Ποτέ δεν έδωσα βάση αν το τότε τριών ετών παιδί μου, μπορούσε να κάνει κάτι καλύτερα από μένα ή τον πατέρα του. Έτσι, ξεκινώντας το άρθρο αυτό, μπήκα στη διαδικασία να ψαχουλέψω πηγές από το internet. Έλεγα «δεν μπορεί, όλο και κάτι θα βρω το οποίο θα μου φέρει εικόνες από τα παλιά και θα ταυτιστώ ως μάνα». Μάταιη όμως η αναζήτηση καθ’ ότι έφαγα χοντρή πόρτα. Ξεκίνησα λοιπόν να ρωτάω φίλους και γνωστούς που έχουν παιδιά σ’ αυτή την ηλικία ή λίγο μεγαλύτερα, ώστε να μαζέψω πληροφορίες, αλλά κι εκεί τζίφος. Όσους και να ρώτησα έβλεπα το ίδιο απλανές και γεμάτο απορία βλέμμα με το δικό σου που είχα την αρχική διερώτηση. Τελικά υπάρχει κάτι που μπορεί να κάνει καλύτερα ένα τρίχρονο παιδί από έναν ενήλικα ή είναι ένας μύθος;

Την απάντηση την πήρα από το ίδιο το παιδί της φίλης μου -ηλικίας τριών ετών- όταν τους επισκέφτηκα στο σπίτι τους προ λίγων ημερών. Το παρατήρησα λίγο παραπάνω στον χώρο κι άρχισαν σιγά-σιγά να ξεπηδούν οι δικές μου μνήμες από το δικό μου παιδί. Δείτε πόσο εύκολα μπορεί να μας βάλει ένα τρίχρονο παιδί τα γυαλιά, λοιπόν, και πόσο δύσκολο μας είναι να το παραδεχτούμε!

 

Φαντασία και δημιουργικότητα: Μπορούν να κάνουν με ευκολία να μοιάζει ένα σπίτι με γκαλερί έργων τέχνης

Ποιο είναι το αγαπημένο παιχνίδι των παιδιών σε όλες τις ηλικίες; Εννοείται το παιχνίδι με τα χρώματα, κοινώς η ζωγραφική. Όλοι γνωρίζουμε ότι η ζωγραφική έχει σοβαρή επίδραση στη συναισθηματική ανάπτυξη του παιδιού καθώς είναι ένας πολύ άμεσος κι ελεύθερος τρόπος έκφρασης. Αυξάνει τη διάθεση για δημιουργικότητα, διεγείρεται η παρατηρητικότητα, ενισχύεται η αυτοεκτίμηση κι η κριτική σκέψη στο κομμάτι της αισθητικής και των τεχνών. Βέβαια ένα παιδί στα τρία του χρόνια αποκλείεται να πιάσει το πινέλο ν’ αρχίζει ν’ αποτυπώνει πάνω σε καμβά περίτεχνα έργα, αφού αναπτυξιακά είναι σε εξελικτική διαδικασία οι δεξιότητες της λεπτής κι αδρής κινητικότητάς του. Αλλά, από την άλλη, χρειαζόμαστε απαραίτητα καμβά για να ζωγραφίσουμε; Αφού έχουμε τους τοίχους και το πάτωμα! Είναι απαραίτητα εργαλεία ζωγραφικής το πινέλο ή ο μαρκαδόρος ώστε να βάλεις όπως λένε τη δική σου πινελιά στον χώρο; Αφού έχουμε ολόκληρη την παλάμη –για να μην πω και την πατούσα- κι όποιο άλλο μέρος του σώματος μπορεί να χρησιμοποιηθεί σαν εργαλείο ζωγραφικής. Βρείτε μου εσείς έναν ενήλικα ο οποίος μπορεί να φιλοτεχνήσει πάνω στο τοίχο του σπιτιού του ή στο πάτωμα ή στο τραπέζι μια αφηρημένη –κατά βάση- ζωγραφιά κι αφού την ολοκληρώσει να τη θαυμάζει μετά για ώρες σαν περιώνυμος ζωγράφος.

