Η μοναξιά είναι εθιστική σαν το τσιγάρο

Οι περισσότεροι τη φοβούνται. Κάποιοι κάνουν τα πάντα για να μην έρθουν αντιμέτωποι με αυτήν, τρομάζουν και μόνο στην ιδέα της και κάνουν κάθε λογής παραχώρηση για να μη γίνει μέρος της ζωής τους. Άλλοι πάλι την αποζητούν.  Ύπουλο πράγμα η μοναξιά. Σε μικρές δόσεις σε μαραζώνει, σε μεγάλες σε κάνει κυρίαρχο. Τον πρώτο καιρό που τη βιώνεις αδειάζεις ολόκληρος και λίγο καιρό μετά δεν μπορείς να συγχωρέσεις στον εαυτό σου την αδυναμία που έδειξες.

Καλώς ή κακώς δεν είναι στη φύση μας να ζούμε μόνοι μας. Μην τα μπερδέψεις, άλλο μοναχικός κι άλλο μόνος. Η μοναχικότητα είναι επιλογή, η μοναξιά όμως έρχεται πολλές φορές απρόσκλητη. Είναι μια κούραση ψυχική, μια κατάσταση που στην αρχή προσπαθείς απεγνωσμένα να αντιστρέψεις, πριν να είναι αργά. Ο κάθε άνθρωπος τη βιώνει με το δικό του τρόπο. Άλλοι εγκαταλείπουν τον εαυτό τους, άλλοι απελπίζονται, άλλοι ξεσπούν κι άλλοι εθίζονται σε αυτό το κενό.

Σαν μετεγχειρητικό τραύμα, που εκεί που κάποτε υπήρχε πληγή, πόνος κι αίμα, τώρα πια το επουλωμένο δέρμα είναι πολύ πιο σκληρό και το μόνο που θυμίζει το χειρουργείο, είναι το σημάδι που άφησε. Έτσι κάπως λειτουργεί κι η ψυχή του ανθρώπου όταν η απώλεια κι ο πανικός δίνουν τη θέση τους στην παγερή ψυχραιμία και τη σκληρότητα.

Έρχεται ύπουλα, σαν το παγόβουνο που χτύπησε ο Τιτανικός. Βλέπεις μόνο την κορυφή, αλλά αυτό που βρίσκεται βυθισμένο στο σκοτάδι είναι που τελικά σε χτυπά. Όταν τελειώνει με την καρδιά σου, παίρνει τον ανήφορο και σου σκοτεινιάζει και το μυαλό. Φέρνει δελεαστικά και πλούσια ανταλλάγματα. Καριέρα, προσωπικές επιτυχίες, χρόνο για τον εαυτό σου, αυτοδυναμία. Σε πείθει ότι μόνος σου μπορείς καλύτερα, ότι η συντροφικότητα είναι για τους αδύναμους, τους ελλιπείς και τους αποτυχημένους.

«Άνθρωπος μοναχός, ή Θεός ή θηρίο» γράφει ο Αριστοτέλης. Δεν ελέγχονται απ’ τον φόβο της μοναξιάς, δε νιώθουν άδειοι μέσα στο ίδιο τους το σπίτι, δε μελαγχολούν όταν βλέπουν αγκαλιασμένα ζευγάρια. Δεν περιμένουν τη βοήθεια κανενός γιατί έχουν μάθει να αντιμετωπίζουν τα πάντα μόνοι. Δεν εμπιστεύονται κι αντίστοιχα δεν αποζητούν την εμπιστοσύνη. Ξέρουν καλά τον εαυτό τους και δεν επηρεάζονται απ’ την άποψη των άλλων, αφού η αποδοχή είναι το τελευταίο που τους απασχολεί.

Όλο αυτό είναι όντως σκληρότητα; Αρκεί η μοναξιά όταν διαρκέσει πολύ να κάνει μια ψυχή τόσο ακαθόριστη απέναντι στην ίδια της τη φύση; Ή μήπως όλο αυτό είναι ένα κάλπικο προσωπείο για να κρύψει κάποιος το φόβο του να (ξανά)αγαπήσει;

Ο πιο απλός τρόπος να το σκεφτείς είναι να κοιτάξεις γύρω σου. Αν «χοντροκόψεις» τον κόσμο, θα δεις κοινωνίες ανθρώπων. Άλλος αστυνομικός, άλλος φούρναρης, άλλος δάσκαλος, όλοι σε ένα ρόλο που εξυπηρετεί τις ανάγκες τους. Αν τον «ψιλοκόψεις», θα δεις οικογένειες, σχέσεις, παρέες. Όπου βλέπεις μοναξιά, έχεις μάθει να τη συνδέεις με τη θλίψη και την αντικοινωνικότητα.

Είναι λοιπόν τόσο διαφορετική η πάστα αυτών των ανθρώπων, ή μήπως η μοναχικότητά τους εκβιάστηκε από συμπεριφορές άλλων ανθρώπων που κάποτε τους είχαν ψηλά; Θα συμφωνήσουμε ότι η διαδρομή προς την αυτογνωσία είναι μοναχική, όχι όμως κι η ζωή.

Ένα είναι το σίγουρο. Η μοναξιά είναι εθιστική και μακροχρόνια δίνει τη θέση της στη μοναχικότητα. Είναι το αμπάρι που κλείνει ερμητικά την πόρτα της ψυχής σου και δεν αφήνει κανένα να ξαναμπεί εκεί  μέσα. Και το χειρότερο είναι ότι θα έχεις την ψευδαίσθηση ότι όλο αυτό τελικά ήταν το καλύτερο που μπορούσε να σου συμβεί. Μια κατάρα που στη σουρεάλ παράνοια που βιώνεις, φαντάζει με ευλογία.  Να ζεις μόνος.