Πώς συνδέονται τα θέματα εμπιστοσύνης με την παιδική μας ηλικία;

Καθώς αναλογιζόμαστε τις ανθρώπινες σχέσεις, παρατηρούμε πολλά στάδια ανάμεσα στους εμπλεκόμενους. Μας τρώει αρκετές φορές η ερώτηση «τι κάνει μια σχέση επιτυχημένη». Οι παράγοντες είναι αρκετοί. Ο καθένας προσθέτει τον δικό του σημαντικό παράγοντα, αλλά όλοι, αργά ή γρήγορα, καταλήγουμε σε έναν κοινό παρονομαστή. Η εμπιστοσύνη είναι το απαραίτητο κλειδί σε όλες τις σχέσεις, κυρίως σε αυτές που έχουν να κάνουν με μια ομαδική (κυριολεκτικά και μεταφορικά) προσπάθεια.

Η εμπιστοσύνη, από την άλλη, σπάνια είναι κάτι που παρέχεται εξ αρχής. Είναι κάτι που χτίζεται και κατακτάται με κόπους. Έχει πολλές μορφές και επίπεδα. Σύμφωνα με έρευνες, τα πιο απλά στάδιά της βρίσκονται στις καθημερινές μας συναναστροφές. Ένα ταξί που μας πηγαίνει στη δουλειά, ο φούρναρης που μας παρέχει το ψωμί και άλλα παρόμοια. Το πιο δύσκολο επίπεδο είναι όταν πηγαίνουμε βαθύτερα στην προσωπικότητα του άλλου. Εκεί βλέπουμε τις φοβίες και τις ανασφάλειές του και πόσο δύσκολο είναι να κερδίσουμε την εμπιστοσύνη του. Ορισμένες φορές, δεν υπάρχει πρόσκαιρο έδαφος για μια τέτοια ενέργεια. Τις περισσότερες φορές προσπαθούμε και προσπαθούμε ξανά, αλλά δε βλέπουμε αποτελέσματα. Όταν πια ετοιμαζόμαστε να τα παρατήσουμε, βλέπουμε τι ακριβώς συμβαίνει και γιατί δεν επιλέγει το άτομο να αφήσει τον εαυτό του ελεύθερο σε εμάς.

Το θέμα της εμπιστοσύνης, στις περισσότερες των περιπτώσεων ξεκινά από την παιδική ηλικία. Όταν ήμασταν παιδιά, επιζητούσαμε την προστασία και τη γνώμη των γονέων μας, αφού δε γνωρίζαμε πολλά. Οι γονείς όμως, για πολλούς λόγους, όπως η εργασία, δε βρίσκονταν κοντά μας εκείνη τη συγκεκριμένη στιγμή που είχαμε την ανάγκη, με αποτέλεσμα να δημιουργείται ένα αίσθημα εγκατάλειψης -κι ας μην ίσχυε. Έτσι, καιρό με τον καιρό, χάναμε την εμπιστοσύνη μας, ως παιδιά, σε εκείνους που θεωρούσαμε πως δεν ήταν κοντά μας με τη φυσική τους παρουσία. Μεγαλώνοντας, ωστόσο, αυτή η έλλειψη εμπιστοσύνης στο άτομο, όποιο κι αν είναι αυτό, κατά κάποιο τρόπο μας αποξένωνε και μας έκανε να υψώνουμε τοίχο σε ανθρώπους που ήθελαν πραγματικά το καλό μας.

Μέσα μας, δηλώναμε τον φόβο που νιώθαμε. Πόσες και πόσες φορές έχουμε εμπιστευτεί άτομα που τώρα δεν είναι κοντά μας, ο καθένας για το δικό του λόγο. Κάπως έτσι, καταλήγουμε να αποτραβιόμαστε και να λέμε πως «δεν εμπιστεύομαι εύκολα». Τα άτομα με θέματα εμπιστοσύνης προτιμούν να μην ανοίγονται για κανένα λόγο. Με αυτό τον τρόπο νιώθουν πως τιμωρούν τους άλλους για την ασυνέπεια που -κατά τους ίδιους- υπέδειξαν. Δεν είμαστε, όμως, όλοι ίδιοι.

Οι μέρες που ζούμε, δεν είναι εύκολες, ειδικά πάνω στο θέμα της εμπιστοσύνης. Όλα γύρω μας αλλάζουν, χωρίς να γνωρίζουμε τι μπορούμε να κάνουμε για να δώσουμε τη σταθερότητα την οποία χρειαζόμαστε και εμείς και οι σχέσεις γύρω μας. Τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, τα τηλέφωνα και ό,τι σχετίζεται με την τεχνολογία, δημιουργεί ένα πνεύμα αμφιβολίας, μιας και όλοι μπορούν να αποκτήσουν καλά κρυμμένα μυστικά. Άρα, τα πράγματα είναι ακόμη πιο περίπλοκα. Πολλοί λένε πως «αν είναι να μου βγει η ψυχή για να με εμπιστευτεί, άσ’ το καλύτερα». Ίσως δεν πάει έτσι. Αυτά που αξίζουν πραγματικά δεν είναι εύκολα, ούτε πρόχειρα. Στην πλειοψηφία τους, τα άτομα που έχουν δυσκολία στην εμπιστοσύνη, είναι άτομα σταθερά με ισχυρό χαρακτήρα. Όσοι δεν έχουν την υπομονή να «μεταπείσουν» ένα τέτοιο άτομο, είναι επειδή το παίρνουν προσωπικά -ίσως όχι αναίτια αφού σε εκείνους παρουσιάζεται η αμφιβολία. Λένε πως «δε φταίω εγώ για τα προβλήματα του παρελθόντος». Ναι, έτσι είναι, αλλά μήπως να μπαίναμε για λίγο στη θέση τους; Κάπως έτσι μόνο, μπορούμε να δούμε πόσο αξίζει να προσπαθήσουμε και με ποιο τρόπο.

Κατανοώντας τα θέματα και τις φοβίες τους, μέσω της συζήτησης, μπορούμε να τους αποδείξουμε πως δεν είναι στάσιμη μια κατάσταση καχυποψίας, αλλά αντίθετα αναδιαμορφώνεται. Μπορούμε να καταλαγιάσουμε την απογοήτευση που μπορεί να νιώθουμε καθ’ όλη την προσπάθεια αν βασιστούμε στη σύνδεση βήμα-βήμα. προσμετρώντας τα ενδιάμεσα στάδια. Η κατανόηση είναι μια βοήθεια για εκείνους, όσο ασήμαντο κι αν μας φαίνεται.

Η εμπιστοσύνη, λοιπόν, χτίζεται και συχνά δε δίνεται χωρίς «ταλαιπωρία». Γι’ αυτό αξίζει άλλωστε περισσότερο από οτιδήποτε άλλο στις σχέσεις. Η υπομονή όλων όσων προσπαθούν να την κερδίσουν ανταμείβεται, αργά ή γρήγορα. Όλοι έχουμε βρεθεί σε μια τέτοια κατάσταση, όσο κι αν δεν το καταλαβαίνουμε άμεσα. Το θέμα είναι να μην ξεχνάμε, πως, όπως κανείς δεν είναι τρόπαιο για να κατακτηθεί, έτσι και κανείς δεν αξίζει να θεωρείται χαμένη υπόθεση, απλώς και μόνο επειδή δεν είναι στα δικά μας νερά.