Έρευνα: Γυναίκες που κάνουν πολλές δουλειές σπιτιού χάνουν το σ3ξουαλικό ενδιαφέρον τους

Η ιδέα ότι το πάθος σβήνει αποκλειστικά από τη ρουτίνα της καθημερινότητας καταρρέει με μια απλή βόλτα στην κουζίνα. Ο νεροχύτης γεμάτος άπλυτα θυμίζει πίνακα αφηρημένης τέχνης, οι λογαριασμοί κολλημένοι στο ψυγείο λειτουργούν σαν μόνιμες υπενθυμίσεις ευθυνών και το Swiffer με τη σφουγγαρίστρα αγκαλιά στοιχίζονται στη γωνία σαν στρατιώτες έτοιμοι να κατακτήσουν το σαλόνι. Στις περισσότερες περιπτώσεις, η κόπωση από το νοικοκυριό μοιάζει με αόρατο βάρος, το οποίο επιμένει να συνοδεύει κάθε κίνηση. Η ενέργεια εξαντλείται, το μυαλό γεμίζει με λίστες και «πρέπει», ενώ η ερωτική διάθεση συρρικνώνεται μέχρι να μείνει μία και μόνη σκέψη να στροβιλίζεται στο μυαλό σου «ύπνος, ύπνος, ύπνος».

Εδώ ακριβώς εμφανίζονται οι έρευνες για να δώσουν την εξήγησή τους! Οι γυναίκες, οι οποίες περνούν υπερβολικό χρόνο σε δουλειές του σπιτιού αναφέρουν χαμηλότερο ενδιαφέρον για σ3ξουαλική οικειότητα με τον σύντροφό τους. Η έρευνα των Harris et al. (2022) δείχνει καθαρά ότι όταν οι γυναίκες επωμίζονται τη μερίδα του λέοντος στις δουλειές του σπιτιού, η σ3ξουαλική τους διάθεση πέφτει αισθητά, με τους ψυχολόγους να αποδίδουν το φαινόμενο αυτό στην πνευματική κόπωση, στο στρες και στην άνιση κατανομή ευθυνών που λειτουργούν σαν αόρατο τείχος ανάμεσα στους συντρόφους. Αν το καλοσκεφτείς δύσκολα βλέπεις τον άλλον ερωτικά όταν στο μυαλό σου είναι κολλημένο ότι δεν έβγαλε ποτέ ούτε τα σκουπίδια σήμερα, τα οποία τα άφησες ως και στην εξώπορτα για να τα πάρει μαζί! Ουσιαστικά, η ανισότητα οδηγεί το μυαλό τους να καταγράφει τον άλλον όχι σαν ερωτικό και ελκυστικό σύντροφο, αλλά σαν εξαρτώμενο μέλος, σαν «παιδί» αν θέλεις, με αποτέλεσμα η σ3ξουαλική επιθυμία να κάνει βουτιά όχι φυσικά από έλλειψη αγάπης αλλά από αίσθηση αδικίας. Το συμπέρασμα, επομένως, της έρευνας παραμένει ηχηρό× η χαμηλή σ3ξουαλική επιθυμία των γυναικών δεν πέφτει από το πουθενά, ούτε διότι είναι γκρινιάρες, ψυχαναγκαστικές και μίζερες, αλλά έχει κοινωνικό υπόβαθρο, με την ετεροκανονικότητα, δηλαδή την παραδοσιακή ιδέα ότι «η γυναίκα κρατάει το σπίτι», να εμφανίζεται ως βασικός παράγοντας που ροκανίζει τον ερωτισμό ειδικά σε ετεροφυλόφιλες σχέσεις. Όσο κι αν η εικόνα μιας γυναίκας με σκούπα δείχνει αθώα, οι συνέπειες, τελικά, δεν έχουν καμία σχέση με τα χαριτωμένα vintage σποτ των ‘60s για κανέναν μέρος της σχέσης.

