

Χθες, δεν ήταν μια καλή μέρα για τη σχολική κοινότητα στις Συκιές Θεσσαλονίκης, αφού μία 14χρονη μαθήτρια λιποθύμησε μέσα στο σχολείο, συμμετέχοντας στο επικίνδυνο TikTok challenge «Valsava». Το περιστατικό ήρθε να προστεθεί στη λίστα με τους σοβαρούς κινδύνους που κρύβουν τα viral challenges στις πλατφόρμες κοινωνικής δικτύωσης και προκάλεσε έντονες αντιδράσεις από εκπαιδευτικούς, γονείς και ειδικούς.
Τι συνέβη;
Το challenge ονομάζεται «Valsava» και σύμφωνα με αυτό, οι χρήστες του TikTok καλούνται να κρατήσουν την αναπνοή τους για όσο περισσότερο μπορούν, με στόχο να λιποθυμήσουν, και να καταγράψουν τη διαδικασία σε βίντεο για δημοσίευση. Κατά τη διάρκεια της «δοκιμασίας», η 14χρονη έχασε τις αισθήσεις της, προκαλώντας ανησυχία στους συμμαθητές και τους δασκάλους. Παρά την επικίνδυνη φύση του συμβάντος, η κατάσταση αποφεύχθηκε να πάρει τραγική τροπή χάρη στην άμεση αντίδραση του προσωπικού του σχολείου.
Όπως δήλωσε η διευθύντρια του σχολείου, που είναι και γιατρός, «το παιδί επανήλθε αμέσως μετά τη λιποθυμία, η οποία διήρκησε λίγα δευτερόλεπτα. Για προληπτικούς λόγους κλήθηκε ασθενοφόρο και η μαθήτρια μεταφέρθηκε στο Ιπποκράτειο νοσοκομείο για εξετάσεις».
Μητέρα μαθητή που ήταν παρούσα δήλωσε: «Ευτυχώς, υπήρχε νοσηλευτής στο σχολείο και η διευθύντρια, που είναι γιατρός, αντέδρασαν άμεσα. Ωστόσο, τέτοια περιστατικά δείχνουν πόσο σημαντικό είναι να υπάρχει μόνιμα προσωπικό υγείας και ψυχολόγοι στα σχολεία».
Επόμενα βήματα
Το περιστατικό κινητοποίησε τη σχολική κοινότητα, με το σχολείο να προχωρά άμεσα σε ενημέρωση των γονέων μέσω email. To email, που υπογράφει η διευθύντρια του σχολείου, γράφει: «Μετά από ενδελεχή έλεγχο που κάναμε αναφορικά με τα αίτια της λιποθυμίας, διαπιστώσαμε ότι η λιποθυμία προέκυψε μετά από δοκιμασία Válsava που επιχείρησε οικειοθελώς η μαθήτρια (εντελώς εκλαϊκευμένα, κράτημα της αναπνοής). Η παραπάνω δοκιμασία ενεργοποιεί το παρασυμπαθητικό νευρικό σύστημα με αποτέλεσμα να προκληθεί μείωση του καρδιακού ρυθμού και λιποθυμία. Αναφέρθηκε επίσης ότι την παραπάνω δοκιμασία την έχουν επιχειρήσει και άλλοι μαθητές μας εκτός σχολείου και προκάλεσαν και αυτοί λιποθυμικό επεισόδιο στον εαυτό τους. Παρακαλώ συζητήστε με τα παιδιά σας τον κίνδυνο που διατρέχουν όταν αντιγράφουν κάποια ΠΡΟΚΛΗΣΗ από το ΤΙΚ ΤΟΚ. Εγώ αύριο θα ενημερώσω κάθε τμήμα ξεχωριστά».
Στη συνέχεια, πραγματοποιήθηκε σύσκεψη με τη συμμετοχή του Περιφερειακού Διευθυντή Εκπαίδευσης Κεντρικής Μακεδονίας, ψυχολόγων και της διεύθυνσης του σχολείου, ώστε να οργανωθούν δράσεις ευαισθητοποίησης.
