Ένας νέος τύπος σ3ξουαλικότητας γεννιέται και αποκαλείται «αγγιγματοφοβική»

Υπάρχει ένα παράδοξο στον σύγχρονο ερωτισμό: ποτέ άλλοτε δεν είχαμε τόσα μέσα για να συνδεθούμε, να μιλήσουμε, να εκτεθούμε και ποτέ άλλοτε η αφή, το πιο παλιό και θεμελιώδες ερωτικό εργαλείο, δεν ήταν τόσο απούσα. Ζούμε σε μια εποχή που το ψηφιακό σώμα υπερτερεί του φυσικού, που το s3xting υποκαθιστά τον ψίθυρο, και που η επιθυμία εξαντλείται στα emoji και στα swipes. Ένας νέος τύπος σ3ξουαλικότητας γεννιέται και αποκαλείται «αγγιγματοφοβική».

Πρόκειται για ένα φαινόμενο που έχει απλώσει τις ρίζες του σε πολλές πλευρές της σύγχρονης κουλτούρας, από το πώς φλερτάρουμε μέχρι το πώς βιώνουμε τον ίδιο μας τον εαυτό ως ποθητό. Σε ένα υπερσυνδεδεμένο περιβάλλον, η υπερβολική ψηφιακή οικειότητα τείνει να παράγει φυσική απόσταση. Το άγγιγμα, το αυθόρμητο, το αδέξιο, το οργανικό, γίνεται όχι μόνο σπάνιο, αλλά και σχεδόν απειλητικό. Οι εφαρμογές γνωριμιών, τα κοινωνικά δίκτυα και τα chatrooms έχουν αναδιαμορφώσει ριζικά τη σεξουαλική αλληλεπίδραση. Το swipe-left/swipe-right προσφέρει μια ψευδαίσθηση ελέγχου και αφθονίας. Ο άλλος γίνεται ένας αλγόριθμος με φωτογραφίες, ένας τίτλος, μερικά hashtags. Εξατομικεύουμε το τι ψάχνουμε, αλλά εξαφανίζουμε την τυχαιότητα, την εγγύτητα, την ανεξήγητη χημεία του πραγματικού κόσμου.

Η γρήγορη αυτή κατανάλωση επιθυμίας οδηγεί συχνά σε σεξουαλικές αλληλεπιδράσεις χωρίς ουσία και βάθος και, πολλές φορές, χωρίς καν φυσική επαφή. Το “digisex” (ψηφιακό σεξουαλικό περιεχόμενο: sexting, video s3x, φαντασιώσεις σε εφαρμογές) γίνεται ένα υποκατάστατο που προσφέρει το ελάχιστο ρίσκο με τη μέγιστη δυνατότητα ελέγχου. Δε χρειάζεται να αγγίξεις. Δε χρειάζεται να εκτεθείς πλήρως. Αυτό οδηγεί σε μια σταδιακή αποσύνδεση από την απτική εμπειρία, το πιο ενσώματο και “αντι-ψηφιακό” στοιχείο της ανθρώπινης ύπαρξης. Η αφή δεν είναι μόνο μια φυσική αίσθηση είναι πράξη εμπιστοσύνης, αμοιβαιότητας και ρίσκου. Είναι πολιτική: σε μια εποχή αποστείρωσης, η φυσική επαφή γίνεται πράξη αντίστασης. Αγγίζοντας τον άλλον, διακινδυνεύεις να χαθεί ο έλεγχος, να ανατραπεί το σενάριο.

Η αφή έχει θερμοκρασία, υγρασία, ιδρώτα. Έχει το απρόβλεπτο της σάρκας, της αναπνοής, της απόστασης που εξαφανίζεται. Και αυτό, για πολλούς ανθρώπους της υπερδικτυωμένης γενιάς, είναι πολύ πιο τρομακτικό από ένα άγνωστο σώμα στην οθόνη. Το σώμα στο Instagram είναι πάντα τέλειο, φιλτραρισμένο, θεαματικό. Το σώμα στο OnlyFans είναι διαθέσιμο επί πληρωμή, αλλά απρόσιτο στην πραγματικότητα. Το σώμα στο Tinder είναι επιθυμητό μόνο όσο παραμένει εικόνα. Η αισθητική της ψηφιακής επιθυμίας έχει δημιουργήσει μια νέα σεξουαλική αισθητικοποίηση χωρίς σωματική ανταπόκριση. Η “θέα” του άλλου έχει αντικαταστήσει την “εμπειρία” του. Το σεξ μετατρέπεται συχνά σε performance, σε σενάριο καταναλωτικό: τι στέλνω, πώς φαίνομαι, πόσα likes παίρνω. Ο ερωτισμός γίνεται self-branding. Και το σώμα δεν είναι πια μέσο, αλλά αντικείμενο κατανάλωσης.

