Μια ομάδα ερευνητών του Δημοκριτείου Πανεπιστημίου Θράκης (ΔΠΘ) έχει αναλάβει μια πρωτοποριακή πρωτοβουλία, το έργο «WATERWISE -Ευφυής Εκτίμηση Υδατικού Ισοζυγίου για την Προσαρμογή στην Κλιματική Αλλαγή», με στόχο την αντιμετώπιση της λειψυδρίας σε επιλεγμένες περιοχές της Ελλάδας.
Το έργο, που πραγματοποιείται σε συνεργασία με το Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης και τρεις μεγάλες εταιρείες πληροφορικής, στοχεύει στη συγκέντρωση ακριβών δεδομένων τοπικής κατανάλωσης και διαθεσιμότητας νερού. Με την ανάπτυξη μιας ψηφιακής πλατφόρμας, οι επιστήμονες θα καταγράφουν εισροές και εκροές νερού -ακόμη και σενάρια μελλοντικών δυσμενών κλιματικών συνθηκών- ώστε να εκτιμούν την επάρκεια ή τη δυσαναλογία στα υδάτινα ισοζύγια κάθε περιοχής.
Παράλληλα, ολοκληρώνονται φάσεις πιλοτικής εφαρμογής οικοϋδρολογικών στρατηγικών συλλογής βρόχινου νερού σε επτά νησιά της χώρας -Αγαθονήσι, Αμοργός, Θάσος, Κάσος, Σέριφος, Σίφνος και Παξοί- για την αύξηση των τοπικών υδατοαποθεμάτων. Αυτές οι περιοχές, ιδιαίτερα επιβαρυμένες από την κλιματική αλλαγή και την έντονη τουριστική δραστηριότητα, αποτελούν κρίσιμο πεδίο μελέτης.
Επιστήμονες του ΔΠΘ, όπως ο καθηγητής Δημήτρης Εμμανουλούδης που διευθύνει και την έδρα UNESCO CON‑E‑ECT, εξηγούν ότι η ανάλυση πραγματοποιείται με ακρίβεια: καταχωρούνται οι εισροές (π.χ. βροχόπτωση, υπόγεια νερά), οι εκροές (από εξατμίσεις, κατανάλωση), ενώ λαμβάνονται υπόψη και μελλοντικά «στραβοσενάρια» κλιματικών συνθηκών.
Η σημασία αυτής της προσπάθειας είναι πολλαπλή. Πρώτον, δίνεται έμφαση στη βιώσιμη διαχείριση των υδάτινων πόρων: δεν πρόκειται για προσωρινές λύσεις· αντίθετα, σχεδιάζονται στρατηγικές με μακροχρόνιο ορίζοντα και περιβαλλοντική συνείδηση. Δεύτερον, αξιοποιούνται ευφυείς τεχνολογίες ώστε να προληφθεί η κρίση πριν αυτή εμφανιστεί. Τρίτον, το έργο έχει ισχυρή κοινωνική διάσταση: τα δεδομένα που συλλέγονται μπορούν να υποστηρίξουν τοπικές αποφάσεις σε επίπεδο πολιτών και φορέων, αναδεικνύοντας πρακτικές λύσεις έγκαιρα.
Αν και οι διαθέσιμες πληροφορίες είναι περιορισμένες στην αρχική φάση, είναι ξεκάθαρο ότι αποτελεί μια σημαντική πρωτοβουλία που ξεκινά από την ακαδημαϊκή κοινότητα και φτάνει στην κοινωνία.
*Γιατί έχει σημασία να βλέπουμε νέους ανθρώπους να αναλαμβάνουν τέτοιες πρωτοβουλίες;*
Η συμμετοχή νέων επιστημόνων σε έργα όπως το WATERWISE εκπέμπει αισιοδοξία και δυναμισμό. Δεν πρόκειται απλώς για θεωρητική έρευνα αλλά για εφαρμογή λύσεων με άμεσο αντίκτυπο στην καθημερινή ζωή. Ειδικά όταν μιλάμε για νερό -πόρο ζωτικό, πεπερασμένο και στρατηγικό- η ενεργή συμμετοχή νέων καινοτόμων ομάδων δημιουργεί ένα παράδειγμα προς μίμηση. Ενισχύει την κοινωνική εμπιστοσύνη και συνεισφέρει σε μια διαγενεακή κουλτούρα υπευθυνότητας και συνεργασίας.
Συνολικά, το project WATERWISE δείχνει πως ένα πανεπιστήμιο μπορεί να είναι περισσότερο από ακαδημαϊκό ίδρυμα: μπορεί να γίνει μοχλός αλλαγής για το περιβάλλον και τον πολίτη. Με σοβαρότητα, τεχνογνωσία και προσήλωση στη βιωσιμότητα, ανοίγει δρόμους ανάδειξης πραγματικών λύσεων. Αναμένουμε με ενδιαφέρον τα επόμενα στάδια της έρευνας, την πιλοτική εφαρμογή και τα αποτελέσματα που μπορεί να πολλαπλασιαστούν και σε άλλες περιοχές της χώρας.
Επιμέλεια κειμένου: zinatsartsidou