Ουδείς ενήλικας δε θα το κάνει όπως το κάνουν και το χαίρονται τα παιδιά! Τα οποία παιδιά σ’ αυτήν την ηλικία, εκτός από εξαίρετοι μικροί ζωγράφοι αφηρημένης τέχνης, γίνονται και πολύ εφευρετικοί ως προς το εργαλείο που θα χρησιμοποιήσουν για να κάνουν την εικαστική τους παρέμβαση στον χώρο ή ακόμα και το υλικό που θα δώσει αυτήν τη χρωματική νότα σε οποιαδήποτε επιφάνεια του σπιτιού. Για παράδειγμα, η κόκκινη σάλτσα από τα μακαρόνια μπορεί ν’ αντικαταστήσει ισάξια έναν κόκκινο μαρκαδόρο. Έτσι λοιπόν, αποδεικνύεται ότι οι τρίχρονοι μικροί μας φίλοι καταφέρνουν καλύτερα από τον κάθε ενήλικα να μετατρέψουν το σπίτι τους σε μια προσωπική γκαλερί έργων τέχνης, με εναλλακτικές μεθόδους ζωγραφικής.

 

Αντανακλαστικά κι αθόρυβη κίνηση: Είναι καλύτεροι players στο κρυφτό από έναν ενήλικα

Ένα ακόμα αγαπημένο παιχνίδι των παιδιών -το οποίο λατρεύαμε κι εμείς ως παιδιά- είναι το κρυφτό. Δε νομίζω να διαφωνεί κανένας με το παραπάνω, καθώς δεν υπάρχει άνθρωπος που να μην έχει παίξει κρυφτό έστω μία φορά στη ζωή του. Ένα κλασικό παιχνίδι που έχει μεγαλώσει γενιές και γενιές κι αν το δούμε λίγο πιο βαθιά, αναπτύσσει σημαντικές δεξιότητες στο παιδί, όπως εκείνη της στρατηγικής, της ομαδικότητας, της εφευρετικότητας και πολλών άλλων οι οποίες το βοηθούν στην ψυχοσυναισθηματική του ανάπτυξη. Οι τρίχρονοι φίλοι μας όμως δε χρειάζονται απαραίτητα πάντα άλλα παιδάκια για να παίξουν κρυφτό. Λατρεύουν να παίζουν και μόνα τους. Σας φέρνω ένα αρκετά -σε όσους μεγαλώνουμε παιδιά- οικείο παράδειγμα. Βρίσκεστε στο μπάνιο κι έχετε αφήσει το παιδί σας στο δωμάτιό του να παίζει ήρεμα με τα τουβλάκια του. Νιώθετε μια ασφάλεια γιατί ακούτε ένα σιγανό μουρμούρισμα που κάνει κατά τη διάρκεια του παιχνιδιού.

Ξαφνικά όμως σταματάει· η γιαγιά μου έλεγε ότι «παιδί που παίζει και δεν ακούγεται κάτι μαγειρεύει». Ξεκινάει το πρώτο μούδιασμα στο κεφάλι. Βγαίνετε από το μπάνιο και πάτε βιαστικά στο δωμάτιό του. Τα τουβλάκια πεταμένα στο πάτωμα και το παιδί άφαντο. Έρχεται το δεύτερο μούδιασμα κι αυτήν τη φορά μουδιάζει και το αριστερό σας χέρι. Ξεκινάτε λοιπόν να φωνάζετε το όνομα του μικρού σας και παράλληλα σκύβετε κάτω από το κρεβάτι: θεωρώ ότι είναι το πρώτο που κάνουμε όλοι. Ψάχνετε λοιπόν όλο το δωμάτιο και τους πιθανούς χώρους όπου θα μπορούσε να κρυφτεί -όπως ντουλάπες, πίσω από την κουρτίνα κ.λπ.- δυναμώνοντας παράλληλα την ένταση της φωνής σας. Μόλις βγείτε από το δωμάτιο αρχίζετε και τρέχετε σαν τρελοί μέσα στο υπόλοιπο σπίτι, γκαρίζοντας πλέον το όνομά του. Τι κεφάλι; Tι χέρια; Τι πόδια; Το εγκεφαλικό σάς κλείνει το μάτι κι εσείς ουρλιάζετε «πού έχεις κρυφτεί βρε; Aν σε πιάσω την έβαψες». Αφού λοιπόν έχετε ξελαρυγγιαστεί και δεν έχετε καταφέρει να εντοπίσετε την κρυψώνα του και το στόμα σας έχει αρχίσει να στραβώνει, βλέπετε το μικρό ανθρωπάκι να τρέχει χαρούμενο και να φτύνει περήφανα τον τοίχο. Πείτε μου εσείς τώρα. Ποιος είναι καλύτερος player στο κρυφτό; Εσείς ή εκείνο;

 

