Ο ελεύθερος χρόνος των παιδιών σχετίζεται άμεσα με την αυτοπεποίθησή τους

Αρχικά ας εξετάσουμε και να τα κατανοήσουμε τον όρο ‘’Ελεύθερος χρόνος’’. Ο χρόνος είναι μια πολυδιάστατη έννοια και παρ όλα που τη χρησιμοποιούμε καθημερινά, δύσκολα μπορούμε να την κατανοήσουμε. Ο χρόνος λοιπόν αποτελεί δημιούργημα του ανθρώπου στην προσπάθειά του να συντονίσει τις δραστηριότητες του και τις κοινωνικές του σχέσεις.

Σύμφωνα με τον Opasckowski, τον χρόνο μπορούμε να τον διακρίνουμε-χωρίσουμε σε:

• Ετεροκαθορισμένο ή εξαρτημένο χρόνο.
• Υποχρεωτικό ή δεσμευμένο χρόνο και
• Ελεύθερα διαθέσιμο χρόνο.

Από την άλλη μεριά μπορούμε να πούμε πως ο χρόνος έχει οριστεί ποσοτικά ως εκείνο του ελεύθερου χρονικού διαστήματος που απομένει σε έναν άνθρωπο. Με άλλα λόγια καταλαβαίνουμε πως «ο χρόνος που δε διατίθεται σε υποχρεωτικές δραστηριότητες του ατόμου (βιοτικές, εργασία, κ.λ.π), αλλά αφήνεται στην ελεύθερη διάθεσή σου σύμφωνα με τις ιδιαίτερες επιθυμίες του».

Τώρα όσο αφορά τα παιδιά, ελεύθερος χρόνος θεωρείται ο χρόνος που δε βρίσκονται στο σχολείο, ούτε σε κάποιο φροντιστήριο, ούτε και κάνει πράγματα που του έχουν ανατεθεί από το σχολικό πρόγραμμα κτλ. Ως ελεύθερο λοιπόν χρόνο για τα παιδιά θεωρείται το παιχνίδι, ανάγνωση εξωσχολικών βιβλίων, τέχνες, αθλητισμός, κινηματογράφος-θέατρο, παρέα με φίλους καθώς επίσης και κάποια ηλεκτρονική συσκευή (πάντα με όριο). Πάμε όμως να πούμε δύο λόγια για το καθένα, καταλήγοντας στο τέλος στο κομμάτι της αυτοπεποίθησης.

Η συμβολή του παιχνιδιού είναι σημαντική και πολύπλευρη στην ανάπτυξη του παιδιού, τόσο σε βιολογικό όσο και σε συναισθηματικό, γνωστικό και κοινωνικό επίπεδο. Διαφορετικά μπορούμε να πούμε πως το παιχνίδι είναι ένα διαρκές σχολείο για τα παιδιά, καθώς μέσα από αυτό ωριμάζουν οι σωματικές λειτουργίες τους, εμπλουτίζονται οι ικανότητες και δεξιότητες τους και καλλιεργείται η δημιουργικότητα και η φαντασία.

Στα πιο μικρά παιδιά δε, το παιχνίδι ρόλων που παίζουν (μόνα τους), αν καθίσουμε και τα παρατηρήσουμε θα δούμε πως πολλές φορές οι ρόλοι που ενσαρκώνουν είναι κάποιο οικείο πρόσωπο μέσα από την οικογένεια. Με αυτόν τον τρόπο, μπορούμε να πάρουμε πληροφορίες για το πώς βλέπει το συγκεκριμένο πρόσωπο, τι το τρομάζει, τι το ηρεμεί κτλ.

Μέτα έχουμε τα εξωσχολικά βιβλία, όπου με τη βοήθεια αυτών το παιδί μαθαίνει τη γλώσσα, εμπλουτίζει το λεξιλόγιο του καθώς επίσης υπάρχει και η ανάπτυξη της φαντασίας.

