Ποια είναι τα 10 πιο διάσημα earworms όλων των εποχών

Σε όλους μας έχει συμβεί να μας κολλήσει μια μελωδία στο μυαλό και ασυναίσθητα να την τραγουδάμε. Το χειρότερο σε αυτή την περίπτωση, είναι πως σε μεγάλο ποσοστό οι μελωδίες που μας κολλάνε είναι τραγούδια που μπορεί καν να μη μας αρέσουν ή να μην είναι από αυτά που θα επιλέγαμε να βάλουμε κάποια στιγμή στο σπίτι μας. Οπότε ήδη το φαινόμενο αυτό γίνεται παράξενο, γιατί ένα τραγούδι που δεν ανήκει στο εύρος των προτιμήσεών σου, σφηνώνεται στο κεφάλι σου και καταλήγει να παίζει σε λούπα μέσα στο μυαλό σου. Το φαινόμενο αυτό, ονομάζεται earworm.

Το 2016, ερευνητές του Πανεπιστημίου Goldsmiths του Λονδίνου διεξήγαγαν έρευνα για να κατανοήσουν τα χαρακτηριστικά των earworms. Συγκέντρωσαν στοιχεία από τους συμμετέχοντες σχετικά με τις εμπειρίες τους, τους τύπους των τραγουδιών που τους κολλάνε και πόσο συχνά συμβαίνει το φαινόμενο. Ο πρώτος προφανής λόγος που εύκολα θα σκεφτόταν κανείς, είναι πως ένα τραγούδι μπορεί να σου κολλήσει επειδή το ακούς συχνά. Ειδικά στη σύγχρονη εποχή, αντιλαμβανόμαστε όλοι πως τα ραδιόφωνα αναπαράγουν πολύ περισσότερο τραγούδια τα οποία τείνουν να γίνουν επιτυχίες, αφήνοντας στην άκρη αλλά λιγότερα εμπορικά. Ομοίως τα trends στα σόσιαλ παίζουν καλά το παιχνίδι τους, κάνοντας ένα τραγούδι να ακούγεται συχνότερα κι από βήχα. Έτσι είναι φυσιολογικό από τη στιγμή που ακούμε σε καθημερινή βάση ένα τραγούδι, έπειτα, να το τραγουδάμε χωρίς να έχουμε καμία τέτοια πρόθεση.

Ειδικά όταν ακούμε αυτό το τραγούδι, καθώς κάνουμε τα ψώνια μας σε ένα κατάστημα ή ενώ απολαμβάνουμε τον καφέ μας, και γενικά σε στιγμές που δεν είμαστε απόλυτα συγκεντρωμένοι σε αυτό, ενσωματώνεται στο ασυνείδητο τμήμα του εγκεφάλου μας. Αποτέλεσμα αυτού είναι ότι μας δημιουργεί συνειρμούς και συνδέσεις κι έτσι, την επόμενη φορά που θα πιούμε τον καφέ μας θα το σκεφτούμε. Ομοίως τεράστια σημασία έχει η επιλογή των λέξεων σε ένα τραγούδι, ο ρυθμός και η συχνότητα και το πόσο αυτή εναρμονίζεται με τα αυτιά μας, όπως επίσης και πιθανή συναισθηματική σύνδεση που αποκτάμε μαζί του.

Ένα επίσης ενδιαφέρον αποτέλεσμα της έρευνας, είναι πως πολλές φορές το φαινόμενο αυτό παρουσιάζεται σε καταστάσεις άγχους ή νευρικότητας και γενικά όταν ο ανθρώπινος εγκέφαλος βρίσκεται σε εγρήγορση. Το πείραμα έδειξε πως πολλοί άνθρωποι σε μία κατάσταση έντονη επαναλαμβάνουν μες στο μυαλό τους τραγούδια και μουσικές που έχουν γρήγορο ρυθμό ή αντίστοιχα οξύ ήχο. Το επόμενο αξιοπερίεργο φαινόμενο το οποίο παρατηρήθηκε, είναι το γεγονός πως τα τραγούδια αυτά τα οποία ανέφεραν όσοι συμμετείχαν στο πείραμα ήταν κοινά. Δηλαδή, όσοι είχαν αναφέρει ένα συγκεκριμένο καλλιτέχνη κι ένα εμπορικό τραγούδι που τους είχε κολλήσει κάποια στιγμή στο μυαλό, συνέπεσαν με εκείνα άλλων συμμετεχόντων και μάλιστα με ακρίβεια χρονολογίας που το τραγούδι κυκλοφόρησε. Τώρα αν αυτό αποτελεί ένα τυχαίο τρικ του εγκεφάλου ή ένα διαφημιστικό κόλπο του μουσικών παραγωγών που πηγαίνει πάρα μα πάρα πολύ καλά, δεν μπορούμε να το ξέρουμε.

