλεξη.
Μην ξεχνάς πως πίσω από κάθε «μου φωνάζεις» κρύβεται πάντα ένα «θέλω απλά να με καταλάβεις».
Η Lynne λοιπόν προτείνει να έχετε μια “safe word”, μια κοινή λέξη-κλειδί δηλαδή, που θα σηματοδοτεί την έναρξη περιόδου εκεχειρίας. Και δεν εννοεί η επιστήμονας κάτι μελοδραματικό τύπου «Τελειώσαμε», «Να πας στη μάνα σου», «Μου έφαγες τα καλύτερά μου χρόνια» και άλλα τέτοια που ακούμε στο ελληνικό σανίδι. Κάτι απλό, όπως ας πούμε «Ανακωχή» ή ακόμα καλύτερα κάτι αστείο, όπως «Μακαρόνια με κιμά», που θα σας κάνει να γελάσετε και να αφήσετε τις εχθροπραξίες κατά μέρους.
Όταν ειπωθεί, ξεκινάει το χρυσό τρίλεπτο. Ο καθένας κάνει ένα βήμα πίσω, κοιτάει αλλού, πίνει λίγο νερό, παίρνει ανάσες και επιστρέφει στην κουβέντα (στην κουβέντα, όχι στο ρινγκ, αγαπητέ μου Rocky Balboa!) με λιγότερο θυμό και περισσότερη ενσυναίσθηση και ψυχή. Κι αν στο μεταξύ έχει έρθει και η συνειδητοποίηση ότι το θέμα του καβγά δεν ήταν και τόσο σοβαρό όσο η αντίδραση, τότε συγχαρητήρια – έχει ήδη γίνει η μισή δουλειά.
Γιατί αυτό λειτουργεί;
Όταν τσακώνεσαι, ο οργανισμός σου αυτόματα ενεργοποιεί τον μηχανισμό που οι ειδικοί συχνά αναφέρουν ως “fight or flight”. Με απλά λόγια, ο εγκέφαλός σου σε προετοιμάζει για μάχη. Κράνος, όπλο, εξάρτηση και πάμε. Η λογική κατεβάζει ρελέ, το αίμα βράζει και η φωνή βγαίνει λες και παίζεις στον Gladiator και μάχεσαι για την τιμή σου.
Αυτά τα τρία λεπτά λοιπόν επιτρέπουν στο σώμα να μπει ξανά στη φυσιολογική του λειτουργία. Να θυμηθείς πώς να επικοινωνείς κάτι χωρίς θυμό, να δεις την κατάσταση καθαρά, υπό νέο πρίσμα – και να ακούσεις τι πραγματικά προσπαθεί να σου πει ο άλλος, όχι τι νομίζεις εσύ ότι λέει. Καμιά φορά, όταν κάποιος φωνάζει, είναι καθαρή αγανάκτηση και λανθασμένα παλεύει κάτι να σου πει.
Ωστόσο, για να παραμένουμε και ρεαλιστές, η μέθοδος αυτή δεν είναι πανάκεια! Αν υπάρχει φόβος, εξάρτηση, χειριστικότητα ή οποιασδήποτε μορφής βία, δεν είναι λύση – είναι παγίδα. Σε τέτοιες περιπτώσεις η μία και μοναδική λύση είναι η διαφυγή και η σωτηρία εαυτού, και όχι η διαιώνιση μιας άρρωστης, επικίνδυνης κατάστασης. Απευθύνεται σε καθημερινές συγκρούσεις που λίγο-πολύ ζούμε όλοι μας: στις ανούσιες παρεξηγήσεις, στις κουρασμένες και δύσκολες μέρες, στα «πάλι ξέχασες τα σκουπίδια». Εκεί, η μέθοδος των τριών λεπτών μπορεί να κάνει σημαντική διαφορά ανάμεσα στο «χωρίσαμε για ανόητους λόγους» και στο «βρήκαμε τα πατήματά μας μαζί».
Στο τέλος όμως της μέρας, οι ανθρώπινες σχέσεις δεν είναι θέμα τακτικής αλλά επιλογής. Γιατί οι σχέσεις δε χαλάνε από έναν καβγά– χαλάνε όταν κανείς δεν κάνει πίσω. Όταν κανείς δεν κάνει pause στο “εγώ” και restart στο “εμείς”. Όταν το «θέλω να με καταλάβεις» γίνεται «εγώ θα κερδίσω».
Αυτή η τεχνική δεν είναι ψυχολογικό τρικ, είναι υπενθύμιση. Μπορεί να μη λύσει τα πάντα, αλλά αν καταφέρει να σε συγκρατήσει τη στιγμή που καίει η μπάλα, και αντί να προστατεύσεις τον εγωισμό σου προστατεύσεις τη σύνδεσή σας, τότε αξίζει κάθε κόκκο της κλεψύδρας.
Οι πιο δυνατές σχέσεις δεν είναι εκείνες που δε μαλώνουν τα μέλη της, αλλά εκείνες που ξέρουν να επιστρέφουν μετά τον καβγά. Οπότε, την επόμενη φορά που θα νιώσεις το αίμα σου να κοχλάζει, μην πεις «τέρμα», πες απλά «σκουληκομυρμηγκότρυπα». Σήκωσε λευκή σημαία για τρία λεπτά– και αν σας ξεφύγει και κανένα χαμόγελο, έχετε ήδη κερδίσει. Φυσικά, η λύση δεν είναι να σωπαίνεις, αλλά να κάνεις απλά μια παύση. Γιατί καμιά φορά, ό,τι σώζεται, σώζεται μέσα σε 180 δευτερόλεπτα.
Συντάκτης: Έλενα Τσάνου