Μέσα από την τέχνη και τη μουσική, όπου είναι ένα σημαντικό παιδαγωγικό εργαλείο, κινητοποιούν το άτομο σωματικά, συναισθηματικά και πνευματικά. Μέσω δε της μουσικής μπορεί το παιδί να εκφράσει μια γκάμα συναισθημάτων, ενώ ο χορός καλύπτει την ανάγκη του παιδιού για κίνηση. Τέλος, η ζωγραφική καλύπτει την ανάγκη να εκφράσει τα συναισθήματά του, να τα μορφοποιήσει και να τα επικοινωνήσει στο περιβάλλον του.

Αθλητισμός.

Είναι μια δραστηριότητα που βοηθά τα παιδιά να αποκτήσουν ψυχοσωματική ισορροπία και ευεξία, να διατηρήσουν καλή υγεία, ενώ ταυτόχρονα ενισχύει τις φυσικές του δυνάμεις. Ο αθλητισμός μαθαίνει τα παιδιά να σκέφτονται ατομικά αλλά να συνεργάζονται και ως ομάδα. Επίσης, μαθαίνουν να σέβονται τον εαυτό τους και τους άλλους χωρίς να υπάρχουν αντιδικίες. Συνεπώς μαθαίνουν τα όρια.

Κινηματογράφος- θέατρο.

Πέρα από τον ενθουσιασμό που προκαλεί στα παιδιά, είναι η καλύτερη έξοδος προκειμένου να συναντήσουν φίλους. Επίσης, πολλές ταινίες καθώς και θεατρικές παραστάσεις περνούν μηνύματα ουσιώδες. Άλλωστε και ποιος γονιός δεν έχει ρωτήσει τι σου έμεινε από την ταινία-παράσταση; Τι κατάλαβες; Κτλ.

Τηλεόραση.

Η τηλεόραση αποτελεί τη βασική πηγή ενημέρωσης της οικογένειας. Θα πρέπει ωστόσο να έχει γίνει σωστή επιλογή του προγράμματος ανάλογα με την ηλικία του παιδιού, και να του θέσουμε τα όρια, για το πόσο μπορεί να κάτσει απέναντι από το κουτί αυτό.

Σαφώς υπάρχουν προγράμματα που βοηθούν την ανάπτυξη του παιδιού, όπως επίσης υπάρχουν και οι αντίστοιχες ταινίες κτλ.

Βέβαια, υπάρχουν και οι κίνδυνοι που εγκυμονεί η τηλεόραση όσο για την πνευματική του ανάπτυξη όσο και για την ψυχική ισορροπία του καθώς και για την ηθική υπόστασή του.

Παρέα με Φίλους.

Το 2^ο σπίτι ενός σπιτιού μπορούμε να πούμε πως είναι το σχολείο και οι παρέες τους. Η συμμετοχή σε αυτές τις ομάδες συντελούν στην εμφάνιση μιας υγιούς κοινωνικής συμπεριφοράς του παιδιού, αρκεί βέβαια οι ομάδες αυτές να είναι ελεγχόμενες για την αποφυγή εμφάνισης παραβατικής συμπεριφοράς. Για αυτό, ως γονείς/κηδεμόνες καλό είναι να φέρνουμε τις παρέες των παιδιών στο σπίτι αραιά και που, έτσι ώστε να μπορούμε να έχουμε τον έλεγχο αλλά και με αυτό τον τρόπο να είμαστε δίπλα στο παιδί μας όσο τουλάχιστον ακόμα είναι σε μικρή ηλικία.

Όλα λοιπόν, τα παραπάνω που αναφέραμε σηματοδοτούν την αυτοεκτίμηση που μπορεί να καλλιεργήσει ένα παιδί. Τι είναι όμως η αυτοεκτίμηση;

Η αυτοεκτίμηση είναι ένα από τα βασικά συστατικά για την ευτυχία, την ευημερία και την εξέλιξη του ανθρώπου. Ανάλογα με το πόσο εκτιμούμε τον αυτό μας κάνουμε και τις αντίστοιχες επιλογές για τη ζωή μας και την πραγματικότητα που βιώνουμε καθημερινά. Η στάση μας απέναντι στα πράγματα και απέναντι στη ζωή γενικότερα, η διάθεσή σας, οι σχέσεις μας, η επαγγελματικής σταδιοδρομία, όλα επηρεάζονται από την αυτοεκτίμηση μας.

