Το φαινόμενο nova ή αλλιώς για κάποιο λόγο γίνονται όλα

Εμείς οι άνθρωποι ως γνωστά υπέρ-αναλυτικά όντα ξοδεύουμε ώρες ατελείωτες να σκεφτόμαστε τα «αν» και τα «γιατί» μιας κατάστασης. Χαλάμε τόσο χρόνο να επεξεργαζόμαστε τι θα είχε γίνει διαφορετικά αν είχαμε κάνει κι εμείς οι ίδιοι διαφορετικές επιλογές, που αν αντιστοιχίζαμε τον χρόνο που έχουμε ξοδέψει στις στις υποθετικές ιστορίες μας με χρήματα, τώρα θα ήμασταν όλοι πλούσιοι.

Τρώμε το μυαλό μας, γιατί μάς τρώει κι εμάς η περιέργεια να μάθουμε πώς θα ήταν σήμερα η ζωή μας αν είχαμε βγει τελικά με το προξενιό που μάς έκανε ο ξάδερφός μας, τι θα είχε συμβεί αν είχαμε γνωρίσει τον άνθρωπό μας και δε ζούσαμε μόνοι κι αν είχαμε φερθεί διαφορετικά στο «καλό παιδί» τι θα γινόταν. Καταλαβαίνεις ότι ξοδεύουμε χρόνο και φαιά ουσία στα πιο απλά μέχρι και στα πιο απίθανα υποθετικά σενάρια για να καταλάβουμε τη διαφορετική τροπή που θα είχε πάρει η ζωή μας σήμερα αν είχαμε κάνει άλλες επιλογές. Θεωρούμε πως μια κακή επιλογή μάς ορίζει και πρέπει να ζήσουμε με τις συνέπειες αυτής, χωρίς όμως να κοιτάμε αν αυτή η κακή επιλογή είχε θετικά αποτελέσματα.

Και θα μου πεις, μπορεί ένα άσχημο γεγονός να έχει θετικά αποτελέσματα; Ο Allan Watts, βρετανός φιλόσοφος, είπε κάποτε «Δεν πρέπει να ορίζουμε εάν μια κατάσταση είναι καλή ή κακή, μέχρι να δούμε τα αποτελέσματά της στο μέλλον» και οι αρχαίοι ημών πρόγονοι είπαν «Ουδέν κακόν αμιγές καλού». Έτσι κι εμείς αρχίζουμε να σκεφτόμαστε, μήπως είχαν όλοι αυτοί δίκιο; Μήπως όταν πιστέψαμε πως κάποιος μάς έχει καταραστεί τελικά μάς βοήθησε ή και το αντίστροφο; Μήπως όταν μας είχε συμβεί κάτι κακό τελικά ήταν για καλό ή μήπως όταν μας εμφανίστηκε κάτι καλό τελικά δεν ήταν αυτό που φαινόταν;

Σε όλα αυτά τα αναπάντητα ερωτήματα έρχεται να απαντήσει το Nova effect που είναι ένα συμπλήρωμα του φαινομένου της πεταλούδας. Το butterfly effect, όπως ο μετεωρολόγος Edward Lorenz το έθεσε αρχικά, μας εξηγεί πώς ένα απλό πέταγμα- φτερούγισμα μιας πεταλούδας μπορεί να έχει αντίκτυπο στον καιρό στην άλλη άκρη του πλανήτη. Οι ψυχολόγοι, μεταθέτοντας αυτό το μετεωρολογικό φαινόμενο στη δικιά τους επιστήμη, διατύπωσαν πως έστω μια μικρή κίνηση μπορεί να αλλάξει όχι μόνο την τροπή των πραγμάτων στη δικιά μας ζωή αλλά και σε αυτήν των γύρω μας. Έτσι, σαν συνέχεια αυτής της θεωρίας, το φαινόμενο της Νόβα έρχεται να συμπληρώσει όλη αυτή τη σκέψη, τοποθετώντας και τον αρνητικό παράγοντα μέσα.

Το Nova effect (The tragedy of good luck) εξηγεί με απλό τρόπο πώς μπορούν αρνητικά γεγονότα που συμβαίνουν στη ζωή μας να καταλήξουν να έχουν ένα θετικό αποτέλεσμα. Το όνομά της το πήρε από ένα παραμύθι που εξιστορεί πως μέσα από μια απλή ατυχία μπορεί να σωθεί μια ζωή:

Ο Έρικ ένας νεαρός εργένης, καθώς έβγαζε βόλτα τον σκύλο του, τη Νόβα, στο πάρκο της γειτονιάς, ήρθε αντιμέτωπος με ένα λαγό που πετάχτηκε μέσα από έναν θάμνο. Ο σκύλος άρχισε να τον κυνηγάει κι ο Έρικ έχασε τον έλεγχο, του έφυγε το λουρί και μαζί και η Νόβα. Αρχίζοντας λοιπόν να κυνηγάει ο Έρικ τη Νόβα και η Νόβα τον λαγό, ο σκύλος χάθηκε.

