«Τα “ρεκόρ” που καταρρίπτονται: το πρώτο απόλυτο 10 της ΣΘΕ είναι σε μαθηματικό και σε γυναίκα. Στις 22-07-2022, στην τελετή ορκωμοσίας του Τμήματος Μαθηματικών, η απόφοιτος κ. Ε. Χατζηδημητρίου έλαβε βαθμό πτυχίου δέκα (10), το πρώτο 10 της Σχολής σε όλα τα χρόνια λειτουργία της. Στη φωτογραφία η απόφοιτος, με τον πρύτανη του Α.Π.Θ., την Κοσμητόρισσα της ΣΘΕ και τον Πρόεδρο του Τμήματος Μαθηματικών».
Αυτή είναι η ανάρτηση της σχολής θετικών επιστημών του Α.Π.Θ. στο Facebook στην οποία φαίνεται να προσπαθεί να «ξεχωρίσει» η σήμανση της λέξεως «γυναίκα». Η κ. Ε. Χατζηδημητρίου κατάφερε κάτι φαινομενικά αδύνατο πετυχαίνοντας το πρώτο 10άρι στην ιστορία του ιδρύματος στις σχολές της Φυσικής, Χημείας, Μαθηματικών, Γεωλογίας, Βιολογίας αλλά και Πληροφορικής, οι οποίες απαρτίζουν τη ΣΘΕ. Γιατί όμως να έχει σημασία το φύλο και γιατί μια τέτοια σήμανση;
Από μικρή ηλικία, πολλοί από εμάς είχαμε να αντιμετωπίσουμε αντιδράσεις καθηγητών, φίλων, ίσως και τις δικές μας, σε συζητήσεις αναφορικά με την επαγγελματική μας αποκατάσταση ή την ακαδημαϊκή μας επιλογή-πορεία, και πολλές από αυτές προέρχονταν από έμφυλα στερεότυπα. Αντιλήψεις που είχαν διαμορφωθεί, τόσο από την κοινωνική κουλτούρα όσο και από την οικογένεια, ερχόντουσαν τώρα να μας σταματήσουν από την πραγματοποίηση των ονείρων μας.
Γιατί, το θέμα αφορούσε αποκλειστικά τα στερεότυπα για κάθε βιολογικό φύλο ως έννοια κι όχι τις δεξιότητες κάθε ανθρώπου.
Τα επαγγέλματα πήραν σαν τίτλους τις λέξεις «ανδρικά» και «γυναικεία». Στο ανθρώπινο μυαλό όχι στην πραγματική ζωή-, αυτό που τα διαχώριζε ήταν η κοινωνική και ως προς το φύλο διαστρωμάτωση που υπήρχε, ότι δεν ήθελαν να εκτιμήσουν τις γυναικείες δεξιότητες φοβούμενοι ότι η γυναικεία νοημοσύνη θα καταφέρει να ανεβεί σκαλιά επιτυχίας, ίσως και πέρα από την αντρική, αλλά και το γεγονός ότι η γυναίκα χρειάζεται να μπορεί να αντεπεξέλθει στις καθημερινές ανάγκες μιας οικογένειας.
Η διάκριση αυτή, είχε φοβίσει τη γυναικεία λογική, στρέφοντάς το μέτωπό της έναντι των θετικών επιστημών και της τεχνολογίας. Προξενούσε συζήτηση η αντίθετη κατάσταση και πόσο μάλλον το να καταταχθεί σε υψηλή θέση, με τη δικαιολογία ότι οι θετικές επιστήμες απαιτούσαν ιδιαίτερες γνώσεις και δεξιότητες και είχαν άλλες συνθήκες εργασίας.
Κάποιοι, όμως, αντιστάθηκαν κι επέτρεψαν η λογική τους να πάει παρακάτω και να παραδεχτούν πως η κοινωνία και η οικονομία χρειάζεται τα μυαλά κάθε φύλου για να αναπτυχθεί. Έτσι, τα τελευταία χρόνια, παρατηρούμε όλο και περισσότερες συμμετοχές του γυναικείου φύλου στις Θετικές και Τεχνολογικές Επιστήμες, σε προπτυχιακό, μεταπτυχιακό και διδακτορικό επίπεδο.
Σε αυτή την προσπάθεια συμβάλλουν και οι εκπαιδευτικοί, οι οποίοι δίνουν προκλήσεις, εμπιστοσύνη και κίνητρα στις γυναίκες να ενταχθούν στην εκπαίδευση και στην επαγγελματική πορεία των STEM. Αυτό όμως που προκαλεί ανησυχία είναι πως παρά την προσπάθεια αυτή, οι γυναίκες εξακολουθούν να υποεκπροσωπούνται στις σταδιοδρομίες των τομέων της έρευνας, της καινοτομίας, της Τεχνολογίας, της Μηχανικής και των Μαθηματικών (STEM).
Κι αυτό, γιατί η γυναίκα αντιμετωπίζει εμπόδια αναφορικά με την εξισορρόπηση προσωπικής και επαγγελματικής ζωής, λόγω έλλειψης ευρύτερης υποστήριξης. Υπάρχουν και περιπτώσεις γυναικών που επιλέγουν ρόλους οι οποίοι δεν οδηγούν σε υψηλότερες ιεραρχικά θέσεις, τοποθετώντας έτσι οι ίδιες τη γνωστή «γυάλινη οροφή» στον εαυτό τους, συμβιβαζόμενες με την οικονομική και ιεραρχική υποβίβαση.