Ευλυγισία: Αναπτύσσουν πολύ γρήγορα τις ικανότητες των νίντζα

Ο Νίκος Καζαντζάκης είχε γράψει στο βιβλίο του «Αναφορά στον Γκρέκο» την πασίγνωστη φράση «Φτάσε όπου δεν μπορείς παιδί μου». Αν τα τρίχρονα κρατούσαν σημαία, το μόνο σίγουρο είναι ότι κάτω από το οικόσημό της θα υπήρχε γραμμένη η συγκεκριμένη φράση. Λατρεύουν να βλέπουν τον κόσμο από ψηλά κι αυτό είναι και το κύριο κίνητρό τους για να προσπαθούν να φτάνουν σε όλο και πιο δύσβατα σημεία. Ξεκινάνε από το κρεβάτι τους, μετά το σκαμπό, μεταπηδούν σε καναπέδες, ενίοτε σε τραπέζια, πάγκους κουζίνας και γενικά σε ό,τι είναι λίγο ή πολύ παραπάνω από το ύψος τους. Όταν πάλι βγαίνουν εκτός σπιτιού αρχίζουν από τσουλήθρες, δοκιμάζουν μετά τα δέντρα, μόλις νιώσουν πιο σίγουρα τις μάντρες και καταλήγουν στους πολυπόθητους ώμους των πατεράδων τους, που είναι το καλύτερό τους γιατί «και θέα έχεις και συνεχίζεις τη βόλτα σου ξεκούραστα».

Γενικά ότι είναι μη ευθεία αποτελεί ένα τρελό ερέθισμα για εκείνα κι έναν επικείμενο στόχο προς κατάκτηση. Για εμάς τους ενήλικες –εκτός ότι μας σηκώνονται οι τρίχες όταν τα βλέπουμε σκαρφαλωμένα εκεί που δεν πρέπει να είναι με κίνδυνο να χτυπήσουν- είναι αξιοζήλευτο το θάρρος τους καθώς και η ταχύτητα της παρκουρίστικης τεχνικής που αναπτύσσουν από τα πρώτα τους κατορθώματα. Ένα πολύ συνηθισμένο παράδειγμα είναι ένα τρίχρονο παιδί να παίζει ανέμελα στο χαλί της κουζίνας με τις κατσαρόλες και τις κουτάλες. Ξαφνικά να πέφτει σιωπή, εκεί έρχεται στο προσκήνιο το ρητό της γιαγιάς μου «παιδί που παίζει και δεν ακούγεται κάτι μαγειρεύει» και μέχρι να γυρίσεις το κεφάλι σου να το βλέπεις σκαρφαλωμένο στον πάγκο της κουζίνας ν’ ανοίγει το πάνω ντουλάπι με στόχο να πιάσει τη γυάλινη σαλατιέρα την οποία έβαλε στο μάτι το μεσημέρι καθώς έκοβες εσύ την ντοματοσαλάτα. Βρείτε μου λοιπόν εσείς έναν ενήλικα -εκτός αν είναι νίντζα– που σε χρόνο ντε-ντε καταφέρνει να μετακινείται τόσο αθόρυβα κι αέρινα στον χώρο. Ουδείς!

Αν κάνουμε λίγο πιο πέρα τους φόβους μας, τους ψυχαναγκασμούς μας με το σπίτι και τα άγχη μας, τότε με ευκολία διαπιστώνουμε ότι ίσως η ηλικία των τριών ετών είναι η πιο διδακτική ηλικία για έναν ενήλικα άνθρωπο. Τι εννοώ: H τέχνη είναι δημιουργία και δεν μπορείς να της βάλεις όρια, διαφορετικά παύει να λέγεται και τέχνη. Κάποια στιγμή όλοι θα χρειαστεί να βάλουμε σε δράση τη στρατηγική μας ώστε να γλιτώσουμε από κάποια δυσκολία για να πούμε περήφανοι στο τέλος «φτου ξελευθερία». Οι ευθείες της ζωής μας είναι οι εύκολοι στόχοι, ενώ όταν κατακτήσεις ένα ύψωμα να είσαι βέβαιος ότι θ’ απολαύσεις και την καλύτερη θέα. Τελικά τα τρίχρονα, όχι μόνο κάνουν καλύτερα πράγματα απ’ ότι ένας ενήλικας, αλλά ξέρουν και κάτι παραπάνω για τη ζωή από εμάς.

 

Συντάκτης: Θάλεια Διαμαντούλη
Επιμέλεια κειμένου: Γιοβάννα Κοντονικολάου