And so it begins: Πώς φτιάχτηκε το πρώτο βινύλιο

Tο μαγικό αντικείμενο, το γνωστό κι ως δίσκος, που τοποθετείς στο πικ απ κι έπαιζε μουσική με μια βελόνα τα το χαϊδεύει απαλά. Το στρογγυλό πιάτο που κάνει τη μουσική ν’ ακούγεται απλώς καλύτερα. Που φτιάχνει τις πιο πολύτιμες συλλογές και κάνει τα πιο ευχάριστα παράσιτα. Ίσως και να έχεις κάποια, αν είσαι λάτρης της μουσικής. Πάμε να κάνουμε ένα ταξίδι στο παρελθόν, να δούμε την ιστορία και την εξέλιξή του στο χρόνο.

Παππούς του βινυλίου ήταν ο φωνογράφος ή φωνοαυτογράφος Edouard Leon Scott, που το 1857 κατοχύρωσε ως πατέντα την εφεύρεσή του. Επρόκειτο για ένα μηχάνημα αποτελούμενο από ένα χωνί, συνδεδεμένο μ’ έναν γυάλινο κύλινδρο που ήταν τυλιγμένος με γουρουνότριχα. Η πρώτη ηχογράφηση σε φωνογράφο ανήκει στον ίδιο τον Scott. Τραγούδησε πειραματικά ένα παιδικό τραγουδάκι της εποχής, το Claire de la Lune. Τα αποτελέσματα όμως της εφεύρεσής του δεν ήταν τ’ αναμενόμενα. Η συσκευή του, ενώ μπορούσε να ηχογραφήσει τη μουσική, δεν μπορούσε να την αναπαράγει.

Ωστόσο η αρχή είχε γίνει. Το 1877 ο γνωστός Thomas Edison, εξέλιξε τον φωνογράφο βελτιώνοντας τη λειτουργία των γυάλινων κυλίνδρων που μπορούσαν πλέον ν’ αναπαράγουν τη μουσική που καταγραφόταν επάνω τους. Το ταξίδι της ηχογράφησης της μουσικής αλλά και της διάδοσής της είχε αρχίσει.

Με την αλλαγή του αιώνα και κάπου στις αρχές του 1900, ο φωνογράφος δίνει τη θέση του στο γραμμόφωνο, τον πατέρα του βινυλίου. Το γραμμόφωνο ήταν μια συσκευή που κράτησε μεν τη λειτουργία του φωνογράφου, αλλά άλλαξε τον τρόπο αναπαραγωγής του ήχου και της μουσικής. Στο χωνί προστέθηκε ένα ξύλινο κουτί με μια χειροκίνητη μανιβέλα που κούρδιζε το γραμμόφωνο. Οι γυάλινοι κύλινδροι αντικαταστάθηκαν από λαστιχένιους δίσκους, χαραγμένους με αυλάκια, μέσα στα οποία εφάρμοζε μια βελόνα και κατά την περιστροφή του δίσκου αναπαράγονταν η μουσική. Πρόδρομος του γραμμοφώνου ήταν ο Graham Bell. Λόγω οικονομικών προβλημάτων όμως, που αντιμετώπισε η εταιρεία του, δεν μπόρεσε να προχωρήσει το εγχείρημά του. Η καθιέρωσή του έγινε από τον Γερμανό Emil Berliner, ο οποίος κατάφερε να μειώσει το κόστος παραγωγής και κατ’ επέκταση να το κάνει πιο φθηνό, ώστε να μπει σε περισσότερα σπίτια.

Και να, που φτάνουμε στα μέσα του αιώνα. Οι λαστιχένιοι δίσκοι του γραμμοφώνου δίνουν τη θέση τους στους δίσκους βινυλίου. Κατασκευαστής τους ήταν ο Αυστριακός Peter Goldmark. Το βινύλιο υπερτερούσε κατά πολύ από τους δίσκους του γραμμοφώνου. Βασικό του πλεονέκτημα ήταν πως ήταν πολύ φθηνότερο σαν υλικό, κάτι που εύλογα σήμαινε χαμηλότερο κόστος παραγωγής, άρα και πώλησης. Επιπλέον ο δίσκος βινυλίου είχε μεγαλύτερη χωρητικότητα- χωρούσε περισσότερα τραγούδια από τον δίσκο του γραμμοφώνου, ήταν πιο ελαφρύς και παίζονταν στο πικ απ, μια συσκευή που συνδέονταν στο ρεύμα χωρίς ν’ απαιτεί το συνεχές κούρδισμα του γραμμοφώνου. Το σημαντικότερο, όμως, πλεονέκτημα ήταν η καλύτερη ποιότητα ήχου που έδινε το βινύλιο.

Όλ’ αυτά έκαναν το βινύλιο, το πλέον εμπορεύσιμο αλλά και δημοφιλές μέσο αναπαραγωγής μουσικής. Σε όλα τα κλαμπάκια της εποχής, στα Dj’s booths αλλά και σε πολλά σπίτια ξεχώριζε η γωνία με το πικ απ και τα ράφια με τους δίσκους. Η μουσική είχε πια βρει ένα σώμα για να ζήσει. Και το σώμα αυτό ήταν φτιαγμένο από βινύλιο.

Φτάνοντας στο σήμερα, διαπιστώνουμε μια από τις αρνητικές πτυχές της τεχνολογίας σε ό,τι αφορά τη μουσική. Τώρα πια, με ένα κλικ στον υπολογιστή μας από πλατφόρμες όπως το YouTube ή το Spotify, βρίσκουμε και κατεβάζουμε σε αρχείο, με ευκολία τη μουσική που μας αρέσει να ακούμε. Κάτι όμως χάθηκε. Αυτό το κάτι είναι εκείνη η ιεροτελεστία που ακολουθούσε το βινύλιο. Από την επιλογή του άλμπουμ και την αγορά του στα δισκάδικα, μέχρι και το άνοιγμα του δίσκου και την τοποθέτησή του στο πικ απ. Αυτό όμως που δεν θα χαθεί ποτέ, είναι η νοσταλγία. Η νοσταλγία μιας εποχής τόσο ρομαντικής σαν εκείνης του βινυλίου. Που απ’ ό,τι φαίνεται δε θα μας αφήσει να ξεχάσουμε τους δίσκους καθώς οι πωλήσεις τους για το 2020-2021 έδειξαν αύξηση 24% κι άγγιξαν τις αγορές των 80s. Γιατί τελικά, το ν’ ακούς μουσική μέσω του βινυλίου φαίνεται πως ήρθε για να μείνει. Κι ευτυχώς γι’ αυτό, γιατί δε συγκρίνεται με καμία λίστα στο Spotify.

Θέλουμε και τη δική σου άποψη!

Στείλε το άρθρο σου στο info@pillowfights.gr και μπες στη μεγαλύτερη αρθρογραφική ομάδα!

Μάθε περισσότερα ΕΔΩ!