Παράγοντες που την επηρεάζουν:

Οικογενειακό περιβάλλον

Το σχολείο

Η ευρύτερη ομάδα συνομηλίκων και γενικά ο κοινωνικός περίγυρος.

Σύμφωνα με την Lawrence, η αυτοεκτίμηση χωρίζεται σε δύο σκέλη, δηλαδή, στην ακαδημαϊκή και τη μη ακαδημαϊκή. Όταν λέμε ακαδημαϊκή εννοούμε τα γνωστικά αντικείμενα δηλαδή τα μαθήματα ( μαθηματικά, γλώσσα, κτλ) ενώ στα μη εντάσσεται η κοινωνική και η φυσική διάσταση.

Τώρα, τα παιδιά προσχολικής ηλικίας διαμορφώνουν την αυτοεκτίμησή τους με εξωτερικούς τρόπους συγκρίνοντας τον εαυτό τους με τους άλλους. Κάτι το οποίο το βλέπουμε συχνά και πρέπει να είμαστε εκεί έτσι ώστε να τους εξηγήσουμε πως καθένας μας είναι διαφορετικός και με δικές του μοναδικές δυνατότητες κτλ. Τα παιδιά σχολικής ηλικίας μπορεί να χάσουν το κομμάτι της αυτοεκτίμησής τους στην προσπάθεια τους να ενταχθούν στην νέα ομάδα των συμμαθητών και να πειθαρχήσουν στους κανόνες που επιβάλει το σχολείο. Πάλι πρέπει όμως ο γονιός να είναι εκεί δίπλα στο παιδί για να του εξηγήσει και να το αγκαλιάσει σε αυτό το δύσκολο κομμάτι που αντιμετωπίζει ο νέος.  Παιδιά εφηβικής ηλικίας ( γονείς ενωθείτε γιατί εδώ χρειαζόμαστε γερό στομάχι). Εδώ βλέπουμε πως η αυτοεκτίμηση πάει λίγο περίπατο μιας και που η αυτοεκτίμηση επηρεάζεται από τις σωματικές και ορμονικές αλλαγές, από την εξωτερική εμφάνιση καθώς και από την γνώμη που έχουν οι άλλοι για αυτούς.

Έτσι, λοιπόν, ας κατέβουμε εμείς στην ηλικία των παιδιών μας και να τα αγκαλιάσουμε και να τους εξηγήσουμε πως όλες αυτές οι αλλαγές είναι φυσιολογικές και πως μαζί θα τα αντιμετωπίσετε όλα. Έχετε τα αυτιά σας ανοιχτά και ακούστε τα τι έχουν να σας πουν, αφήστε τα να μιλήσουν χωρίς ενδοιασμούς προκειμένου να καταφέρετε και μια δυνατή σχέση με το παιδί σας αλλά και να του δώσετε την ώθηση που χρειάζεται για να ξεπεράσει όλα αυτά που ίσως φοβάται. Εφηβεία τι δύσκολο πράγμα….

Καλλιεργώντας την αυτοεκτίμηση στα παιδιά.

Εν συντομία να πούμε πως η αυτοεκτίμηση χτίζεται από τη βρεφική κι όλας ηλικία μέχρι και την ενηλικίωση. Ένα παιδί που νιώθει υπερήφανο για κάποιο κατόρθωμα αλλά δεν αισθάνεται αγαπητό δεν μπορεί να έχει υψηλή αυτοεκτίμηση. Η υγιής αυτοεκτίμηση προκύπτει από την ισορροπία δύο παραγόντων. Γνώση ικανότητας και σιγουριάς ότι είμαι αγαπητός.

Χτίστε λοιπόν γερά και δυνατά θεμέλια στο παιδί σας από μωρό και να είστε κοντά τους σε όλα.