Πλησιάζει το καλοκαιράκι και το μυαλό των περισσότερων έχει αρχίσει να ταξιδεύει. Σκεφτόμαστε θάλασσα, μπάνια, ηλιοθεραπεία, ταξίδια σε νέους προορισμούς, βραδινά ποτά, ωραίες ταβέρνες, παραθαλάσσια μπαράκια, εξορμήσεις στη φύση, περπάτημα στο ηλιοβασίλεμα…
Διακοπές! Όπως θέλει ο καθένας μας να τις περάσει, δεν έχει σημασία. Κάποιοι επιθυμούν ένα μακρινό εξωτικό ταξίδι, άλλοι θέλουν βουνό ή θάλασσα, κάμπινγκ ή ξενοδοχείο, με πλοίο ή αεροπλάνο. Η ουσία είναι ότι ο καθημερινός μας απαιτητικός ρυθμός, η κουραστική, επαναλαμβανόμενη ρουτίνα που έχει ο καθένας μας – όπως πρωινό ξύπνημα και μετά τρέξιμο να καλύψουμε όλες τις υποχρεώσεις μας – πρέπει για λίγο να διακοπεί. Να σταματήσει, για να αποτοξινωθούμε από το άγχος, να χαλαρώσουμε, να ξεκουραστούμε και να βρεθούμε για λίγο με τον εαυτό μας και τους ανθρώπους που θέλουμε. Πώς αλλιώς θα αναζωογονηθούμε, θα φορτίσουμε τις μπαταρίες μας για να συνεχίσουμε; Το να κάνουμε λοιπόν διακοπές δεν αποτελεί πολυτέλεια, είναι ανάγκη για την ψυχική μας υγεία.
Το πρόβλημα ξεκινάει με την απλούστατη διαπίστωση ότι δεν έχουμε τα χρήματα. Δε μας περισσεύουν για να ξοδέψουμε και για διακοπές. Οι περισσότεροι από εμάς, με δυσκολία και με πολλές περικοπές, καταφέρνουμε να καλύπτουμε τις υποχρεώσεις μας και να βγάζουμε τον μήνα. Σύμφωνα με έρευνα του Ινστιτούτου Έρευνας Λιανεμπορίου Καταναλωτικών Αγαθών (ΙΕΛΚΑ), περίπου το 55% των Ελλήνων δηλώνει ότι δε θα κάνει διακοπές το καλοκαίρι λόγω οικονομικών δυσκολιών. Επιπλέον, το 32% αναφέρει ότι θα κάνει διακοπές, αλλά πιο περιορισμένες, ενώ 6 στους 10 καταναλωτές δηλώνουν ότι οι δαπάνες τους θα είναι μειωμένες σε σχέση με πέρυσι.
Η ακρίβεια στα καύσιμα, στη διαμονή, στο φαγητό μάς δυσκολεύει κάθε μέρα. Από ποιον μισθό να περισσέψουν τα χρήματα για ταξίδια; Είτε είσαι ένας νέος φοιτητής, είτε εργαζόμενος με τις γνωστές μηνιαίες πενιχρές απολαβές, είτε είσαι γονέας που θέλει ο ίδιος να κάνει διακοπές αλλά και να προσφέρει αυτό το δικαίωμα στα παιδιά του, η αλήθεια είναι πως από έναν σημερινό μέσο μισθό αυτό είναι δύσκολο, ακόμη και να το σκεφτείς.
