Έχεις ποτέ βρεθεί μπροστά στο ψυγείο χωρίς πραγματικά να ξέρεις γιατί; Μπορεί να μην πεινάς, να έχεις μόλις φάει, να είναι 11 το βράδυ… αλλά κάτι μέσα σου σε σπρώχνει να ανοίξεις την πόρτα του ψυγείου σαν να κρύβει απαντήσεις. Αυτό το “κάτι” δεν είναι το στομάχι σου. Είναι το μυαλό σου.
Η συναισθηματική πείνα είναι σαν ένας ψίθυρος που γίνεται κραυγή όταν τα συναισθήματα φορτώνουν. Δεν ζητάει απαραίτητα φαγητό. Ζητάει ανακούφιση, αγκαλιά, παρηγοριά, απόδραση. Το σώμα όμως πολλές φορές μπερδεύεται, και έτσι η πείνα του μυαλού μεταμφιέζεται σε πείνα του στομαχιού.
Αλλά υπάρχει τρόπος να τις ξεχωρίσεις. Αρκεί να μάθεις να ακούς.
Ο χορός των δύο “πεινών”
Φαντάσου ότι η πραγματική πείνα είναι ένας ήρεμος, σταθερός χορευτής. Έρχεται σιγά, κάνει αισθητή την παρουσία του, και σου δίνει χρόνο να ανταποκριθείς. Από το πρωί μέχρι το βράδυ, το σώμα σου στέλνει μικρά, καθαρά σήματα: «Ρίξε λίγο καύσιμο».
Από την άλλη, η συναισθηματική πείνα είναι σαν πυροτέχνημα: εμφανίζεται ξαφνικά, εκρηκτικά, χωρίς προειδοποίηση. Δεν έχει υπομονή. Δεν σου δίνει τον χρόνο να σκεφτείς. Θέλει φαγητό τώρα, και συνήθως… όχι οποιοδήποτε φαγητό.
Πώς θα την αναγνωρίσεις; 6 σημάδια που μιλούν από μόνα τους
1) Έρχεται σαν κεραυνός
Η πραγματική πείνα είναι σταδιακή. Ξυπνάει αργά. Η συναισθηματική όμως… πέφτει πάνω σου σαν κύμα. Δεν πεινούσες πριν 2 λεπτά, αλλά ξαφνικά έχεις ανάγκη για σοκολάτα “ή θα πάθεις κάτι”.
Αν νιώθεις πίεση χρόνου – “πρέπει να φάω τώρα!” – συνήθως μιλάει το μυαλό, όχι το στομάχι.
2) Ζητάει “comfort food”, όχι τροφή
Η πραγματική πείνα λέει: «Φάε κάτι». Η συναισθηματική λέει: «Φάε αυτό». Και συνήθως το «αυτό» είναι μπισκότα, πατατάκια, γλυκό, ζύμες… κάτι που ξέρεις ότι σε ηρεμεί.
Δεν ψάχνεις γεύμα. Ψάχνεις παρηγοριά.
3) Δε χορταίνει, απλώς σταματά όταν αλλάξει το συναίσθημα
Με τη βιολογική πείνα, υπάρχει ένα σημείο όπου χορταίνεις και σταματάς φυσικά. Με τη συναισθηματική, μπορεί να έχεις ήδη φάει αρκετά αλλά… συνεχίζεις. Μέχρι που κάτι άλλο σε αποσπάσει, ή νιώσεις ενοχές και σταματήσεις.
4) Συνδέεται με μια αίσθηση “κενού”
Ρώτα τον εαυτό σου: «Είμαι πεινασμένος στο στομάχι ή πονάω κάπου αλλού;» Στο άγχος; Στην καρδιά; Στο μυαλό;
Στο 90% των περιπτώσεων, η συναισθηματική πείνα εμφανίζεται μετά από ένταση, σύγκρουση, μοναξιά, πλήξη, στεναχώρια – όχι μετά από 3 ώρες χωρίς φαγητό.
5) Συχνά οδηγεί σε υπερβολή
Το μυαλό δεν ξέρει από όρια. Όταν τρως για να “σβήσεις” το συναίσθημα, τρως μέχρι να νιώσεις βάρος, όχι μέχρι να νιώσεις κορεσμό.
6) Αφήνει πίσω ενοχές
Η πραγματική πείνα αφήνει κορεσμό και ισορροπία. Η συναισθηματική αφήνει βάρος – όχι στο στομάχι, αλλά στο μυαλό. Αν μετά το φαγητό νιώθεις τύψεις, απογοήτευση ή σκέφτεσαι «γιατί το έκανα;», τότε μάλλον δεν πεινούσε το σώμα.
Και τώρα; Πώς αντιμετωπίζεται; Δεν είναι εύκολο. Αλλά είναι απολύτως εφικτό.
-Σταμάτα για 60 δευτερόλεπτα
Όχι 10. Όχι 20. Ένα ολόκληρο λεπτό. Κλείσε τα μάτια και ρώτα: «Τι νιώθω; Τι πραγματικά χρειάζομαι;» Μπορεί η απάντηση να μην είναι φαγητό.
-Βάλε σε λέξεις το συναίσθημα
Όταν ονομάζεις αυτό που νιώθεις, χάνει τη δύναμή του.
«Είμαι στρεσαρισμένος.»
«Νιώθω μόνος.»
«Βαριέμαι.»
Το 80% της έντασης πέφτει μόνο με αυτό.
-Βρες μια εναλλακτική παρηγοριά
– Γρήγορη βόλτα
– Ντους
– Μουσική
– Μήνυμα σε φίλο
– Αναπνοές για 1 λεπτό
Κάτι που σε “γεμίζει” χωρίς να σε βαραίνει.
-Μην τιμωρείς τον εαυτό σου
Η συναισθηματική πείνα δεν είναι αποτυχία. Είναι ένας τρόπος αυτοπροστασίας που έμαθες σε δύσκολες στιγμές. Τώρα απλώς μαθαίνεις έναν νέο τρόπο.
-Το πιο σημαντικό: Μάθε να ακούς το σώμα σου
Το σώμα μιλάει με ήρεμη φωνή. Το μυαλό με έντονη. Όσο εξασκείς αυτή τη διάκριση, θα αρχίσεις να αναγνωρίζεις ποια “πείνα” σου μιλάει κάθε φορά.
Η συναισθηματική πείνα δε χρειάζεται να εξαφανιστεί για να ζήσεις ισορροπημένα. Χρειάζεται να την αναγνωρίσεις, να της δώσεις χώρο, αλλά όχι τον πλήρη έλεγχο.
Στο τέλος της ημέρας, δεν ψάχνεις τροφή. Ψάχνεις σύνδεση. Και η πιο σημαντική σύνδεση είναι αυτή με τον εαυτό σου.
Συντάκτης: Τζοάννα Λέκα