Σε αντίθεση, ωστόσο, με τις γυναίκες, όπου η υπερφόρτωση οικειακών εργασιών σκοτώνει τη διάθεση, στους άντρες το πόσες δουλειές κάνουν στο σπίτι δε βρέθηκε να έχει άμεση σχέση με τη libido τους! Η μελέτη των Johnson et al. (2016) έδειξε ότι δεν υπάρχει γραμμική σχέση ανάμεσα στον χρόνο που αφιερώνει ένας άντρας στο σπίτι και στην ερωτική του διάθεση, σεξουαλική συχνότητα ή σεξουαλική ικανοποίηση του ζευγαριού. Ουσιαστικά, αυτό που πραγματικά μετράει είναι το αίσθημα δικαιοσύνης, μόνο όταν και οι δύο σύντροφοι ένιωθαν ότι η συμβολή του άντρα στο σπίτι ήταν «fair», είτε αντιστοιχούσε στο 30% είτε στο 50%, τότε το ζευγάρι ανέφερε μεγαλύτερη σεξουαλική ικανοποίηση και περισσότερες στιγμές σ3ξουαλικής οικειότητας την επόμενη χρονιά.

Η ερμηνεία αυτής της «συμβολής» στις δουλειές του σπιτιού είναι διαφορετική ανάμεσα στα φύλα, διότι για τις γυναίκες η ανισότητα δε μεταφράζεται απλώς σε περισσότερη κούραση, αλλά σε μια αλλαγή ρόλου μέσα στη σχέση, αφού ο σύντροφος αρχίζει να καταγράφεται στο μυαλό τους όχι ως ισότιμος εραστής αλλά ως εξαρτώμενος που χρειάζεται συνεχή φροντίδα. Η μετατόπιση αυτή αλλοιώνει την ερωτική δυναμική και ρίχνει την έλξη, ενώ για τους άντρες το σημαντικότερο είναι να νιώθουν ότι η προσπάθειά τους αναγνωρίζεται ως ουσιαστική, πως συμμετέχουν ενεργά στη ζωή του σπιτιού και ότι η προσπάθειά τους εκτιμάται, χωρίς να μετράει τόσο το ποσοστό της δουλειάς. Η εκτίμηση γι’ αυτούς δεν είναι απλώς επιβεβαίωση, αλλά τρόπος να νιώθουν ισότιμοι, ενισχύοντας την αίσθηση σύνδεσης που τροφοδοτεί τη σ3ξουαλική επιθυμία. Η εικόνα αυτή αντανακλά, αν το δούμε βαθύτερα, εσωτερικευμένα στερεότυπα που κουβαλάμε ως κοινωνία. Οι άνδρες δεν μεγαλώνουν με την ίδια πίεση να είναι το σπίτι στην τρίχα και άρα, ακόμη κι αν κάνουν λιγότερα, δε βιώνουν την ίδια ενοχή ή κόπωση. Οι γυναίκες, αντίθετα, έχουν μάθει να κρίνουν τον εαυτό τους και φυσικά να κρίνονται από τους άλλους βάσει του πόσο καθαρό είναι το σπίτι, με αποτέλεσμα να κουβαλούν διαρκές άγχος που μεταφέρεται και στη σχέση.

Συνεχίζοντας, τα μακροχρόνια δεδομένα της έρευνας των Johnson et al. (2024) έδειξαν ότι το gender gap στο νοικοκυριό ξεκινάει νωρίς και παραμένει ακόμη και στη μέση ενήλικη ζωή. Από τα 25 μέχρι τα 50, οι γυναίκες συνεχίζουν να επωμίζονται σταθερά περισσότερες δουλειές σπιτιού από τους άνδρες, με τη διαφορά να μην μειώνεται αλλά συχνά να μεγαλώνει. Η γέννηση παιδιών φαίνεται να λειτουργεί ως καταλύτης, διότι οι γυναίκες αυξάνουν τις ευθύνες τους, ενώ οι άνδρες, αντί να μοιραστούν το βάρος, μειώνουν τη δική τους συμβολή. Το φαινόμενο αυτό δεν προκύπτει τυχαία, καθώς η μετάβαση στην πατρότητα συχνά ενεργοποιεί παραδοσιακούς ρόλους, όπου ο άνδρας στρέφεται περισσότερο στη δουλειά εκτός σπιτιού, ενώ η γυναίκα θεωρείται αυτονόητα υπεύθυνη για το παιδί και το νοικοκυριό. Έρευνα του Ohio State University το 2015 σε νέα ζευγάρια που έγιναν γονείς για πρώτη φορά έδειξε μάλιστα ότι τρεις μήνες μετά τον τοκετό οι άνδρες αφιέρωναν λιγότερο χρόνο τόσο στη φροντίδα του παιδιού όσο και στις δουλειές του σπιτιού, ενώ οι γυναίκες αύξαναν κατακόρυφα το φορτίο τους.  Η ανισότητα αυτή δεν αποτελεί, οπότε, συγκυριακό φαινόμενο, αλλά διαχρονικό μοτίβο που διαμορφώνει δυναμικές εξουσίας, ενισχύει την πίεση στις γυναίκες και ρίχνει την ερωτική τους διάθεση στα τάρταρα.

