Καλώς ή κακώς οι ανθρώπινες σχέσεις δεν αποτελούν εμπορικές συναλλαγές – καλά, τώρα που το σκέφτομαι σε κάποιες περιπτώσεις συμβαίνει κι αυτό, αλλά εδώ τώρα δεν μας απασχολούν οι συγκεκριμένες. Λοιπόν, αυτό που έλεγα είναι ότι στις επαφές με τους άλλους ανθρώπους δεν μπορείς να δώσεις κάποιο αντίτιμο και να παραλάβεις αυτό που έχεις ανάγκη. Δεν μπορείς δηλαδή να πεις, για παράδειγμα, «χρειάζομαι προσοχή», να πληρώσεις τα ανάλογα κι η προσοχή να φτάσει στην πόρτα σου σε 1-3 εργάσιμες ημέρες. Έτσι, πολλές φορές, ενώ έχεις γύρω σου άτομα, δε λαμβάνεις από εκείνα όλα όσα έχεις ανάγκη από το καθένα ή όσα προσδοκούσες να σου προσφέρουν, με αποτέλεσμα να απογοητεύεσαι και πιθανώς να αμφιβάλλεις κιόλας εν συνεχεία για τη θέση τους στη ζωή σου.

«Εντάξει, ισχύει αυτό», θα σκέφτεσαι, αλλά θα μου αντιτάξεις ότι έχεις πάντα το δικαίωμα και το προνόμιο σε μια σχέση σου να ζητήσεις αυτό που θέλεις να έχεις. Που, οκ, το ότι θα αιτηθείς για κάτι δε δίνει εγγύηση όμοια με εκείνη μιας απόδειξης αγοράς ότι όντως θα το λάβεις εν τέλει, αλλά έχεις σημαντικές πιθανότητες υπέρ, μιας που, στο κάτω-κάτω, μιλάμε για άτομα με τα οποία κάτι σε συνδέει συναισθηματικά.

Από την άλλη, όμως, αν μιλούσαμε για κάποιο υλικό αγαθό, το να σου το φέρει κάποιος ως δώρο διότι από μόνος του αντιλήφθηκε ότι το ήθελες, αποκτά πολύ μεγαλύτερη αξία από το να αποκτήσεις το ίδιο αντικείμενο είτε επειδή το ζήτησες και σου το αγόρασαν είτε επειδή προέβης μόνος σου στην αγορά του. Κατ’ αντιστοιχία, το να εκπληρώνει ένα πρόσωπο τις προσδοκίες που είχες για εκείνο αυτοβούλως σε ό, τι αφορά τη σχέση σας, από άποψη συναισθημάτων και γενικώς του τρόπου αλληλεπίδρασης, είναι κλάσεις πολυτιμότερο από το να συμβαίνει κατόπιν αιτήματος. Οπότε, ποιος ο λόγος να επιμένεις και να υπογραμμίζεις σε έναν άνθρωπο όλα εκείνα τα οποία δεν σου προσφέρει, ενώ κάλλιστα μπορείς να αναζητήσεις και να εντοπίσεις άτομα που πηγαία θα καλύψουν όλες αυτές σου τις ανάγκες;

Μέχρι εδώ, μέσα σε αυτές τις γραμμές, μόλις παρακολουθήσαμε ίσως το πιο θεμελιώδες δίλημμα των ανθρωπίνων σχέσεων που ευθύς αμέσως θα συνοψίσω. Σε περίπτωση που ένα πρόσωπο της ζωής μας δεν ανταποκρίνεται σε κάποιες συναισθηματικής φύσεως ανάγκες μας ή, τέλος πάντων, δεν αντιμετωπίζει τη σχέση μας με τον τρόπο που θα επιθυμούσαμε, τι είναι καταλληλότερο να πράξουμε° να ζητήσουμε αυτό που λείπει από το συγκεκριμένο πρόσωπο ή να είμαστε ικανοποιημένοι πάντα και ευγνώμονες με όσα μας δίνει ένα άτομο και για τα περαιτέρω να απευθυνόμαστε αλλού;

Δεν είναι απαραίτητα εφικτό σε όλες τις περιπτώσεις κάποιος να γνωρίζει τι έχουμε εμείς ανάγκη, χωρίς να του το υποδείξουμε, είτε λεκτικά είτε υπονοώντας το με συγκεκριμένες κινήσεις και πράξεις. Η αλήθεια όντως είναι πως κανείς δεν μπορεί να μυρίσει τα νύχια του κι έτσι απλά να καταλάβει τι έχεις εσύ στο μυαλό σου και πώς διαφορετικά θα ‘θελες να φέρεται σε κάποια θέματα, αν εσύ δε δίνεις κανένα αντίστοιχο σήμα. Άρα, λοιπόν, εν τοιαύτη περιπτώσει, δεν υφίσταται αδιαφορία σχετικά με το πώς εσύ νιώθεις και είναι απλά θέμα άγνοιας. Το να επικοινωνούμε, λοιπόν, τις σκέψεις μας στους άλλους μοιάζει ιδανική λύση ώστε να έχουμε αρκετές πιθανότητες να διορθώσουν όσα θα θέλαμε. Άλλωστε, αν ενδιαφέρονται αρκετά, θα προσπαθήσουν, θα μου πεις.

