Έχεις αναρωτηθεί ποτέ τι συμβαίνει όταν κλείνεις τα μάτια σου; Όταν ο κόσμος σωπαίνει, αλλά μέσα σου αρχίζει ένα σιωπηλό θέατρο, γεμάτο εικόνες, πρόσωπα και σενάρια που μοιάζουν πιο αληθινά απ’ ότι η ίδια η ζωή;
Οι επιστήμονες έρχονται τώρα να ανατρέψουν όσα ξέραμε: κατάφεραν να επικοινωνήσουν με ανθρώπους που ονειρεύονταν. Και αυτό δεν είναι απλώς εντυπωσιακό – είναι επαναστατικό για όσα πιστεύουμε ότι σημαίνει «συνείδηση».
Οι συμμετέχοντες στα πειράματα που έγιναν, βρίσκονταν σε φάση βαθύ ύπνου -τη φάση που λένε REM. Αυτή είναι η κατάσταση που ο ύπνος σου βυθίζεται στην πιο αθόρυβη φάση και στην οποία συμβαίνει κάτι πολύ πιο περίεργο από το να βλέπεις απλώς εικόνες. Σύμφωνα με τη σύγχρονη νευρο-επιστήμη «ο κόσμος του ονείρου δεν είναι απλώς μια παράσταση του νου αλλά μια φόρμα συνείδησης που παραμένει ενεργή». Και τώρα έρχονται τα εξής : οι επιστήμονες «μιλούν» με αυτούς που ονειρεύονται – «όχι στο ζωντανό εγκεφαλικό κύμα απλώς, αλλά αμφίδρομα».
Και ενώ η παλαιότερη αντίληψη υποστήριζε πως τα όνειρα είναι απλώς χημικές εικόνες, εκτός ελέγχου, οι πιο πρόσφατες έρευνες δείχνουν ακριβώς το αντίθετο. Υποστηρίζουν λοιπόν πως κατά τη διάρκεια της φάσης REM, ο εγκέφαλος ενεργοποιεί μνήμες, συναισθήματα και δημιουργεί νέες συνδέσεις – όπως για παράδειγμα αν δούλευες ενώ κοιμόσουν.
Συνεπώς, τα όνειρα μπορούν να λειτουργήσουν ως «εργαστήριο» της ψυχής : όπου το υποσυνείδητο μιλά και η συνείδηση, αν ξυπνήσει, μπορεί να ακούσει. Όταν οι ερευνητές λοιπόν κατάφεραν να επικοινωνήσουν με ανθρώπους μέσα στο όνειρο – με «ναι/όχι» απαντήσεις ή συμφωνημένα σήματα ματιών- άνοιξαν την πόρτα σε μια νέα αντίληψη : «ότι η συνείδηση στον ύπνο μπορεί να είναι εν μέρει ξύπνια». Αυτό σημαίνει ότι, ακόμα κι όταν κοιμόμαστε, ένα κομμάτι του νου μας παραμένει ξάγρυπνο, ικανό να σκέφτεται, να αντιλαμβάνεται, να επικοινωνεί. Με απλά λόγια, ο άνθρωπος δεν «χάνεται» ποτέ εντελώς στον ύπνο του. Απλώς αλλάζει επίπεδο συνείδησης.
Αν το σκεφτείς, το όνειρο είναι η πιο ακατέργαστη μορφή αλήθειας. Εκεί όπου δεν μπορείς να υποκριθείς, να κρυφτείς ή να χρησιμοποιήσεις την λογική σου. Εκεί όπου η ψυχή σου δεν μιλάει με φωνή αλλά με σύμβολα, πρόσωπα και συναισθήματα. Η νέα αυτή επιστημονική ανακάλυψη δεν μας αποκαλύπτει απλώς κάτι για τον εγκέφαλο- μας δείχνει πόσο ζωντανή είναι η ψυχή ακόμα κι όταν το σώμα ξεκουράζεται.
Όταν οι επιστήμονες κατάφεραν να «συνομιλήσουν» με κάποιον μέσα στο όνειρό του, στην ουσία απέδειξαν κάτι πολύ βαθύτερο : ότι ο εσωτερικός μας κόσμος δεν είναι φαντασίωση, αλλά πραγματικότητα με δικούς της κανόνες. Και ίσως αυτή η «πραγματικότητα» να είναι το μέρος όπου γεννιούνται οι ιδέες, οι φόβοι, τα προαισθήματα και οι απαντήσεις που ψάχνουμε.
Ο ύπνος στην ουσία δεν είναι απουσία αλλά ένας άλλος τρόπος παρουσίας. Είναι εκεί όπου άνθρωπος θυμάται ότι είναι κάτι περισσότερο από σώμα. Ότι κουβαλά μέσα του φως, σκοτάδι, αλήθειες που δε χωράνε στις ώρες της ημέρας.
Ίσως αυτό που είδες να μην ήταν τελικά και τόσο «παράξενο». Ίσως ήταν η ψυχή σου που σου χτυπούσε την πόρτα. Ίσως ήθελε να σου θυμίσει κάτι που αγνόησες, κάποιον που δε συγχώρησες, ή ένα μονοπάτι που σε περιμένει.
Και τώρα η επιστήμη απλώς βάζει μικρόφωνα σε αυτό που το πνεύμα ήξερε αιώνες πριν: ότι η αλήθεια δεν κατοικεί μόνο στο φως της μέρας αλλά και στα μισάνοιχτα μάτια ενός ονείρου. Αν μπορούμε να επικοινωνήσουμε μέσα στο όνειρο, τότε μπορούμε και να το καθοδηγήσουμε. Να ρωτήσουμε το υποσυνείδητο μας τι πραγματικά θέλει. Να «συναντήσουμε» μέρη του Εαυτού μας που αποφεύγουμε ξύπνιοι. Κάθε φορά που ξυπνάς από ένα έντονο όνειρο, μην το προσπερνάς, γιατί είναι πιθανό να έχει υπάρξει διάλογος – όχι με κάποιον άλλον, αλλά με εσένα τον ίδιο.
Η ανακάλυψη λοιπόν αυτή μας αποδεικνύει πως η συνείδηση δεν έχει «off». Ότι ακόμα κι όταν δε μιλάμε, κάτι μέσα μας συνεχίζει να αφηγείται την ιστορία μας. Και ίσως εκεί, μέσα στο σκοτάδι του ύπνου, να είναι το πιο καθαρό μας φως και το πιο αυθεντικό μας κομμάτι, που μπορείς να είσαι απόλυτα ειλικρινής, χωρίς να φοβάσαι.
Και όσο εσύ νομίζεις πως ξεκουράζεσαι, το μέσα σου δουλεύει ασταμάτητα. Για να σε ενώσει ξανά με αυτό που είσαι στα αλήθεια και πού ξέρεις μπορεί να βρεθείς σε μια συζήτηση με τον εαυτό σου που περίμενες χρόνια…

Συντάκτης: Φραγκούλα Χατζηαγόρου
Επιμέλεια κειμένου: Αγγελική Θεοχαρίδη