Η εικόνα είναι ίσως γνώριμη σε αρκετά άτομα. Αποτελείται από ένα τάπερ ή μια πλαστική συσκευασία, Netflix να παίζει κάτι που δεν παρακολουθείς στ’ αλήθεια, και το κινητό δίπλα για παρέα. Κι εσύ, ο απόλυτος πρωταγωνιστής ενός σιωπηλού δείπνου. Αν σου φαίνεται ότι όλοι γύρω σου κάνουν το ίδιο, έχεις δίκιο. Σύμφωνα με πρόσφατη έρευνα, οι νέοι τρώνε όλο και πιο συχνά μόνοι τους. Και, δυστυχώς, αυτή η συνήθεια φαίνεται να συνοδεύεται από κάτι ακόμα, μεγαλύτερη δυστυχία.
Σύμφωνα με τη μελέτη, το 25% των ατόμων ηλικίας από 18 έως 24 ετών στις ΗΠΑ δήλωσαν ότι έφαγαν όλα τα γεύματα της προηγούμενης μέρας μόνοι τους. Και κάπου εκεί, ο όρος “τραπέζι για έναν” παύει να είναι αστείο, γίνεται κοινωνική πραγματικότητα. Η έρευνα μάλιστα δείχνει ότι όσοι τρώνε μόνοι, αναφέρουν χαμηλότερα επίπεδα ευτυχίας σε σχέση με εκείνους που μοιράζονται το φαγητό τους με άλλους. Και κάπως έτσι, το πιάτο σου δεν είναι απλώς άδειο από φαγητό, είναι λίγο άδειο κι από παρέα.
Βέβαια, δεν μπορούμε να πούμε ότι δεν το περιμέναμε. Ζούμε στην εποχή που τα περισσότερα “δείπνα” γίνονται μπροστά από οθόνες. Αντί για “παρέα στο τραπέζι”, έχουμε “ομάδα στο chat”. Το φαγητό έχει χάσει λίγο από τη μαγεία του, γιατί το τραπέζι δεν είναι πια τόπος συνάντησης, είναι pit stop ανάμεσα σε meeting, μηνύματα και deadlines.
Κι όμως, όσο αστείο κι αν ακούγεται, το φαγητό με άλλους είναι μια από τις πιο σημαντικές κοινωνικές μας συνήθειες. Οι επιστήμονες λένε πως τα κοινά γεύματα ενισχύουν τη διάθεση, μειώνουν το στρες και βοηθούν στη συνοχή των σχέσεων. Ε, λογικό δεν είναι; Δύσκολα τσακώνεσαι όταν έχεις μπροστά σου μακαρόνια και ένα ποτήρι κρασί. Όμως, όσο οι ρυθμοί της ζωής αυξάνονται, τόσο τα κοινά τραπέζια λιγοστεύουν. Και οι σχέσεις, είτε είναι φιλικές είτε είναι ρομαντικές, αρχίζουν να τρέφονται κι αυτές με delivery.
Από την άλλη, υπάρχει και το “φωτεινό” κομμάτι της μοναξιάς. Κάποιες φορές, το να φας μόνος σου δεν είναι κακό αλλά είναι ανάγκη. Μπορεί να είναι εκείνη η στιγμή της ημέρας μετά από τη δουλειά συνήθως, που επιτέλους δε μιλάς με κανέναν, δε χρειάζεται να ακούς τίποτα, απλώς να ησυχάσεις. Το πρόβλημα ξεκινά όταν αυτό το “μόνος” παύει να είναι επιλογή και γίνεται συνήθεια. Όταν δε θυμάσαι πότε ήταν η τελευταία φορά που μοιράστηκες φαγητό και γέλιο με κάποιον.
Η αλήθεια είναι ότι το φαγητό ποτέ δεν ήταν απλώς για να χορτάσουμε. Ήταν τελετουργία, από τις οικογενειακές Κυριακές μέχρι τις πίτσες μετά τη δουλειά. Εκεί λέγαμε τα νέα μας, γελούσαμε, τσακωνόμασταν για το ποιος θα πλύνει τα πιάτα. Όλα αυτά τα μικρά πράγματα που γεμίζουν τον ψυχικό χώρο, όχι το στομάχι.
Κι όμως, η εποχή μας τα άλλαξε όλα. Τώρα, το να φας με παρέα θέλει οργάνωση. Θέλει συντονισμό ημερολογίων, ραντεβού μέσω εφαρμογής, και μια μικρή δόση υπομονής για να μην καταλήξει κανείς να ακυρώσει τελευταία στιγμή γιατί δεν προλαβαίνει. Ίσως γι’ αυτό τρώμε μόνοι, γιατί το “μαζί” μοιάζει πια πολυτέλεια.
Αλλά κάπου ανάμεσα στα βιαστικά σάντουιτς και στα “θα μαγειρέψω αύριο”, υπάρχει μια μικρή αλήθεια· τα γεύματα που θυμόμαστε περισσότερο δεν είναι ποτέ εκείνα που φάγαμε μόνοι μας. Είναι τα άλλα εκείνα που γελάσαμε μέχρι να μας πέσει το πιρούνι, που κάποιος μας σέρβιρε παραπάνω, που η κουβέντα κράτησε μέχρι να κρυώσει το φαγητό. Ίσως, λοιπόν, ήρθε η ώρα να ξανασκεφτούμε το “τραπέζι για έναν”. Να στείλουμε εκείνο το μήνυμα “να φάμε μαζί αύριο;” αντί να ανεβάσουμε άλλο ένα story από το πιάτο μας. Να θυμηθούμε ότι το φαγητό έχει γεύση, αλλά η παρέα του δίνει νοστιμιά. Και την επόμενη φορά που θα απλώσεις το πιρούνι σου πάνω από το τάπερ, σκέψου το απλά, η σιωπή είναι ωραία αλλά ένα “πες τα νέα σου” την ώρα που τρως, είναι καλύτερο για την ψυχή.
