Αποτελεί, ίσως, την πρώτη σοβαρή ευθύνη που καλείται να αναλάβει ένας ανθρωπάκος 5 ετών. Κι η αφετηρία μπαίνει στα 5, διότι μέχρι τότε η πρωινή έξοδος απ’ το σπίτι συνοδευόταν με γέλιο, φίλους, παιχνίδια, τρέξιμο και τραγούδια. Καθώς μπαίνει στο πρόγραμμα, όμως, η λέξη «σχολείο» και το λεγόμενο 5ωρο, 6ωρο, 7ωρο μετέπειτα, παύουν να ηχούν τόσο ανάλαφρα τα καθημερινά πρωινά.

Γιατί παρέα του σέρνει κι όλα αυτά τα πρέπει που ακούγονται σε μια μέρα από δάσκαλους, καθηγητές, φροντιστές, προπονητές και γονείς. Γιατί μπορεί να βρίσκεται το ¼ περίπου της ημέρας με άτομα που το ίδιο επιλεγεί –βάσει των ενδιαφερόντων του–, αλλά ο βασικός χαρακτήρας του χώρου όπου βρίσκεται είναι ο εκπαιδευτικός. Κι οφείλει να εκπληρώνει τις υποχρεώσεις του εμπρόθεσμα.

Παρ’ όλα αυτά, στην αρχή, λίγο η αναζήτηση του εαυτού μας, λίγο οι παρέες που έχουμε τη δυνατότητα να βλέπουμε μόνοι μας μόνο εκεί, λίγο η γκρίνια της μαμάς κάθε πρωί, μας προτρέπουν γι’ αυτό το βάναυσο ξύπνημα. Και δώσε λίγο ο ανταγωνισμός στο τμήμα και λίγο η επιβράβευση που όλοι επιζητούσαμε απ’ τους μεγαλύτερους, κάτι γίνεται και περνάνε τα πρώτα 6 χρονάκια ήρεμα. Μέχρι τη στιγμή της αποφοίτησης απ’ το δημοτικό και το πέρασμά μας στην επόμενη βαθμίδα.

Πλέον, ανήκουμε σε μια άλλη ομάδα, που μπορεί να μη βρίσκεται στο τερματικό στάδιο αυτής της φάσης, αλλά, να, είναι που υπάρχουν και μικρότερα από μας. Έχουμε τις γνώσεις να δώσουμε και συμβουλές –τρομάρα μας– στα παιδιά των επόμενων χρόνων. Αποκτούμε ξαφνικά περισσότερες ελευθερίες, ακόμη και στις εξόδους. Αλλά και πάλι, λίγο οι υποχρεώσεις που πολλαπλασιάζονται, λίγο οι συνθήκες που δεν είναι αρκετά ευνοϊκές, είμαστε ψαρωμένοι ακόμη. Άντε να φύγουμε σε κάποιο κενό για έναν καφέ. Άντε και να καθυστερήσουμε μια ώρα το πρωί λόγω ύπνου, κι αυτό πολύ είναι. Οι τύψεις θα υπάρχουν και θα μας τρώνε όμως. Κι αυτό γιατί μας αντιμετωπίζουν ως μικρά ακόμη, και δεν είμαστε έτοιμοι να αναλάβουμε την ευθύνη των πράξεών μας, φοβόμαστε τις συνέπειες.