Γι’ αυτό πρέπει να καταβάλουμε ακόμη μεγαλύτερες προσπάθειες για την προώθηση της ισότητας των φύλων, να παρέχουμε ίσες ευκαιρίες σε κάθε άνθρωπο, να μην αφήνουμε τα στερεότυπα να τον σταματήσουν, να εμπνεύσουμε τα κορίτσια να σταδιοδρομήσουν στους τομείς STEM. Γιατί δεν υπάρχει αμφιβολία, η Ευρώπη χρειάζεται τη δημιουργικότητα και το επιχειρηματικό δυναμικό των γυναικών για να διαμορφώσει ένα πιο βιώσιμο, πιο πράσινο και πιο ψηφιακό μέλλον.
Μάλιστα, τα διευθυντικά στελέχη εκπαιδεύονται, ώστε να αναγνωρίζουν τις ασυνείδητες προκαταλήψεις, κατά την επιλογή αλλά και κατά την αξιολόγηση των ομάδων τους.
Ακόμα, οι γυναίκες αντιπροσωπεύουν «μόλις 2 στους 5 επιστήμονες και μηχανικούς», όσον αφορά δε τις εξειδικευμένες δεξιότητες και την απασχόληση στις Τεχνολογίες Πληροφορικής και Επικοινωνιών (ΤΠΕ) στην ΕΕ «μόνο το 18% είναι γυναίκες». Επίσης, τα κορίτσια «αντιπροσωπεύουν» μόνο το 36% των αποφοίτων στους τομείς STEM. Υπογραμμίζεται ότι οι υψηλού επιπέδου δεξιότητες STEM είναι καίριας σημασίας για τη διαδικασία της καινοτομίας σε τομείς ΤΠΕ. Οι γυναίκες θα μπορούσαν να διαδραματίζουν ζωτικό ρόλο στην κάλυψη ελλείψεων στην αγορά εργασίας. Χρειάζεται ο σχεδιασμός καινοτόμων δράσεων, που θα προσελκύσουν τις γυναίκες σε σπουδές STEM και θα στοχεύουν στην αύξηση του ποσοστού συμμετοχής των γυναικών σε επιχειρήσεις που βασίζονται στην έρευνα και την καινοτομία.
Γι’ αυτή την πράξη, όμως, απαιτείται και η κατάλληλη μίσθωση, χωρίς να μπουν στο πλευρό αυτό στερεότυπα αναφορικά με το φύλο και ειδικά αυτό θα είναι μια περίπτωση για να εντρυφήσει ακόμα περισσότερο ως σημείο εκτίμησης, από τη γυναικεία πλευρά.
Πολλά άρθρα αναφέρουν τις διακρίσεις και τις προκαταλήψεις, στις οποίες «σκοντάφτει» η συμμετοχή των γυναικών στους συγκεκριμένους τομείς σπουδών και δουλειάς και στην ανάγκη αντιμετώπισής τους. Όταν η μητρότητα ακόμη αναγνωρίζεται ως βασικός παράγοντας που συντελεί στην υποεκπροσώπηση των γυναικών, τότε υπάρχει μεγάλος δρόμος μέχρι τη γεφύρωση του χάσματος ανάμεσα στην εκπροσώπηση αντρών και γυναικών στη STEM.
Αξίζει επίσης να αναφερθεί πως η γεφύρωση του χάσματος αυτού, θα συμβάλει στην αύξηση της οικονομικής ισχύς της χώρας μας, ενώ θα προσφέρει εργατικό δυναμικό ευημερία σε πολλούς κλάδους. Η παροχή «κινήτρων» στις εταιρείες που υποστηρίζουν την επαγγελματική σταδιοδρομία των γυναικών μεταφράζεται σε πολύμορφη ενίσχυση των επιχειρηματικών ομίλων, που αναγορεύονται εγγυητές της ισότητας.
Έτσι, τα σύγχρονα επιτεύγματα στους τομείς των Θετικών Επιστημών, της Τεχνολογίας, της Μηχανικής και των Μαθηματικών γεννούν μεγάλες δυνατότητες για τη βελτίωση της ζωής όλων. Οι γυναίκες μπορούν και πρέπει να συμβάλουν στα επιτεύγματα αυτά με τις σπουδές και την εργασία τους, ισότιμα με τους άνδρες.
Όσον αφορά στο σημαντικό επίτευγμα της κ. Ε. Χατζηδημητρίου χαιρόμαστε που κατάφερε κάτι σπουδαίο, της ευχόμαστε καλή σταδιοδρομία και την ευχαριστούμε για το βήμα και τη δύναμη που έδωσε σε κάθε γυναίκα.
Πηγές:
Γυναίκες επιστήμονες και καινοτομία – ECOPRESS
Συντάκτης: Άρτεμη Σαπουντζόγλου
Επιμέλεια κειμένου: Ζηνοβία Τσαρτσίδου
Επιμέλεια κειμένου: Ζηνοβία Τσαρτσίδου