Δεν πρόκειται μόνο για απόρριψη του αγγίγματος. Πολλοί νέοι βιώνουν τη σεξουαλικότητα μέσα από φίλτρα άγχους, παρελθιντικού τραύματος, κοινωνικής πίεσης, ή και πανδημικών εσωστρεφειών. Για κάποιους, η απόσταση είναι ασπίδα. Δεν είναι απλώς φοβία: είναι επιβίωση σε ένα κόσμο που έχει διδάξει πως το σώμα μπορεί να πληγώσει ή να εκτεθεί. Η αγγιγματοφοβική σεξουαλικότητα, λοιπόν, δεν είναι μόνο ένα τεχνολογικό προϊόν, είναι και αντανάκλαση ψυχικών καταστάσεων, συναισθηματικής επισφάλειας, και κοινωνικών επιταγών. Σε ένα τέτοιο περιβάλλον, η αξία της φυσικής αφής αποκτά σχεδόν επαναστατικό χαρακτήρα. Αγγίζοντας, όχι μόνο σεξουαλικά αλλά και ανθρώπινα, με φροντίδα, με παρουσία, θεραπεύουμε την αποσύνδεση.

Το σώμα θυμάται. Η απτική μνήμη είναι βαθύτερη και πιο σιωπηλή από κάθε συνομιλία. Ένα χάδι, μια παλάμη στην πλάτη, ένα αγκάλιασμα χωρίς “προσδοκία”, όλα αυτά είναι πράξεις αντι-δικτύωσης, ένας τρόπος να υπενθυμίσουμε στον εαυτό μας ότι η σύνδεση ξεκινά από το δέρμα. Ότι δεν μπορούμε να ερωτευτούμε ούτε να απολαύσουμε χωρίς να ρισκάρουμε το πραγματικό. Η λύση δεν είναι η απόρριψη της τεχνολογίας. Είναι η επαναφορά της σωματικότητας στην καρδιά της ερωτικής εμπειρίας. Το ψηφιακό μπορεί να είναι εργαλείο, αλλά όχι υποκατάστατο. Αντί να χτίζουμε σχέσεις μόνο με μηνύματα, να δημιουργούμε τελετουργίες επαφής. Αντί να επιλέγουμε την ευκολία του sexting, να διεκδικούμε το χάος του πραγματικού. Να μάθουμε να μιλάμε με το σώμα μας ξανά, να ακούμε με τα χέρια, να απαντάμε με την παρουσία.Η σεξουαλικότητα χωρίς αφή είναι φάντασμα και κανείς δεν μπορεί να ζήσει με φαντάσματα. Ίσως, να είναι καιρός να ξαναθυμηθούμε το άγγιγμα όχι ως προοίμιο, αλλά ως πυρήνα της επιθυμίας.

Ζούμε στην εποχή της «δικτυωμένης απομόνωσης», όπου ο άλλος είναι πάντα κοντά και πάντα μακριά. Το σεξ, στο ψηφιακό του κέλυφος, έχει γίνει συχνά πιο βολικό, πιο αποστειρωμένο, πιο “ασφαλές”. Αλλά τι χάνουμε; Χάνουμε το τρέμουλο της πρώτης φοράς. Τη ζεστασιά του ιδρώτα. Το σώμα που μιλά, που απαντά, που τρέμει. Χάνουμε τον πραγματικό ερωτισμό που δεν είναι μόνο θέαμα, αλλά παρουσία. Ίσως το πιο τολμηρό πράγμα σήμερα δεν είναι να στείλεις ένα γυμνό στο chat. Αλλά να απλώσεις το χέρι σου. Να αγγίξεις. Να επιτρέψεις στο σώμα να μιλήσει. Και να ακούσεις.