Η ζωή έχει έναν παράξενο τρόπο να επιστρέφει συμπεριφορές. Κάρμα, τύχη, θέλημα Θεού, συγκυρία, όπως και να το πεις το μόνο σίγουρο είναι πως εκεί που δεν το περιμένεις, οι πράξεις μας κι οι συμπεριφορές μας εμφανίζονται με ποικίλους τρόπους μπροστά μας, είτε για να τις αντιμετωπίσουμε είτε για να μας υπενθυμίσουν πως από το σύμπαν δεν κρύφτηκε ποτέ κανείς. Υποσυνείδητα, όταν έχουμε πληγωθεί δημιουργείται ένα παραθυράκι στην ψυχή μας κι είναι σαν να γνωρίζουμε πως ο πόνος που μας προξένησαν, σαν ενέργεια θα αλλάξει μορφή και θα μεταφερθεί.

Σε όλες τις περιπτώσεις που αφορούν συναισθηματικές καταστάσεις τα πράγματα περιπλέκονται περισσότερο, καθώς δεν είναι απαραίτητο πως ακολουθούν πάντα τους νόμους του σύμπαντος. Δεν αποτελεί λύση η αναμονή μιας πονετικής συμπεριφοράς που είχαμε απέναντι σ’ έναν άνθρωπο γιατί πολύ απλά ξεχνάμε έναν πολύ βασικό παράγοντα: όταν πληγώσουμε κάποιον, ασυνείδητα ο ίδιος θα φερθεί κουβαλώντας αυτόν τον τρόπο σαν τραύμα στην επόμενη σχέση του. Η συμπεριφορά μας πυροδοτεί με τη σειρά της ένα ντόμινο στο οποίο ένα είναι σίγουρο- όλα τα κομμάτια στο τέλος θα πέσουν.

Και κάπου εδώ αναρωτιόμαστε πώς είναι δυνατόν ένας άνθρωπος που πόνεσε ν’ ακολουθήσει το ίδιο μοτίβο που τον πλήγωσε και να κάνει το ίδιο ακριβώς σ’ έναν άλλο. Αρκετοί το ονομάζουμε εγωισμό, άλλοι επιβεβαίωση πως πλέον το θύμα έγινε θύτης, αν ψάξουμε όμως βαθύτερα θα καταλάβουμε πως η λέξη κλειδί πίσω απ’όλα είναι το υποσυνείδητο τραύμα. Ό,τι λέμε ό,τι σκεφτόμαστε καθώς κι όλα τα ερεθίσματα που δεχόμαστε είναι αποθηκευμένα στο μαύρο κουτί του εγκεφάλου κι όπως θα λέγαμε και στην καθομιλουμένη, ό,τι γράφει δεν ξεγράφει. Ειδικά στην περίπτωση μιας τραυματικής εμπειρίας, η οποία είναι αποθηκευμένη σε όλα τα κύτταρά μας, όσο και να υποστηρίζει το μυαλό μας πως την έχει ξεχάσει, κάτι τέτοιο δε συμβαίνει.

Αν κάποιος έχει πληγωθεί, ασυναίσθητα, με την πρώτη ευκαιρία που θα βρεθεί σε μια συνθήκη αντίστοιχη θα περάσει στην επίθεση για να καταφέρει να προστατεύσει τον εαυτό του από αυτό που την προηγούμενη φορά δεν είδε να έρχεται. Προλαβαίνει να τραβήξει τη σκανδάλη στην ιδέα και μόνο πως ίσως προλάβει ο άλλος πρώτος. Κι είναι σύνηθες, μόνο και μόνο στην ιδέα πως θα μας πληγώσει κάποιος ξανά να οδηγούμαστε στην υιοθέτηση μιας αμυντικής συμπεριφοράς ως προς το ταίρι μας, δίχως να μπορέσουμε να φιλτράρουμε στον εγκέφαλό μας πως δεν είναι όλοι οι άνθρωποι ίδιοι.

Ο φόβος αποτελεί κινητήριο δύναμη, μια δύναμη που αποτελεί χρόνια τώρα τον εχθρό της αγάπης. Και το μυαλό μας, όσο και να μη θέλουμε να το πιστέψουμε, έχει σταματήσει στην εποχή που πληγωθήκαμε κι όσο κι αν δε θέλουμε να το αποδεχτούμε γινόμαστε ο άνθρωπος που μάς πλήγωσε από φόβο μήπως περάσουμε ξανά τα ίδια. Δεν μπορούμε ν’ αφεθούμε, όσο κι αν το θέλουμε, γιατί πολύ απλά έχουμε μπει σε mode επιβίωσης. Και ξέρεις, τα σενάρια κι η ιδέα που πλάθουμε στο μυαλό μας για κάτι που δεν έχει συμβεί είναι πάντα χειρότερα από το ίδιο το συμβάν που ενδεχομένως να ερχόμασταν αντιμέτωποι.

Ξέρεις όμως, ο άνθρωπος εκτός των άλλων χαρακτηριστικών, είναι και μιμητικό όν. Έχουμε την τάση να μιμούμαστε συνεχώς συνήθειες και συμπεριφορές των γύρω μας χωρίς να το αντιλαμβανόμαστε. Υιοθετούμε στοιχεία του χαρακτήρα των ανθρώπων με τους οποίους περνάμε το μεγαλύτερο μέρος της μέρας μας σαν να είναι δικά μας στοιχεία. Είναι μια διαδικασία αρκετά οικεία, χωρίς ν’ αντιλαμβανόμαστε πλήρως αν οι συμπεριφορές που μιμούμαστε είναι πάντα οι σωστές. Έτσι λοιπόν, αν έχουμε εκθέσει τον εαυτό μας σε μια σχέση η οποία έληξε άδοξα κι επίπονα, σε δεύτερο στάδιο ενδεχομένως να μιμηθούμε όλα τα στοιχεία του ανθρώπου με τον οποίο συσχετιστήκαμε, χωρίς να τα έχουμε περάσει από κάποιο φίλτρο πρώτα.

Η ομορφιά γύρω μας έγκειται στην απουσία της τελειότητας· οι άνθρωποι δε γεννηθήκαμε για να είμαστε τέλειοι. Αντιθέτως, είναι στη φύση μας τα λάθη κι είναι ευτύχημα να τα μετατρέπουμε σε μαθήματα τα οποία με τη σειρά τους θα μας βελτιώσουν. Χρειάζεται όμως η απαραίτητη εγρήγορση σε περίπτωση που είμαστε έτοιμοι να πυροδοτήσουμε ένα ντόμινο στο οποίο ο καθένας μας πληγώνει τον επόμενο, μήπως και καταφέρουμε κάποια στιγμή και ξεφύγουμε από αυτό τον φαύλο κύκλο θύτη-θύματος. Μήπως καταφέρουμε κι αγαπήσουμε όπως θα θέλαμε ν΄αγαπηθούμε κι έτσι ν’ αγαπηθούμε όπως καταφέραμε ν’ αγαπήσουμε.

Συντάκτης: Ειρήνη Μπισιώτη
Επιμέλεια κειμένου: Γιοβάννα Κοντονικολάου