Αγαπητοί φίλοι και φίλες του διαδικτύου, κρατηθείτε από τις καρέκλες σας: η επιστήμη μίλησε. Σύμφωνα με καινούργια έρευνα, ο «εθισμός στο π@ρνό» δεν υπάρχει. Ναι, σωστά διαβάσατε. Ό,τι κι αν σας είπε ο θείος σας ο συντηρητικός ή η ξαδέρφη σας η ψυχολόγος στο οικογενειακό τραπέζι, η επιστήμη απαντάει: χαλαρώστε, παιδιά, δεν είστε εθισμένοι — απλώς σας αρέσει.
Κι εδώ κάπου ακούω το συλλογικό «ουφ» ανακούφισης που σκέπασε τον πλανήτη.
Εθισμός ή… χόμπι;
Η μελέτη έδειξε πως η κατανάλωση πορνό δε λειτουργεί όπως η εξάρτηση από ουσίες. Δεν προκαλεί χημικές αλλαγές στον εγκέφαλο όπως η κοκαΐνη, ούτε σας αναγκάζει να πουλήσετε το PlayStation σας για «μια δόση». Αντιθέτως, πρόκειται περισσότερο για ένα συμπεριφορικό μοτίβο: το κάνεις γιατί περνάς καλά.
Σκεφτείτε το: αν ο εθισμός στο πορνό ήταν αληθινός, θα υπήρχαν ήδη ομάδες τύπου «Πορνομανείς Ανώνυμοι», όπου άνθρωποι θα κάθονταν σε κύκλο και θα έλεγαν:
— Γεια, με λένε Κώστα, κι έχω δει τρία tabs ταυτόχρονα.
— Γεια σου, Κώστα.
Αλλά όχι. Αντ’ αυτού, έχουμε απλώς αμέτρητα αστεία memes και το αιώνιο πρόβλημα του browser history.
Οι ειδικοί μιλάνε
Οι ερευνητές υποστηρίζουν πως το να βλέπεις πορνό είναι πιο κοντά στο να τρως σοκολάτα ή να κάνεις scroll στο TikTok. Δεν λέγεται «εθισμός», αλλά «απόλαυση με λίγη υπερβολή». Και ναι, ίσως το παρακάνεις καμιά φορά — όπως τότε που έφαγες όλο το κουτί μελομακάρονα μόνος σου. Αυτό δε σε κάνει «εθισμένο στα μελομακάρονα», σε κάνει απλώς άνθρωπο με κακή αυτοσυγκράτηση και καλή όρεξη.
Το κοινωνικό δράμα
Φυσικά, η είδηση δεν άρεσε σε όλους. Υπάρχουν εκείνοι που επένδυσαν χρόνια σε διαλέξεις για το «καταστροφικό φαινόμενο του εθισμού στο πορνό». Τώρα πρέπει να ξαναγράψουν τα PowerPoint τους. Αντί για «Εθισμός», ίσως πρέπει να βάλουν τίτλο «Προτιμήσεις στο leisure time». Δεν έχει το ίδιο δραματικό βάρος, αλλά τουλάχιστον δε θα γελάει το ακροατήριο.
Τι σημαίνει αυτό για σένα;
Πρώτον, μπορείς να σταματήσεις να αγχώνεσαι ότι έχεις κάποιο πρόβλημα επειδή πέρασες μια βραδιά βλέποντας περισσότερο «περιεχόμενο» απ’ όσο Netflix.
Δεύτερον, αν θες να κόψεις ή να περιορίσεις, δε χρειάζεσαι κλινική αποτοξίνωσης. Χρειάζεσαι απλώς λίγη πειθαρχία… ή έστω να βγεις μια βόλτα έξω να δεις ήλιο.
Και τρίτον, μη χρησιμοποιείς πια τη δικαιολογία «είμαι εθισμένος». Αν σε πιάσει η σχέση σου να χαζεύεις πονηρά βιντεάκια, δεν μπορείς να πεις «αγάπη μου, φταίει ο εθισμός». Τώρα θα ξέρει την αλήθεια: φταις εσύ, κι η κακή διαχείριση των tabs σου.
Η αστεία πλευρά της επιστήμης
Δεν είναι υπέροχο όταν η επιστήμη έρχεται να ξεπλύνει την ενοχή μας; Μέχρι χθες νιώθαμε τύψεις, σήμερα μπορούμε να πούμε με αυτοπεποίθηση: «Δεν είμαι εθισμένος. Είμαι απλώς… πολιτιστικά περίεργος».
Ας φανταστούμε μάλιστα το μέλλον:
Τα περιοδικά ευεξίας θα προτείνουν «5 τρόπους να απολαμβάνεις πορνό με ισορροπία, όπως τη μεσογειακή διατροφή».
Οι influencers θα ανεβάζουν stories: «Παιδιά, δεν υπάρχει εθισμός, το είπε η έρευνα, άρα πάω να δω το πέμπτο βιντεάκι στη σειρά».
Και κάποια στιγμή θα υπάρξει debate στη Βουλή για το αν πρέπει να έχουμε… εθνική στρατηγική μέτριας κατανάλωσης πορνό.
Η νέα έρευνα δεν μας λέει «όλοι στο πορνό τώρα, είναι βιταμίνες». Μας λέει απλώς να μην τρομάζουμε. Δεν υπάρχει κλινικός εθισμός. Υπάρχει όμως η καλή, παλιά ανθρώπινη τάση να το παρακάνουμε με πράγματα που μας αρέσουν. Όπως με τον καφέ, τα social media ή το να βλέπεις σειρές «για ένα επεισόδιο ακόμα» και να ξυπνάς σαν ζόμπι.
Άρα, χαλάρωσε. Αν δεις λίγο παραπάνω, δε θα χρειαστείς θεραπεία. Στη χειρότερη, θα χρειαστείς ένα καλύτερο antivirus.
Συντάκτης: Μαρίνα Παναγοπούλου