Σαν, όμως, πατάμε το πόδι μας στο λύκειο κι έχουμε πια μπει για τα καλά στην εφηβεία, τίποτα δε μένει το ίδιο. Στηριζόμαστε, πρωτίστως, στην κατεύθυνσή μας, και παραβλέπουμε τα μαθήματα γενικής. Στα μάτια μας, πλέον, φαντάζουν χάσιμο χρόνου και δε δίνουμε κι ιδιαίτερη σημασία. Άνετα, λοιπόν, οι ώρες αυτές μετατρέπονται σε ώρες του παιδιού, που ενίοτε απ’ το πολύ μπίρι-μπίρι καταλήγουν σε ωραιότατες αποβολές -σαν αυτές που έπαιρναν κάποιοι γιατί κάπνιζαν πίσω απ’ τις τουαλέτες. Και γιατί να μείνουμε μέσα σε μια βαρετή κι αδιάφορη παράδοση, και να διακινδυνέψουμε και την αποβολή; Καλύτερα από ώρες του παιδιού για χαβαλέ και κουβέντα, να τις μετατρέψουμε εξαρχής σε ώρες ιδανικές για ένα καφεδάκι με την παρέα. Η καφετέρια απέναντι, βέβαια, φαντάζει τέλεια, αλλά πώς γίνεται να παρακάμψουμε το στέκι μας;

Κι αυτόματα η ίδια ιδέα καρφώνεται σε όλων τα κεφάλια και το διάλειμμα που πλησιάζει μοιάζει με ιδανική ευκαιρία για κοπάνα, σαν απόδραση απ’ τις φυλακές. Είναι που δεν περνάει κι αυτή η ώρα μέχρι να χτυπήσει το κουδούνι και τα όσα γράφονται στον πίνακα φέρνουν μια δόση υπνηλίας, μέχρι ωστόσο την πρώτη γουλιά εκείνου του προσχεδιασμένου καφέ, αφού πρώτα έχουμε φύγει σαν κυνηγημένοι και δυο-δυο απ’ την πίσω πόρτα, διακριτικά. Μην τυχόν αντιληφθεί και κανένας τίποτα και σταθεί εμπόδιο στο έγκλημα!

Ούτε τύψεις ούτε τίποτα απ’ αυτά τα συναισθήματα που μας πλημμύριζαν στο παρελθόν. Κι αν μας πει και κανένας τίποτα, είμαστε έτοιμοι για μια ολοκληρωμένη απάντηση του στιλ: «Δεν φταίω εγώ, ο καθηγητής είναι τόσο βαρετός. Ήθελες να κοιμηθώ στο θρανίο, ρε πατέρα; Τι θα γίνει και μ’ αυτό το σύστημα επιτέλους;»

Επιπλέον, είναι κι αυτή η ιδέα που βασανίζει το μυαλό με τις απουσίες. Τόσες είναι! Πρέπει να τις τελειώσουμε. Γιατί ως γνωστόν είναι ένα όριο που μας θέτουν στην τωρινή ζωή μας κι ως νέοι, που βράζει το αίμα μας, θέλουμε να φτάνουμε στα άκρα. Να αποδεικνύουμε στους γύρω και κυρίως στους εαυτούς μας ότι είμαστε δυνατοί, όχι μόνο να φτάσουμε την οριακή αυτή γραμμή, αλλά και να κρατηθούμε να μην την προσπεράσουμε. Είναι, λοιπόν, κι αυτό μια ένδειξη αναρχίας, μια προσπάθεια να κάνουμε έναν αγώνα, όπως όλοι οι «μεγάλοι», χωρίς ωστόσο να οδηγεί κάπου συγκεκριμένα -επαναστάτες χωρίς αιτία αλλά τουλάχιστον το δικαιολογεί η ηλικία.

Κι αφού γίνεται αυτή η εκδήλωση σκέψεων και συναισθημάτων, μπαίνουμε πάλι στα καθημερινά μας, στις υποχρεώσεις μας και στην αίθουσά μας. Γιατί υπάρχουν στιγμές που χρειαζόμαστε ένα μεγαλύτερο διάλειμμα απ’ το καθιερωμένο, και, καλώς ή κακώς, είναι κάτι που μπορούμε να διεκδικήσουμε ελαφρώς αναίμακτα, όσο είμαστε ανήλικα, ακόμα.

 

Συντάκτης: Φένια Γκορίτσα
Επιμέλεια κειμένου: Πωλίνα Πανέρη