Παρά το γεγονός, όμως, ότι η ανισότητα στις δουλειές του σπιτιού παραμένει διαχρονικό μοτίβο, οι έρευνες δείχνουν ότι όταν η καθημερινότητα μοιράζεται δίκαια, η εικόνα αλλάζει ριζικά! Οι δουλειές του σπιτιού δεν αποτελούν μόνο πηγή κόπωσης· μπορούν να μετατραπούν και στο πιο απρόσμενο προκαταρκτικό. Η ισότιμη μοιρασιά δεν αυξάνει μόνο την αίσθηση δικαιοσύνης αλλά και τη σεξουαλική επιθυμία· οι έρευνες δείχνουν ότι εκεί που το mental load δεν πέφτει μόνο στη μία πλευρά, το dyadic desire, δηλαδή η επιθυμία για τον ίδιο τον σύντροφο, εκτοξεύεται, ενώ το solo desire μένει σταθερό. Με πιο απλά λόγια, το να μοιράζεσαι τα άπλυτα σε φέρνει πιο κοντά στο να μοιραστείς και το κρεβάτι και το φαινόμενο έχει αποκτήσει και το δικό του όνομα «choreplay». Τα δεδομένα του Cornell (2016) μιλούν για έως και 34% περισσότερες ερωτικές επαφές όταν οι δουλειές μοιράζονται δίκαια και δεν είναι μόνο οι αριθμοί· είναι και η εικόνα. Ο σύντροφος με σφουγγαρίστρα στα χέρια μετατρέπεται ξαφνικά από «βοηθό νοικοκυριού» σε walking fantasy, με την κουζίνα να μοιάζει περισσότερο με δωμάτιο κόκκινων φώτων, γιατί όχι; Το Psychology Today, δε, υποστηρίζει ότι η δικαιοσύνη και η ισορροπία στο μοίρασμα ενισχύουν τη σεξουαλική επιθυμία, ενώ το UCLA κατέγραψε ότι όσο οι άντρες συμμετέχουν στις δουλειές του σπιτιού, τόσο πέφτει το στρες των γυναικών και η κορτιζόλη μειώνεται, ενώ η libido ανεβαίνει.. Στην τελική, ένα πλυντήριο λιγότερο μπορεί να σημαίνει έναν γύρο παραπάνω! Ξανασκεφτείτε το!

Τελικά, τι καταλαβαίνουμε; Το πάθος δεν πεθαίνει από τα άπλυτα πιάτα αλλά από την αίσθηση ότι τα κουβαλάς πάντα μόνος σου. Για τις γυναίκες η ανισότητα στο σπίτι δεν είναι μόνο κούραση, είναι το συναίσθημα ότι τραβάνε όλο το βάρος μόνες τους. Οι άπειρες λίστες στο κεφάλι, το συνεχές άγχος ότι όλα περνάνε από τα χέρια τους και η αίσθηση πως ο άλλος δε βλέπει πόσο δύσκολο είναι. Εκεί ακριβώς η επιθυμία παγώνει, όχι γιατί δεν υπάρχει έρωτας, αλλά γιατί το μυαλό έχει κουραστεί να είναι σε κατάσταση «εργαζόμενη, μάνα και νοικοκυρά» αντί για σύντροφος. Από την άλλη, οι άντρες δε μετρούν το ίδιο την ποσότητα δουλειάς· αυτό που μετράει για εκείνους είναι να νιώθουν ότι η συμβολή τους αναγνωρίζεται και ότι αποτελούν ισότιμο κομμάτι της καθημερινότητας, όχι απλοί συγκάτοικοι. Εδώ ακριβώς βρίσκεται το μυστικό «διαφορετικά μάτια, ίδια ανάγκη». Οι γυναίκες ζητούν ισότητα για να μη χάνεται η έλξη, οι άντρες ζητούν εκτίμηση για να νιώθουν κομμάτι της σχέσης. Έτσι, σε μια σχέση, όπου οι δουλειές μετατρέπονται σε πεδίο συνεργασίας, ο καναπές παύει να λειτουργεί ως χώρος ξεκούρασης και γίνεται πρόλογος για κάτι πιο πικάντικο. Η ισότητα δεν αποδεικνύεται βαρετή αλλά αναδεικνύεται στο πιο καυτό μυστικό των σχέσεων.