10 φορές που η τέχνη μας συγκίνησε

Η τέχνη είναι η τροφή της ανθρώπινης ψυχής. Μας ευαισθητοποιεί, μας καταπραΰνει και μας μαθαίνει να αισθανόμαστε και να κατανοούμε όλα όσα μας περιβάλλουν. Ο άνθρωπος μέσω της τέχνης εκφράζεται, αντιλαμβάνεται τις ικανότητές του κι ανακαλύπτει τα όριά του, είτε είναι ο ίδιος δημιουργός είτε θεατής. Γίνεται κοινωνός των συναισθημάτων χαράς, συγκίνησης, αφύπνισης και λύτρωσης, που η τέχνη του δημιουργεί. 10 σημαντικές στιγμές της τέχνης σε διάφορες μορφές συγκεντρώνονται εδώ, που προκάλεσαν και συνεχίζουν να προκαλούν έντονα συναισθήματα.

1. Καλλιτεχνικά Κινήματα 19ου Αιώνα.

Αιώνας ορόσημο για την τέχνη, που ξεφεύγει απ΄ τα όρια της κλασικής παράδοσης και μεταμορφώνεται σε μέσο ατομικής έκφρασης του καλλιτέχνη.  Ο Ρομαντισμός (1800– 1850), ο Ρεαλισμός (1850- τέλος 19ου αιώνα) κι ο Ιμπρεσιονισμός (1860 – τέλος του 19ου αιώνα). Κινήματα που προσέφεραν στην τέχνη μεγαλύτερη ευαισθησία, έχοντας στόχο την πρόκληση συναισθήματος και την πνευματική αναζήτηση του ανθρώπου. Οι Ρομαντικοί με την αισθαντική και βαθιά συναισθηματική απεικόνιση της τέχνης τους, οι Ρεαλιστές με επικέντρωση στην ωμή πραγματικότητα των θεμάτων τους και οι Ιμπρεσιονιστές με τα ζωντανά χρώματα, τις ασυνήθιστες οπτικές γωνίες και την αναπαράσταση του φωτός, προετοίμασαν το έδαφος για την ανάπτυξη της Μοντέρνας Τέχνης του 20^ου αιώνα.

2. Η διάσημη “Guernica” και το περίφημο «Φιλί» (The kiss).

“Guernica”, Pablo Picasso (1937): η αφηρημένη απεικόνιση ενός σκηνικού πολέμου, που περιγράφει την απανθρωπιά, την απόγνωση και τη βιαιότητά του. Ένας πίνακας ζωγραφικής που προκαλεί έντονα συναισθήματα και μας κάνει να σκεφτούμε αν οι άνθρωποι είμαστε γεννημένοι για την καταστροφή. Κι αν μπορούμε να νικήσουμε την κατώτερη αυτή φύση μας.

“The Kiss”, Gustav Klimt (1907-08):  ένας πολυτελής πίνακας, που κοσμείται με φύλλα χρυσού. Βλέπουμε δύο σώματα μπλεγμένα μεταξύ τους και κλεισμένα μέσα σ΄ ένα κύκλο. Ο πίνακας αυτός απεικονίζει τη βαθιά οικειότητα και τη συναισθηματική σύνδεση ενός ζευγαριού.

3. Οι Καρυάτιδες.

Οι πέντε Καρυάτιδες που βρίσκονται στο Νέο Μουσείο Ακροπόλεως. Ένα κενό σημείο υπάρχει ανάμεσά τους, που δείχνει την απώλεια της έκτης Καρυάτιδας, που βρίσκεται στο Βρετανικό Μουσείο του Λονδίνου, μετά από την αρπαγή της απ΄ το λόρδο Έλγιν, για να διακοσμήσει το μέγαρό του (1801). Ένας θρύλος αναφέρει ότι κατά τη διάρκεια της νύχτας ακουγόταν ο θρήνος των πέντε Καρυάτιδων για την απουσία της αδερφής τους.

4. Έρωτας Τοξοθραύστης.

Το άγαλμα του γλύπτη Γεωργίου Βρούτου. Δημιουργήθηκε στο τέλος του 19oυ αιώνα και βρίσκεται στον Κήπο του Ζαππείου. Ο Θεός Έρωτας καθισμένος σ΄ ένα βράχο, προσπαθεί να σπάσει το τόξο του. Στέκεται αδύναμος και πληγωμένος, δείχνοντας την ερωτική του απογοήτευση.

