Υπάρχουν κάποιοι άνθρωποι που συνεχώς διαβάζουν και συνεχώς ασχολούνται με κάτι που εμπεριέχει το διάβασμα. Άλλοι τους λένε βιβλιοφάγους, άλλοι βιβλιολάτρεις, άλλοι απλά “φυτά”. Πιο επίσημα και ελαφρώς ποιητικά, χαρακτηρίζονται κι ως «μανιώδεις αναγνώστες».
Είναι οι άνθρωποι για τους οποίους το διάβασμα αποτελεί βασικό στοιχείο της καθημερινότητάς τους και της προσωπικής τους ικανοποίησης. Δε διαβάζουν απλώς επειδή πρέπει, αλλά για αυτούς το διάβασμα είναι μια εσωτερική ανάγκη. Όταν δεν έχουν κάτι να διαβάσουν, νιώθουν ένα κενό, σαν κάτι να τους λείπει και οριακά νιώθουν τύψεις, θα έλεγε κανείς. Κάπου εδώ έρχεται και η επιστήμη, καθώς έρευνες δείχνουν ότι ο εγκέφαλος των τακτικών αναγνωστών ενεργοποιεί συχνότερα περιοχές που σχετίζονται με την ανταμοιβή και τη νοητική διέγερση, γι’ αυτό και τα άτομα αυτά, όταν δε διαβάζουν τίποτα, αισθάνονται μια ενέργεια «αποσύνδεσης».
Πολλοί μανιώδεις αναγνώστες έχουν ένα ευρύ φάσμα γνώσεων και δε στοχεύουν αποκλειστικά στις ξένες γλώσσες ή τις πανεπιστημιακές. Μπορεί να διαβάζουν λογοτεχνία, δοκίμια, ποίηση, έρευνες, κριτικές. Η ανάγνωση για αυτούς είναι η ικανοποίηση της προόδου και η διερεύνηση των οριζόντων τους, είναι μια πνευματική άσκηση. Είναι λες και το μυαλό τους δε σταματά ποτέ και δεν μπορεί να μείνει δίχως γνωστική εξερεύνηση. Σε νευροαπεικονιστικές μελέτες, μάλιστα, παρατηρείται ότι η συστηματική ανάγνωση ενισχύει τη «γνωστική εφεδρεία», δηλαδή την ικανότητα του εγκεφάλου να μαθαίνει, να θυμάται και να διαχειρίζεται σύνθετες πληροφορίες.
Η φράση «η γνώση είναι δύναμη» τους χαρακτηρίζει και τους δημιουργεί έναν ασφαλή χώρο, μειώνει το άγχος και είναι σαν να τους απομακρύνει από τον θόρυβο της καθημερινότητας. Υπάρχουν μάλιστα ενδείξεις ότι η ανάγνωση για χαλάρωση μειώνει τους δείκτες στρες περισσότερο ακόμη και από το περπάτημα ή τη μουσική, πράγμα που εξηγεί γιατί τη χρησιμοποιούν σαν «καταφύγιο». Προφανώς, πάντα θα βρεθεί κάποιος στον δρόμο τους που θα τους «κοροϊδεύει» ότι δεν μπορούν να σταματήσουν να διαβάζουν και ίσως να υπάρχουν τα σχόλια «μεγάλωσες, πόσο ακόμη θα διαβάζεις», αλλά η φαντασία τους και η προσήλωση τους στο διάβασμα είναι τόσο μεγάλη που τέτοιου είδους σχόλια απλά τα αγνοούν.
Κάποιες φορές, ίσως να μην μπορούν να ενταχθούν σε συζητήσεις και να κάνουν εύκολα παρέες. Ίσως, γιατί νιώθουν υποσυνείδητα ανώτεροι, ίσως γιατί οι συζητήσεις τους είναι πιο επιστημονικές. Αυτό που αξίζει να αναφέρω είναι πως δε θεωρούν ότι κάνουν ένα χόμπι, αλλά ότι είναι ένας τρόπος ύπαρξης και εξερεύνησης του κόσμου και, αν δεν ανήκεις σε αυτή την κατηγορία, δύσκολα το κατανοείς όλο αυτό. Και πράγματι, η ψυχολογία αναγνωρίζει ότι αναπτύσσουν συχνά πιο έντονη ενσυναίσθηση και αναλυτική σκέψη, κάτι που επηρεάζει τον τρόπο που συνδέονται με άλλους ανθρώπους, τους κατανοούν και τους “βλέπουν”.
Γενικά, ανήκω στους ανθρώπους που θέλουν να διαβάζουν και μου αρέσει να διαβάζω για έναν στόχο, αλλά το να διαβάζω όπως τρώω ή κοιμάμαι, μου φαίνεται κομματάκι ξένο και όμορφο ταυτόχρονα. Είναι ίσως σαν μια σούπερ δύναμη, ποιος ξέρει. Μια ικανότητα εκείνων που έτσι αποφάσισαν πως θέλουν να εξερευνήσουν και να κατανοήσουν τον κόσμο. Εσείς έχετε τέτοιους ανθρώπους στον κύκλο σας;
Συντάκτης: Παναγιώτα Γκογκομήτρου