Ένας νέος άνθρωπος, γεμάτος με όνειρα, ενέργεια και με το μέλλον του να απλώνεται μπροστά του, τι μπορεί να κάνει με έναν μισθό των οκτακοσίων ευρώ; Το να μείνει μόνος του και να αναλάβει όλα του τα έξοδα– όπως ενοίκιο, λογαριασμούς, μετακινήσεις, φαγητό, ρούχα, βόλτες, ιατρικές ανάγκες κ.λπ.– είναι αδύνατον. Δε βγαίνει. Πρέπει να κάνει οικονομία και περικοπές. Εκτός εάν αναγκαστεί να μείνει με τους δικούς του στο πατρικό του σπίτι. Αυτό και αν είναι μεγάλη συζήτηση και σοβαρή υποχώρηση. Πώς λοιπόν να πάει και διακοπές;
Ακόμη πιο δύσκολο είναι όταν έχεις οικογένεια. Εκεί τα έξοδα πολλαπλασιάζονται και περικοπές μπορείς να κάνεις μόνο από τον γονέα. Γιατί πολύ απλά, δεν μπορείς να μην προσφέρεις στα παιδιά σου τα στοιχειώδη. Άρα, θα βάλεις πιο πίσω τις δικές σου μικρές απολαύσεις, όπως διασκέδαση και διακοπές, για να καταφέρεις να πληρώσεις σταθμούς, φροντιστήρια ή να τους δώσεις χαρτζιλίκι. Και θα πρέπει, επειδή αισθάνεσαι ενοχές και τύψεις, να δικαιολογήσεις και στον εαυτό σου και στα παιδιά σου γιατί, ενώ τρέχεις από το πρωί στη δουλειά, τα δίνεις όλα, προσπαθείς για το καλύτερο, δεν καταφέρνεις ούτε ένα τριήμερο να πάτε ανέμελα διακοπές και να χαρείτε όλα τα καλά, χωρίς να μετράς και το ευρώ για το μπουκαλάκι το νερό!
Οι περισσότεροι που ακούω δίπλα μου δηλώνουν ότι δε θα πάνε ούτε φέτος διακοπές. Είτε θα προσπαθήσουν να δώσουν χρήματα στα παιδιά τους να πάνε αυτά, γιατί ως νεότεροι μπορούν να βολευτούν πιο εύκολα χωρίς ιδιαίτερες απαιτήσεις, είτε θα πάνε στο χωριό τους –όσοι έχουν– έχοντας φορτώσει το αυτοκίνητο μέχρι τα αφτιά για να μη χρειαστεί να πάρουν κάτι από εκεί, είτε θα μείνουν σπίτι.
Να συμφωνήσουμε, όμως, σε κάτι; Οι διακοπές είναι απαραίτητες για όλους μας, ανεξαρτήτως ηλικίας και ανεξαρτήτως οικονομικού προϋπολογισμού που έχει ο καθένας μας. Μετά την οικονομική κρίση – η οποία κάθε χρόνο γίνεται και χειρότερη – αυτό για τους περισσότερους αποτελεί όνειρο. Κακώς, αλλά είναι και αυτό μέσα σε τόσες αναγκαίες περικοπές που αναγκαζόμαστε να κάνουμε.
Κι έτσι, η ανάγκη για το αυτονόητο, συνδυαστικά με την οικονομική στενότητα, έχει γεννήσει το staycation ή holistay. Δηλαδή, τις φθηνές διακοπές μένοντας στο σπίτι μας. Αυτό δε συνεπάγεται το να μένουμε όλη την ημέρα στον καναπέ, αλλά το να ζήσουμε για λίγες ημέρες όπως θα κάναμε εάν πηγαίναμε σε ένα άλλο μέρος για διακοπές, γλιτώνοντας τα έξοδα της διαμονής και -ας μη γελιόμαστε- καταναλώνοντας ένα καλοκαιρινό πλασίμπο.
Έτσι, για να μην περάσει το καλοκαίρι μέσα σε 4 τοίχους, εξερευνούμε τη γύρω περιοχή, κολυμπάμε σε κοντινές παραλίες, κάνουμε εκδρομές στη φύση, επισκεπτόμαστε μουσεία και πολιτιστικούς χώρους, περπατάμε στους ήσυχους δρόμους της πόλης μας το βράδυ απολαμβάνοντας τη μυρωδιά των νυχτολούλουδων, ανακαλύπτουμε νέα εστιατόρια, ταβέρνες και μπαράκια που δεν ξέραμε. Κι είναι όμορφο αυτό, όμως, δεν αρκεί.
Γιατί οι διακοπές δεν είναι απλά ανάγκη, αλλά και δικαίωμα. Και όταν νιώθει ότι σου το στερούν, τότε η κοινωνία αυτόματα έχει πάει ένα βήμα πίσω στην πρόοδό της.
Συντάκτης: Μυρτώ Ζαφειρίου
