Με μια εικόνα που έκανε τον γύρο του διαδικτύου, ο Αποστόλης Τότσικας φωτογραφήθηκε από τη σύζυγό του, Ρούλα Ρέβη, φορώντας κόκκινο κραγιόν. Η φωτογραφία, αν και απλή στην πρώτη ματιά, άνοιξε μια μεγάλη συζήτηση. Όχι για το χρώμα ή την αισθητική, αλλά για το τι σημαίνει σήμερα «ανδρισμός».
Η Ρέβη συνόδευσε τη δημοσίευση με μια φράση-δήλωση: «Ανατροπή στερεοτύπων “ανδρισμός δε σημαίνει φόβος για το κόκκινο”. Ευχαριστώ τον Αποστόλη Τότσικα, που ποτέ δε φοβήθηκε, ποτέ δεν σταματά να παίζει μαζί μου, ποτέ δε δίστασε να δοκιμάσει πράγματα, και ποτέ κανείς και τίποτα δεν μπορεί να κλονίσει την εργατικότητά του, την αφοσίωση του και την αντίληψη του για τη δουλειά του αλλά και τη δική μου. Σ’ αγαπώ».
View this post on Instagram
Και μέσα σε αυτή τη μικρή φράση, χωράει ολόκληρη η επανάσταση της εποχής μας. Γιατί το κόκκινο –το χρώμα του πάθους, της ζωής, του αίματος και της φωτιάς– δεν ανήκει σε κανένα φύλο. Ούτε το κραγιόν, ούτε η ευαισθησία, ούτε η έκφραση. Ανήκουν όμως σε εκείνον που τολμά να είναι αληθινός και αυθεντικός.
Για δεκαετίες, ο ανδρισμός ταυτίστηκε με τη σκληρότητα, την αποστασιοποίηση, τη δύναμη χωρίς συναίσθημα. Ο άνδρας «έπρεπε» να είναι βράχος, να μη λυγίζει, να μη δείχνει ευαισθησία. Κάθε τι διαφορετικό θεωρούνταν αδυναμία και οποιοδήποτε αγκάλιασμα μιας πιο τρυφερής πλευράς, ήταν λόγος να είναι “λιγότερο άνδρας”.
Κι όμως, το θάρρος δε βρίσκεται στο να κρύβεις, απεναντίας βρίσκεται στο να αποκαλύπτεις. Δεν είναι αδυναμία να αγκαλιάζεις τη θηλυκή σου πλευρά που είναι ένα ολόδικό κομμάτι μέσα σου από τη γέννησή σου κιόλας. Είναι γνώση, ωριμότητα και αυτοπεποίθηση. Η εικόνα του Τότσικα δεν προκάλεσε απλώς σχόλια, βέβαια, λειτούργησε σαν καθρέφτης. Γιατί ο καθένας είδε εκεί μέσα κάτι δικό του: άλλος είδε θάρρος, άλλος πρόκληση, άλλος απλώς έναν άνδρα με κόκκινα χείλη. Αυτό όμως είναι το νόημα της τέχνης, της ελευθερίας και, τελικά, της ίδιας της ανθρωπιάς– να σου θυμίζει πως τίποτα σε αυτήν τη ζωή δεν έχει μόνο μια ερμηνεία.
Ο σύγχρονος άνδρας δεν είναι εκείνος που φοβάται μήπως τον «παρεξηγήσουν», είναι εκείνος που δε χρειάζεται πια να αποδείξει τίποτα. Δε νιώθει την ανάγκη να δείχνει «σκληρός» για ν’ είναι δυνατός. Η ευαισθησία του δε μειώνει τη δύναμή του– την ολοκληρώνει. Ο ανδρισμός, όταν είναι αυθεντικός, δεν έχει να κάνει με το φύλο, αλλά με τη συνείδηση.
Κι αν το κόκκινο κραγιόν έγινε σύμβολο, είναι γιατί κρύβει ένα βαθύτερο μήνυμα: να μη φοβάσαι να παίξεις, να δοκιμάσεις, να δεις τον εαυτό σου μέσα από έναν άλλον φακό. Γιατί όποιος δε ρισκάρει να «λερωθεί» με χρώμα, μένει για πάντα ασπρόμαυρος. Η πράξη αυτή ήταν μια φωτογραφία-πρόκληση, αλλά και μια δήλωση αγάπης, εμπιστοσύνης και αποδοχής. Μια γυναίκα που θαυμάζει τον άνδρα της όχι επειδή «δε φοβάται το κραγιόν», αλλά επειδή δε φοβάται να είναι ελεύθερος. Και ένας άνδρας που, με απλότητα, δείχνει πως η αληθινή δύναμη δε βρίσκεται στην άρνηση του διαφορετικού, αλλά στην αποδοχή του.
Στο τέλος, αυτό που μας μαθαίνει η εικόνα δεν είναι τίποτα λιγότερο από την ουσία της ισορροπίας: να ενώσεις το αρσενικό και το θηλυκό μέσα σου, να αγκαλιάσεις όλα τα κομμάτια σου χωρίς ντροπή και να σταθείς μπροστά στον κόσμο με αλήθεια, ακόμα κι αν εκείνος δε σε καταλάβει ή δεν είναι έτοιμος ακόμα να σε καταλάβει.
Γιατί ο ανδρισμός δεν είναι φόβος για το κόκκινο! Ο ανδρισμός είναι η δύναμη να φορέσεις το κόκκινο – όταν το νιώθεις, αν το νιώθεις.
Και όπως έγραψε και ο Friedrich Nietzsche: «Η ελευθερία δεν είναι να κάνεις ό,τι θέλεις, είναι να τολμάς να είσαι αυτό που είσαι».