Tα 10 πιο διάσημα earworms όλων των εποχών, καταγράφηκαν ως εξής:

-Queen – ‘We Will Rock You’ Released: 1977
-Pharrell Williams – ‘Happy’
-Queen – ‘We Are The Champions’
-The Proclaimers – ‘I’m Gonna Be (500 Miles)’
-The Village People – ‘YMCA’
-Queen – ‘Bohemian Rhapsody’
-Europe – ‘The Final Countdown’
-Bon Jovi – ‘Livin’ On A Prayer’
-James Pierpoint – ‘Jingle Bells’
-Baha Men – ‘Who Let The Dogs Out?’

Ένα τελευταίο συμπέρασμα της έρευνας είναι πως υπάρχει συνοχή κι όσον αφορά τα μουσικά χαρακτηριστικά των τραγουδιών που μπαίνουν μέσα στο μυαλό σου χωρίς εσύ να τους έχεις δώσει την άδεια. Τα τραγούδια τα οποία συνήθως παρουσιάζουν αυτή την τάση είναι κομμάτια που έχουν γρήγορο ρυθμό όπως αναφέραμε και προηγουμένως. Επίσης οι μελωδίες τους έχουν κάποια συγκεκριμένα σχήματα τα οποία μπορεί να κωδικοποιήσει ο εγκέφαλός μας ως ευδιάκριτα. Είναι μουσικά μοτίβα τα οποία ήδη γνωρίζουμε, πιθανόν από παιδικά τραγούδια, ή απλώς μας είναι πολύ οικεία ως θέματα. Αυτό απευθείας κάνει μέσα στο μυαλό μας τη σύνδεση του γνώριμου. Τέλος, πολύ συχνά μπορεί να έχουν μεγάλα διαστήματα, δηλαδή αρκετή απόσταση ανάμεσα στις νότες, κάτι το οποίο διεγείρει το μυαλό και το βοηθάει να απομνημονεύσει εύκολα αυτή τη μελωδία και πολύ συχνά να την αναπαράγει.

Σίγουρα ο ανθρώπινος εγκέφαλος έχει πολλές δυνατότητες όπως και πολλά ανεξερεύνητα μονοπάτια. Ήδη έχουμε ακούσει για τα υποσυνείδητα μηνύματα που μπορεί να περνιούνται μέσα από τις διαφημίσεις ως οπτικά ερεθίσματα. Αν κάποιοι λοιπόν πάρουνε αυτά τα γνωρίσματα και τα εκμεταλλευτούν, ακόμη κι όσον αφορά την αντιληπτική ικανότητα του μυαλού μας σε σχέση με τη μουσική, μπορούν πολύ εύκολα να δημιουργήσουν επιτυχίες ή να προωθήσουν τραγούδια που εκείνοι επιθυμούν. Ίσως όλο αυτό να ακούγεται σαν θεωρία συνωμοσίας, αν κάποιος όμως το χρησιμοποιήσει στρατηγικά, μπορεί να γίνει κι ολόκληρη μπίζνα.

Το μόνο σίγουρο είναι ότι το μυαλό μας είναι ένα μέσο μαγικό και σε πολύ μεγάλο βαθμό ανεξερεύνητο. Κι όσα περισσότερα μαθαίνουμε γι’ αυτό, τόσο πιο περίπλοκο φαίνεται να γίνεται. Τι να πεις, ας πάω ν’ ακούσω κανένα τραγούδι.