5. «Όσα παίρνει ο Άνεμος».

Η ιστορία αγάπης της Σκάρλετ Ο’ Χάρα και του Ρετ Μπάτλερ. Έπος της παγκόσμιας λογοτεχνίας, που κατόρθωσε να προσδώσει μια νότα ρομαντική στον αιματηρό εμφύλιο πόλεμο της Αμερικής. Λέγεται ότι η συγγραφέας Μάργκαρετ Μίτσελ έγραψε πρώτα το τελευταίο κεφάλαιο του βιβλίου για το χωρισμό της Σκάρλετ και του Ρετ και μετά τα υπόλοιπα. Δέκα χρόνια πέρασαν μέχρι να ολοκληρωθεί και να εκδοθεί. Ένα μυθιστόρημα με τη θρυλική και γνωστή σε όλους μας φράση, που λογοκρίθηκε: “Frankly, my dear, I don’t give a damn”.

6. «Το βιβλίο της Κατερίνας».

Το μυθιστόρημα του Αυγούστου Κορτώ, με το λιτό λόγο, που καθηλώνει τον αναγνώστη. Η Κατερίνα, έχοντας, μόλις δώσει τέλος στη ζωή της, αφηγείται την τραγική της ιστορία. Ένας πατέρας απόμακρος, με πολλά χρήματα, μια μητέρα σκληρή, που νοιαζόταν για την καλοπέρασή της, δύο αδέρφια μεγαλύτερα, που μισούσαν όλο τον κόσμο κι ένα τρίτο, που τη λάτρευε. Η ίδια, που έπασχε από χρόνια κατάθλιψη, αλλά το έκρυβε και που αφιέρωσε τη ζωή της στο γιο της, το συγγραφέα Αύγουστο Κορτώ, φορτώνοντάς του τα βάρη της ψυχής της.

7. Η σύγχρονη ποίηση της Κικής Δημουλά.

Μια κατάθεση ψυχής, που αποτέλεσε έμπνευση για πολλούς τραγουδοποιούς. Και το πασίγνωστο ποίημα «Ο Πληθυντικός Αριθμός»:

«Ο έρωτας,

όνομα ουσιαστικόν,

πολύ ουσιαστικόν,

ενικού αριθμού,

γένους ούτε θηλυκού, ούτε αρσενικού,

γένους ανυπεράσπιστου.

Πληθυντικός αριθμός

οι ανυπεράσπιστοι έρωτες.»

8. «Requiem for a Dream».

Η ταινία του Ντάρρεν Αρονόφσκι, που επικεντρώνεται στον εσωτερικό κόσμο των πρωταγωνιστών, παρουσιάζοντας το σκοτάδι και τις εμμονές της ανθρώπινης φύσης. Ωμές εικόνες, διάλογοι κι αλήθειες, που απ΄ τη μια σοκάρουν, απ΄ την άλλη συγκινούν. Μια ταινία που εισχωρεί στο βάθος της ψυχοσύνθεσης του ανθρώπου και δημιουργεί μια σειρά εσωτερικών αναζητήσεων.

9. «Μικρά Αγγλία».

Στην Άνδρο, την εποχή του Μεσοπολέμου μια αγάπη γεννιέται. Ένας ανεκπλήρωτος έρωτας, που αναστατώνει επικίνδυνα την καθημερινότητα μιας οικογένειας σε μια κοινωνία συντηρητική, αλλά ανθρώπινη. Μια ταινία του Παντελή Βούλγαρη με εξαιρετικές ερμηνείες, ολοκληρωμένους χαρακτήρες, ζωντανές εικόνες και φωτογραφίες, που συγκινεί καθ΄ όλη τη διάρκειά της και μας γεμίζει με την επιβλητική μουσική επένδυσή της.

10. «Ας ερχόσουν για λίγο».

Τραγούδι της δεκαετίας του ΄40, που γράφτηκε από τον Μίμη Τραϊφόρο για  την Σοφία Βέμπο, όταν εκείνη έφυγε, κυνηγώντας τα όνειρά της στην Αμερική. Εκείνος νιώθοντας διαλυμένος απ΄ τον έρωτά του για τη Βέμπο, έγραψε:

«..Και στα δυο σου τα χέρια να με σφίξεις ζεστά

Ας ερχόσουν για λίγο και ας χανόσουν μετά.»