Ο υπουργός Υγείας, Άδωνις Γεωργιάδης, εξέφρασε την ανησυχία του μέσω ανάρτησης, επισημαίνοντας την ανάγκη για άμεση δράση από γονείς, σχολεία και κοινωνικές πλατφόρμες, προκειμένου να προστατευτούν τα παιδιά από τέτοιες επικίνδυνες πρακτικές.
Λαμβάνω στην ενημέρωση μου αυτή την είδηση:
«Καλησπέρα σε όλους . Ενημέρωση από Διοίκηση Ιπποκράτειου
Κορίτσι 13 ετών
Προσήλθε με ΕΚΑΒ το μεσημέρι λόγω απώλειας συνείδησης μετά από δοκιμασία πρόκλησης κατακράτησης αναπνοής μετά απο παρότρυνση εφήβων στο ΤΙΚ ΤΟΚ ενώ…— Άδωνις Γεωργιάδης (@AdonisGeorgiadi) January 22, 2025
Επικίνδυνα challenges που απειλούν παιδιά και εφήβους
Το περιστατικό έφερε στην επιφάνεια την ευρύτερη απειλή που αποτελούν οι προκλήσεις στα social media, πολλές από τις οποίες ενθαρρύνουν επικίνδυνες ή ακόμη και θανατηφόρες πρακτικές.
Μερικά από τα πιο γνωστά που έχουν προκαλέσει ανησυχία διεθνώς είναι:
- Blackout Challenge
Πρόκειται για μία από τις πιο επικίνδυνες τάσεις, όπου οι συμμετέχοντες προκαλούν ασφυξία στον εαυτό τους μέχρι να λιποθυμήσουν. Το συγκεκριμένο challenge έχει οδηγήσει σε θανάτους παιδιών σε διάφορες χώρες. - Benadryl Challenge
Οι συμμετέχοντες λαμβάνουν υπερβολικές δόσεις του αντισταμινικού Benadryl για να προκαλέσουν παραισθήσεις, κάτι που μπορεί να οδηγήσει σε καρδιακά προβλήματα, σπασμούς και θάνατο. - Fire Challenge
Στο συγκεκριμένο challenge, οι χρήστες βάζουν φωτιά στο δέρμα τους χρησιμοποιώντας εύφλεκτα υλικά, κάτι που έχει προκαλέσει σοβαρά εγκαύματα και μόνιμες βλάβες. - Skullbreaker Challenge
Μία «φάρσα» που περιλαμβάνει το σπρώξιμο ενός ατόμου ώστε να πέσει και να χτυπήσει στο κεφάλι. Το challenge αυτό έχει οδηγήσει σε σοβαρούς τραυματισμούς και κρανιοεγκεφαλικές κακώσεις. - Milk Crate Challenge
Οι συμμετέχοντες προσπαθούν να ισορροπήσουν πάνω σε πύργους από πλαστικά καφάσια- όσο πιο ψηλός κι ασταθής, τόσο καλύτερη η πρόκληση.
Η ανάγκη για ευαισθητοποίηση και δράση
Γρήγορα διαδιδόμενες τάσεις του διαδικτύου μπορεί να κρύβουν τεράστιους κινδύνους και η αντίληψη του ότι είσαι άτρωτος σε αυτές τις ηλικίες δε βοηθάει ιδιαίτερα για να αποστασιοποιηθούν οι έφηβοι από αυτές που μπορούν να τους προκαλέσουν κακό. Οι ειδικοί τονίζουν ότι η καλύτερη προστασία των παιδιών είναι η ενημέρωση και η ανοιχτή επικοινωνία με τους γονείς και τους εκπαιδευτικούς. Η παρουσία ψυχολόγων στα σχολεία, η διδασκαλία ασφαλούς χρήσης του διαδικτύου και η αυστηρότερη εποπτεία από τις ίδιες τις πλατφόρμες θεωρούνται απαραίτητα μέτρα για την αποτροπή παρόμοιων περιστατικών.