Ο Έρικ άρχισε να την ψάχνει παντού, χωρίς όμως αποτέλεσμα κι έτσι κατέληξε να αναζητήσει τον σκύλο μέσω εφημερίδων, αστυνομίας και φιλοζωικής. Έχοντας περάσει ήδη όμως μια βδομάδα, ο Έρικ σιγά-σιγά έχασε την ελπίδα του. Όμως ξαφνικά, χτύπησε το κουδούνι του σπιτιού του. Ανοίγοντας βλέπει τον σκύλο του με μια κοπέλα, τη Βανέσσα, η οποία είχε βρει τον σκύλο.

Η Βανέσσα και ο Έρικ άρχισαν να συνομιλούν κι αυτή η απλή συζήτηση εξελίχθηκε σιγά σιγά με τον καιρό σε σχέση, αφού κατάλαβαν πως είναι ο ένας για τον άλλον. Συνάπτοντας έτσι δεσμό, ο Έρικ, μια απλή μέρα έτοιμος να πάει να πάρει τη Βανέσσα με το αμάξι, τράκαρε με ένα φορτηγό που τον άφησε αναίσθητο. Ξυπνώντας στο νοσοκομείο και μετά από πολλές εξετάσεις, συνομίλησε με τον γιατρό. Ο γιατρός του είπε πως έχει καλά νέα και κακά νέα και ο Έρικ επιλέγει πρώτα να ακούσει τα κακά.

Ο θεράπων του είπε ότι εντοπίστηκε ένας όγκος στο κεφάλι του, που δεν έχει καμία σχέση με το ατύχημα, από το οποίο απέκτησε μόνο κάτι κατάγματα ενώ τα καλά νέα είναι ότι ο όγκος είναι στα αρχικά στάδια και μπορεί να υποβληθεί σε εγχείρηση αφαίρεσής του. Συνεχίζοντας, εξήγησε πως αν δεν είχε συμβεί το ατύχημα δε θα είχε ανακαλύψει ποτέ τον όγκο καθώς δεν είχε κανένα σύμπτωμα και θα το καταλάβαινε όταν πια θα ήταν πολύ αργά.

Και τι κατάλαβε ο Έρικ τότε; Πως ο λαγός που πετάχτηκε κάποτε στο πάρκο του έσωσε ζωή.

Το Nova effect μας μαθαίνει λοιπόν το εξής: Πως μικρά, ατυχή φαινομενικά, γεγονότα μπορούν να έχουν τεράστια επίδραση στη ζωή μας και να προκαλέσουν τόσο μεγάλη αλλαγή στο προσεχές μέλλον. Καθημερινά, όλοι μας βιώνουμε αποτυχίες, απορρίψεις κι ατυχίες που καθόμαστε και σκεφτόμαστε και στεναχωριόμαστε γι’ αυτές, όμως αυτές είναι που έχουν κάνει αυτό που είμαστε σήμερα. Μια απόρριψη από τη δουλειά, σε έκανε να έχεις τη δουλειά που πάντα ονειρευόσουν σήμερα. Μια απόρριψη από το άτομο που είχες καψουρευτεί σε έκανε να γνωρίσεις τον άνθρωπο της ζωής σου μετέπειτα. Μια πτήση που έχασες, ένα ταξί που δε σταμάτησε στον δρόμο, σε έκανε να βρεις εναλλακτικές που θα σε κάνουν να φτάσεις στο προορισμό σου, που μόνο σε καλό θα σού βγουν.

Δεν μπορείς λοιπόν να δεις τα πραγματικά και ουσιαστικά αποτελέσματα ενός άσχημου γεγονότος αμέσως. Το φαινόμενο της Νόβα, της τραγικότητας του να έχεις τη καλή τύχη, μας μαθαίνει να είμαστε αισιόδοξοι, ψύχραιμοι κι αντικειμενικοί. Μαθαίνουμε να βλέπουμε μια κατάσταση ως έχει και να την αντιμετωπίζουμε με μια βλέψη περισσότερο αισιόδοξη. Δεν ξέρουμε μια κατάσταση πού μπορεί να μας βγάλει, δεν ξέρουμε ένα θλιβερό γεγονός από τι μας προφυλάσσει στο μέλλον. Ας εμπιστευτούμε την τύχη μας και τη ζωή μας κι ας αντιμετωπίζουμε τα πράγματα με θετικότητα κι αισιοδοξία.  Γιατί όταν μια πόρτα κλείνει στα μούτρα σου, μια άλλη ανοίγεται σε εσένα με αισιοδοξία.