Κι αν δεν το κάνουν; Δε νοιάζονται αρκούντως; Επίτρεψέ μου να να θεωρώ αβάσιμη αυτή τη λογική και λάθος την τακτική κι άσε με να εξηγήσω. Να τονίσω αρχικά πως οι προσδοκίες είναι ο ισχυρότερος μαγνήτης της απογοήτευσης. Δηλαδή, κατ’ εμέ, ο βασικός λόγος που νιώθουμε ότι ένα άτομο δεν στέκεται επάξια απέναντί μας, είναι επειδή δεν ανταποκρίνεται επακριβώς στις προσδοκίες που έχουμε στο μυαλό μας και έστω μια μικρή διαφορά με την πραγματικότητα είναι ικανή να μας κάνει να νιώσουμε απογοητευμένοι από το άτομο αυτό. Σκέφτηκες ποτέ όμως πως για το καθετί, κάθε άνθρωπος που έχουμε απέναντί μας έχει συγκεκριμένα αποθέματα; Ζητάς, λόγου χάριν, να σου αφιερώνει περισσότερο χρόνο κάποιος. Αν, όμως, ο χρόνος που σου αφιερώνει είναι το 100% όσου πραγματικά μπορεί να διαθέσει στη σχέση σας; Μπορεί να αλλάξει κάτι; Όχι. Νοιάζεται το ίδιο, όμως; Ναι.

Επιπλέον, το να ζητάς από κάποιον να κάνει αλλαγές σ’ εκείνον ή τον δείνα τομέα της σχέσης σας, είναι σαν αν προσπαθείς να μεταμορφώσεις τον ίδιο. Ποιος ο λόγος να επιδιώκεις, όμως, να καλύψει το συγκεκριμένο άτομο ένα κενό που νιώθεις να υπάρχει, ενώ μπορεί να υπάρχει κάποιο άλλο το οποίο χωρίς καθόλου κόπο να μπορεί να αντεπεξέλθει; Κάθε άνθρωπος είναι μοναδικός και έχει τις ιδιαιτερότητές του κι αυτό ακριβώς είναι που διαμορφώνει το τι μπορεί να δώσει στους άλλους. Ετσι, αντί να ψάχνεις μανιωδώς να βρει ή να δημιουργήσεις το τέλειο match το οποίο θα ανταποκρίνεται στις προσδοκίες σου και θα εκπληρώνει σε απόλυτο βαθμό όλες ανεξαιρέτως τις ανάγκες σου, μπορείς να διακρίνεις σε κάθε άνθρωπο που έχεις στη ζωή σου τα στοιχεία εκείνα που σε κάνουν να απολαμβάνεις να τον έχεις κι όχι να αγανακτείς για όσα του λείπουν.

Φυσικά, κατανοώ πως εύκολο να το λες αυτό για φιλικές κι άλλες κοινωνικές σχέσεις, αλλά σε μια ερωτική σχέση τα πράγματα είναι πιο πολύπλοκα. Εδώ ένα μόνο άτομο καλείται να είναι αυτό που σε καλύπτει σε όλους τους ερωτικούς τομείς ταυτόχρονα. Ξεκάθαρα, σε καμία περίπτωση ο συμβιβασμός δεν είναι θεμιτός. Ωστόσο, και πάλι η λύση δεν είναι να επιμείνουμε έως ότου ένα συγκεκριμένο άτομο μας δώσει όλα όσα ζητάμε. Το κλειδί για να νιώσουμε πλήρεις είναι να συνεχίζουμε την αναζήτηση έως ότου η ζωή φέρει στο δρόμο μας το πρόσωπο εκείνο για το οποίο δεν θα έχουμε ούτε ένα παράπονο. Διότι ακόμα κι αν δεν φάνταζε αθέμιτο το να ζητάς ξανά και ξανά κάτι από κάποιον μέχρι να έρθει σε πλήρη ισορροπία με αυτό που θες, η ίδια αυτή η διαδικασία είναι ψυχοφθόρα για σένα τον ίδιο και θα οδηγεί επανειλημμένως σε ματαιώσεις.

Συνοψίζονται, λοιπόν, απάντησή μου στο δίλημμα που τέθηκε είναι πως, ωσάν τις μέλισσες οφείλουμε να εκτιμούμε τη γύρη που έχει να μας προσφέρει κάθε λουλούδι της ζωής μας ξεχωριστά, γιατί θα ήταν άτοπο να απαιτούμε από ένα λουλούδι να δώσει κάτι που δεν έχει.

 

Συντάκτης: Νίκη Φαρδιά
Επιμέλεια κειμένου: Γιοβάννα Κοντονικολάου